RPO: potrzebne uregulowania dotyczące pobytu rodziców z dzieckiem w szpitalu

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił uwagę na brak standaryzacji zakresu świadczeń składających się na prawo do pobytu rodzica lub opiekuna z dzieckiem w szpitalu oraz na brak konkretnych przepisów regulujących te zagadnienia. Rzecznik zwrócił się do ministra zdrowia o zajęcie stanowiska w tej sprawie oraz o przekazanie informacji na temat podjętych lub planowanych w tym zakresie działań.

Rzecznik przypomina, że problem dodatkowej opieki pielęgnacyjnej nad osobą przebywającą w szpitalu reguluje ustawa z 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Z przepisów tej  ustawy wynika, że pacjent ponosi koszty realizacji tego prawa, jeżeli ich realizacja skutkuje kosztami poniesionymi przez podmiot leczniczy. Wysokość opłaty rekompensującej te koszty ustala kierownik podmiotu. Informacja o wysokości opłaty oraz o sposobie jej ustalenia jest jawna i udostępniana w lokalu zakładu leczniczego (art. 35). 

Rzecznik stwierdził, że brak przepisów regulujących prawo pobytu rodzica lub opiekuna z dzieckiem w szpitalu powoduje, że sposób realizacji prawa pacjenta do opieki pielęgnacyjnej (osobna sala czy dodatkowe łóżko w sali, gdzie przebywa dziecko) jest uzależniony nie tylko od warunków (głównie lokalowych i organizacyjnych) konkretnego szpitala, lecz również od dobrej woli władz szpitala.

Zdarza się, że niektóre szpitale zapewniają rodzicom jedynie krzesło przy łóżku dziecka, a inne oferują łóżka znajdujące się w salach chorych lub wydzielone pomieszczenia przeznaczone do całodobowego pobytu rodziców z chorymi dziećmi, a nawet umożliwiają zakwaterowanie w hotelu przyszpitalnym. 

Część placówek nie obciąża rodziców czy opiekunów kosztami pobytu, inne pobierają opłaty w wysokości od kilku do kilkunastu złotych za dobę, które są ustalane przez wewnętrzne regulaminy i cenniki. Opłaty te dotyczy korzystania z łóżek i pościeli, albo zużytej wody, energii elektrycznej, środków czystości czy ochrony.

Sytuacja tak wygląda, ponieważ obowiązujące przepisy nie precyzują zasad realizacji prawa pacjenta do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Ustawa z 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej nie przewiduje również uregulowania tej problematyki przez kierownika podmiotu leczniczego w ustalanym przez niego regulaminie organizacyjnym. 

 [-OFERTA_HTML-]

Wprawdzie rozporządzenie ministra zdrowia z 26 czerwca 2012 roku w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. poz. 739) określa, że „w oddziale dziecięcym zapewnia się dodatkowe łóżka w pokojach dzieci lub w odrębnym pomieszczeniu przeznaczone dla rodziców lub opiekunów dziecka” (Zał. Nr 1 pkt 5 ust. 8), to jednak szpitale korzystają z przepisów art. 207 ustawy, które w okresie przejściowym pozwalają na odstępstwa od ustalonych norm i wymagań.

W rezultacie, w opinii Rzecznika, państwo nie wywiązuje się należycie z nakazu podejmowania działań umacniających więzi rodzinne, mających na względzie przede wszystkim dobro rodziny, a także chroniących prawa rodzin i dzieci. 

Adam Bodnar przypomina też, że z art. 68 ust. 3 Konstytucji RP wynika, iż dzieciom przysługuje prawo do szczególnej opieki zdrowotnej. 
„Co więcej, na konieczność hospitalizacji chorych dzieci z możliwością zapewnienia im opieki rodzicielskiej wskazują wymogi współczesnej medycyny oraz nowoczesne standardy pielęgnacji. Nie ulega przy tym wątpliwości, że obecność rodzica przy chorym dziecku ma niebagatelny wpływ na cały proces leczenia i ma szczególne znaczenie w przypadku hospitalizacji najmłodszych dzieci oraz dzieci przewlekle i terminalnie chorych” – stwierdza Rzecznik Praw Obywatelskich.

Źródło: www.rpo.gov.pl