Zgodnie z projektem tytuł specjalisty będzie można uzyskać po ukończeniu szkolenia specjalizacyjnego lub po uznaniu dotychczasowego dorobku naukowego lub zawodowego za równoważny ze zrealizowaniem programu specjalizacji i zdaniu Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w danej dziedzinie (PESoz).
Na przykład psycholog po ukończeniu szkolenia i zdaniu PESoz będzie mógł zostać specjalistą w dziedzinie psychologii klinicznej, logopeda – specjalistą w dziedzinie neurologopedii, a fizyk medyczny – specjalistą w dziedzinie fizyki medycznej.
Przygotowanie ustawy było niezbędne, ponieważ 2 lipca 2016 roku przestało obowiązywać rozporządzenie ministra zdrowia z 30 września 2002 roku w sprawie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Regulacje zaproponowane w projekcie ustawy oparto na rozwiązaniach zawartych w tym rozporządzeniu.
Zasady szkolenia specjalizacyjnego
W projekcie ustawy zawarte zostały zasady ustalania programu szkolenia specjalizacyjnego oraz zasady uzyskiwania akredytacji do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie ochrony zdrowia. Przedstawiono także zasady sprawowania nadzoru nad realizacją szkolenia specjalizacyjnego, w tym przeprowadzania jego kontroli, a także warunki i tryb uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinie ochrony zdrowia, między innymi odbywania szkolenia specjalizacyjnego oraz organizacji i przeprowadzania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego.
Zgodnie z przepisami szkolenie specjalizacyjne – jak dotychczas – będzie odbywać się na podstawie programów, opracowywanych przez zespół ekspertów, powoływany przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP) i zatwierdzanych przez ministra zdrowia. Szkolenie specjalizacyjne w ramach kształcenia podyplomowego będą mogły prowadzić jednostki szkolące, które uzyskały akredytację i zostały wpisane na listę, prowadzoną przez dyrektora CMKP.
Podmiot ubiegający się o uzyskanie akredytacji będzie składał do dyrektora CMKP – za pomocą Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych (SMK) – wniosek w postaci elektronicznej, podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.
Zgodnie z projektem w celu zakwalifikowania wskazanych osób do odbycia szkolenia specjalizacyjnego przeprowadzane będzie przez wojewodę postępowanie kwalifikacyjne (od 16 grudnia do 15 stycznia oraz od 1 czerwca do 30 czerwca każdego roku), które obejmie ocenę spełnienia warunków wymienionych w ustawie. Jeśli okaże się, że liczba osób spełniających te warunki jest większa niż liczba miejsc szkoleniowych, zostanie przeprowadzone postępowanie konkursowe. Dotychczas postępowanie kwalifikacyjne było prowadzone w jednostkach szkolących z udziałem wojewody i konsultantów wojewódzkich z określonych dziedzin.
Nowym rozwiązaniem jest uregulowanie zasad kontroli realizacji szkolenia specjalizacyjnego prowadzonego przez jednostkę szkolącą. Będzie ona prowadzona przez zespół kontrolny, powołany przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.
W nowych przepisach określony został także zakres czynności kontrolnych oraz uprawnienia kontrolerów, a także dokumentacja sporządzana w wyniku kontroli i związane z tym procedury. Wskazano konsekwencje dla jednostki szkolącej, które pojawiają się w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podczas kontroli oraz niewykonania zaleceń pokontrolnych w wyznaczonym terminie – jednostka szkoląca straci wówczas akredytację do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego i zostanie skreślona z listy jednostek posiadających akredytację.
Zasady przystępowania do egzaminu PESoz
W projekcie ustawy szczegółowo określono także zasady przystępowania i składania Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w danej dziedzinie (PESoz).
Na podstawie dotychczasowych przepisów do egzaminu mogła zostać dopuszczona osoba, która odbyła specjalizację i złożyła do ośrodka wojewódzkiego kartę specjalizacji wraz z podaniem o dopuszczenie do egzaminu. Ośrodek wojewódzki po stwierdzeniu, że dokumenty spełniały warunki formalne, przekazywał je do Centrum Egzaminów Medycznych. Przepisy nie określały jednak, w jakim trybie można uzupełnić brakujące elementy programu szkolenia.
Nowe rozwiązania pozwolą uniknąć dotychczasowych problemów i uproszczą procedury dotyczące dopuszczania do egzaminu.
Podmiotem właściwym do weryfikacji odbycia szkolenia specjalizacyjnego będzie wojewoda. Będzie on występował do konsultanta krajowego w danej dziedzinie ochrony zdrowia (albo w dziedzinie pokrewnej, jeżeli w danej dziedzinie ochrony zdrowia nie ma powołanego konsultanta krajowego) i zwracał się o ocenę zgodności odbytego przez daną osobę szkolenia specjalizacyjnego z programem szkolenia specjalizacyjnego. W przypadku stwierdzenia niezrealizowania programu szkolenia specjalizacyjnego, konsultant krajowy w danej dziedzinie ochrony zdrowia (albo w dziedzinie pokrewnej) będzie wskazywał brakujący zakres tego programu. Wówczas wojewoda skieruje taką osobę do odpowiedniej jednostki szkolącej w celu zrealizowania brakujących elementów programu i określi termin ich wykonania. Osoba, która ukończyła szkolenie specjalizacyjne, zgodnie z jego programem – co zostanie potwierdzone przez wojewodę – będzie mogła zgłosić się do PESoz.
Państwowy Egzamin Specjalizacyjny dla każdej dziedziny ochrony zdrowia organizuje Centrum Egzaminów Medycznych (CEM). PESoz jest przeprowadzany przez Państwową Komisję Egzaminacyjną (PKE).
Systemy elektroniczne w uzyskiwaniu tytułów specjalisty
Projekt ustawy zakłada także szerokie wykorzystanie systemów elektronicznych w procesie uzyskiwania tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.
W związku z tym zaplanowano uruchomienie Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych (SMK). Przyspieszy on proces szkolenia specjalizacyjnego oraz zapewni przejrzystość stosowanych procedur w kształceniu kadr medycznych w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia. Umożliwi też zastąpienie papierowego obiegu dokumentów elektronicznym.
W ramach informatyzacji systemu szkolenia specjalizacyjnego przewidziano między innymi wprowadzenie elektronicznych kart specjalizacji dokumentujących przebieg szkolenia, które zastąpią dotychczasowe karty specjalizacji wydawane w formie papierowej. Ponadto – za pośrednictwem Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych – będzie można złożyć wnioski: o udzielenie akredytacji na prowadzenie szkolenia specjalizacyjnego, o odbycie szkolenia specjalizacyjnego w wybranej dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia, a także o przystąpienie do PESoz.
Projekt ustawy umożliwia także przystąpienie do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego osobie, która nie zdążyła złożyć go w terminie. Oznacza to zniesienie dotychczasowych ograniczeń czasowych na składanie egzaminu.
Ustawa ma wejść w życie 1 marca 2017 roku.
Źródło: www.premier.gov.pl