Projektem zająć ma się we wtorek 23 lutego 2016 rząd.
Początkowo resort zdrowia przygotowywał projekt ustawy o krwiodawstwie i krwiolecznictwie, który miał całościowo uregulować kwestie związane z tym zagadnieniem, między innymi obowiązkowe szkolenia dla lekarzy przetaczających krew i jej składniki, a także nowy sposób ustalania opłat za krew i jej składniki wydawane do podmiotów leczniczych.
Projekt ten w sierpniu 2014 roku był przekazany do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych, nie był jednak dalej procedowany.
Na początku grudnia 2015 roku minister zdrowia Konstanty Radziwiłł, przedstawiając plan działań resortu, wśród pilnych wyzwań będących spuścizną po poprzednikach wskazywał między innymi na kwestie zaniedbań w zakresie krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
- Musimy bardzo się sprężać by implementować te przepisy, bo to jakaś nieprawdopodobna wręcz zaległość - ocenił wówczas. 2 grudnia 2015 projekt, ze zmianami, został skierowany na Stały Komitet Rady Ministrów.
Kilka dni później Komisja Europejska pozwała Polskę za niewdrożenie niektórych unijnych przepisów dotyczących norm jakości i bezpieczeństwa krwi ludzkiej. Według KE Polska nie wypełnia niektórych zobowiązań wynikających z trzech unijnych dyrektyw (2002/98/WE, 2004/33/WE i 2005/61/WE), które wprowadzają szereg przepisów mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa krwi, w tym zasady dotyczące minimalnego wieku krwiodawcy, warunki przywozu krwi z państw trzecich oraz obowiązków sprawozdawczych placówek służb krwi. Termin ich wdrożenia do prawa krajowego upłynął w 2005 i w 2006 roku.
Rzeczniczka resortu zdrowia Milena Kruszewska zapewniała wówczas, że wszystkie normy określone w dyrektywach UE odnoszących się do krwiodawstwa i krwiolecznictwa są w Polsce przestrzegane i "pod tym względem standardy w zakresie bezpieczeństwa krwi są zachowane, zarówno dla biorców, jak również dawców".
W połowie stycznia 2016 ministerstwo zwróciło się do Stałego Komitetu o zmianę tytułu proponowanej regulacji na: projekt nowelizacji ustawy o publicznej służbie krwi. Prośba ta była argumentowana zmianą zakresu projektu - nowa regulacja wprowadza tylko niezbędne zmiany w ustawie o publicznej służbie krwi w zakresie implementacji dyrektyw unijnych.
Ponadto projekt reguluje kwestie legitymacji i odznak dla Honorowych Dawców Krwi, w celu ich dostosowania do wymagań konstytucyjnych.
Czytaj: Ministerstwo Zdrowia opracuje projekt ustawy o krwiodawstwie i krwiolecznictwie>>>
Projekt wykreśla z dotychczasowej ustawy przepisy, który pozwalały na oddawanie krwi przez osoby małoletnie, powyżej trzynastu lat. Zgodnie z projektem dawcą krwi może zostać osoba nieletnia powyżej 17 roku życia, ale jedynie wówczas, jesli przemawiają za tym względy fizjologiczne lub lecznicze (na przykład występowanie antygenów rzadkich grup krwi). Resort zaznacza, że grupa nieletnich dawców krwi, których dotyczy ten przepis, jest nieliczna i wynosi około 50-60 osób rocznie.
Konieczne stało się również wprowadzenie nowych regulacji dotyczących rejestru dawców krwi. Zgodnie z projektem jednostki organizacyjne publicznej służby krwi (np. regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa) będą prowadziły system teleinformatyczny e-krew, zawierający informację o dawcach krwi, w tym o dawcach rzadkich grup krwi oraz o niepożądanych zdarzeniach i reakcjach.
Będą tam zbierane informacje o dacie urodzenia i płci dawcy oraz o dacie ostatniego pobrania. System e-krew ma służyć przede wszystkim zapewnieniu bezpiecznej krwi lub jej składników na potrzeby lecznictwa, poszukiwaniu krwi i dawców krwi w przypadku pacjentów z rzadkimi grupami krwi oraz monitorowaniu jakości i drogi w krwiodawstwie i krwiolecznictwie. Ponadto ma być pomocny w ocenie optymalnego zużycia krwi.
System ten będzie służył także sprawozdawczości. Państwa członkowskie zobowiązane są bowiem do składania rocznego sprawozdania o poważnych niepożądanych zdarzeniach i reakcjach związanych z pobieraniem, badaniem, preparatyką, przechowywaniem, a także przetaczaniem krwi i jej składników.
W celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa zarówno biorcy, jak i dawcy krwi w projekcie wpisano przepisy nakładające na jednostki organizacyjne publicznej służby krwi obowiązek zapewnienia możliwości pełnego śledzenia drogi krwi i jej składników – od krwiodawcy do biorcy i na odwrót. W związku z tym każda jednostka składnika krwi będzie opatrzona etykietą z unikatowym w świecie numerem (wydruk komputerowy) służącą do śledzenia drogi jednostki krwi lub jej składników.
Projekt określa też elementy, jakie znajdą się na kwestionariuszu dawcy krwi. Poza danymi osobowymi, będzie on zawierał również istotne dane mogące mieć wpływ na stan zdrowia dawcy krwi oraz bezpieczeństwa biorcy krwi.
Zgodnie z projektem dawca krwi powinien otrzymać w przystępnej formie informacje o istocie zabiegu pobrania i o możliwych następstwach dla jego stanu zdrowia, a także o możliwym sposobie wykorzystania krwi i jej składników
Projektowana ustawa określa też zasady przywozu krwi i jej składników spoza krajów UE i EOG. Ponadto w projekcie nowelizacji rozszerzono katalog czynów zagrożonych sankcją karną, między innymi o udaremnianie lub utrudniania przeprowadzenia kontroli w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi.
Ustawa ma wejść w życie 3 miesiące od dnia ogłoszenia.(pap)