Na terenie Instytutu Fizyki Jądrowej PAN (IFJ) w Krakowie powstaje Centrum Cyklotronowe Bronowice - pierwszy w Polsce ośrodek oferujący radioterapię protonową. Ma być gotowe w październiku 2015. Na razie nie wiadomo, którzy chorzy będą tam kierowani i jak zostaną wycenione poszczególne świadczenia medyczne.

- Wskazania do leczenia nowotworów radioterapią protonową powstaną szybko, raport w tej sprawie do końca maja 2015 trafi do ministerstwa zdrowia – zapowiedział profesor Rafał Dziadziuszko.

Jak zapowiedział, specjaliści - którzy przygotowywali raport - nie mają wątpliwości, że terapia ta powinna być stosowana do leczenia kilkunastu rodzajów nowotworów, między innymi  wybranych nowotworów głowy i szyi (zlokalizowanych w podstawie czaszki), niektórych nowotworów mózgu, starannie wyselekcjonowanych przypadków raka prostaty, wybranych rodzajów nowotworów wieku dziecięcego. Terapia ta nie będzie rekomendowana do leczenia raka piersi.

Czytaj: Poznań: powstanie Instytut Radioterapii Protonowej>>>

Profesor Dziadziuszko podkreślił, że bardzo istotne jest, by w przyszłości pacjenci z całego kraju mieli równy dostęp do tej terapii i by skuteczność leczenia oraz działania niepożądane były regularnie i starannie oceniane. Dodał, że chciałby, aby wskazania do terapii protonowej przynajmniej raz na dwa lata były aktualizowane.

Z resortu zdrowia raport ze wskazaniami musi trafić do Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, która dokona wyceny procedur i wyda opinię na temat ich przydatności. Na tej podstawie NFZ będzie mógł ogłosić konkurs.

- Mamy nadzieję, że od 1 stycznia 2016 roku będziemy mogli rozpocząć przyjmowanie pierwszych pacjentów, których leczenie będzie finansowane przez NFZ – powiedział w piątek dyrektor Instytutu Fizyki Jądrowej PAN profesor Marek Jeżabek.

W Centrum Cyklotronowym Bronowice będą działały dwa stanowiska do terapii protonowej. Początkowo będzie tam można leczyć około 250 chorych rocznie, docelowo około 700. Jak powiedział profesor Jeżabek, koszty funkcjonowania ośrodka będą zależały od liczby przyjmowanych pacjentów.

Jak podkreślają specjaliści, terapia protonowa nie jest najlepszą metodą leczenia wszystkich nowotworów
- Czekamy na moment, kiedy będziemy mogli zaproponować terapię protonową naszym pacjentom w Polsce. Trzeba pamiętać, że nie jest to złoty lek na raka, ale bardzo specjalistyczna procedura. Musimy bardzo precyzyjnie ustalić wskazania, w jakich przypadkach może być stosowana – mówił dyrektor Oddziału Centrum Onkologii w Krakowie Jerzy Jakubowicz.
 

Instytut Fizyki Jądrowej PAN to jedyny ośrodek w Polsce, który już teraz oferuje terapię protonową, na razie w leczeniu czerniaka gałki ocznej. Małopolski Oddział NFZ podpisał umowę ze Szpitalem Uniwersyteckim, a świadczenia te są wykonywane na terenie IFJ. Od 2013 roku do końca kwietnia 2015 z tej możliwości skorzystało 81 osób. Cena jednego świadczenia to 52 tys. 500 zł. W 2013 roku NFZ na ten cel przeznaczył 1 mln 260 tys. zł, w 2014 roku - 2 mln 415 tys. i taką samą kwotę w 2015 roku.

Jak poinformowała Sylwia Wądrzyk z biura komunikacji społecznej centrali NFZ, w latach 2010-2014 prezes Funduszu zgodził się na badania diagnostyczne i przeprowadzenie protonoterapii poza Polską u 98 chorych. Korzystali oni z leczenia w Niemczech, Francji, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i w Stanach Zjednoczonych. Koszty oszacowane przez ośrodki zagraniczne na podstawie zgód wydanych na leczenie poza granicami kraju w ostatnich pięciu latach wyniosły w sumie 11 mln 755 tys. zł.

Terapia protonowa to nowoczesna metoda leczenia nowotworów stosowana w kilkunastu ośrodkach na świecie, głównie w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej. Do naświetlania zmian nowotworowych wykorzystuje się promieniowanie protonowe. Ma ono tę zaletę, że pozwala skoncentrować optymalną dawkę w samym guzie nowotworowym, oszczędzając zdrowe tkanki położone płycej.(pap)