W świetle przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie jest możliwe pokrycie kosztów planowanego leczenia zagranicznego bez uzyskania uprzedniej zgody Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia wydanej w formie ostatecznej decyzji. W przypadku, gdy pacjent podjął leczenie za granicą bez wystąpienia z wnioskiem o udzielenie zgody lub po wystąpieniu z wnioskiem, lecz przed jego pozytywnym rozpatrzeniem, nie może dochodzić zwrotu kosztów leczenia. Co do zasady istota tak skonstruowanego systemu ma na celu ochronę równowagi finansowej i organizacyjnej systemu publicznej opieki zdrowotnej, w zakresie udzielania świadczeń o charakterze planowym.
Jednakże w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a także mając na uwadze konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia, brak możliwości następczego zwrotu poniesionych kosztów leczenia zagranicznego rodzi uzasadnione wątpliwości co do rzeczywistej dostępności tego rodzaju świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Leczenie to przeprowadzane jest nierzadko w sytuacji bezpośredniego zagrożenia powstania nieodwracalnych lub bardzo dotkliwych zmian w stanie zdrowia pacjenta, którym może zapobiec jedynie podjęcie leczenia w innym państwie - czytamy w wystąpieniu RPO.
Źródło: www.sprawy-generalne.brpo.gov.pl