Raport: brak perspektyw na poprawę kondycji finansowej szpitali

Z analizy wyników finansowych szpitali, przeprowadzonej przez firmę Magellan, wynika, że szpitale są nierentowne już na poziomie procedur – generują stratę wielkości 5,5 procenta. Jednym z głównych problemów jest niedofinansowanie sektora ochrony zdrowia – same szpitale potrzebują już teraz dodatkowo około 2 mld zł. 

Wzrost wydatków publicznych na zdrowie do 6 procent PKB do 2025 roku pozwoliłby utrzymać poziom oferowanych świadczeń, ale może okazać się zbyt niski, aby pacjenci i szpitale odczuli zauważalną poprawę.

Jak poinformował Zbigniew Wiatr, Dyrektor ds. Rozwoju w Magellan SA, podczas debaty omawiającej wyniki raportu, 2015 był rokiem względnej stabilności finansowej SPZOZ. W minionym roku 63 procent szpitali osiągnęło dodatni wynik netto. 

- To, że coraz więcej szpitali nie generuje strat jest pozytywną informacją dla wszystkich interesariuszy szpitala (pacjentów, dostawców i właścicieli – podmiotów tworzących) – dodał.
Pomimo, że coraz więcej szpitali jest rentownych, średnia rentowność procedur szpitali znacząco obniżyła się – jednostki w słabszej kondycji finansowej generują coraz większe straty na procedurach, pogarszając wyniki całego sektora. Jednak pomimo niekorzystnych wyników finansowych średni wskaźnik płynności szpitali poprawia się z roku na rok.

Obecnie szpitale korzystają z taniego pieniądza na rynku finansowym i stosują taktykę „ucieczki w przód”, zamieniając zobowiązania wymagalne na niewymagalne z dłuższym terminem zapadalności – w efekcie poprawia się płynność bieżąca szpitali. Jest to również rezultat zapłaty przez NFZ za nadwykonania.

Gdy analizuje się rentowność szpitali w podziale na województwa, wyraźnie widać, że wykrystalizowała się grupa województw, znajdujących się stale poniżej średniej (podkarpackie, kujawsko-pomorskie, małopolskie, mazowieckie i warmińsko-mazurskie). Na poziomie klasyfikacji szpitali według podmiotów tworzących, jednostki podległe akademiom medycznym i MSWiA jako jedyne osiągnęły dodatni wskaźnik rentowności w latach 2014-2015.

Według analityków Magellan S.A. średnioroczny przyrost funduszu na zdrowie (przy założeniu wzrostu PKB o 3 procent rocznie) wyniesie 7 procent. 
- W 2015 dynamika nakładów na szpitale wyniosła 7,3 procent - nie przyniosło to poprawy wyników, mimo deflacji w gospodarce. Presja płacowa, potrzeby inwestycyjne, inflacja medyczna – to skutecznie skonsumuje 7 -procentowe przyrosty. W 2016 i 2017 roku nie należy spodziewać się poprawy kondycji finansowej szpitali. Realna poprawa sytuacji finansowej szpitali może pojawić się po 2018, po reformie ochrony zdrowia. – podsumowuje Zbigniew Wiatr.

Z kolei Robert Mołdach, prezes Instytutu Zdrowia i Demokracji, nakreślił, w jaki sposób reforma systemu ochrony zdrowia wpłynie na doświadczenie pacjenta oraz efektywność finansową i kliniczną szpitali.
- Analizowany pakiet ustaw zdrowotnych w sposób niejednoznaczny wpływa na jakość opieki mierzonej potrójnym celem obiektywnych efektów klinicznych, subiektywnej percepcji pacjenta i twardych danych finansowych. Spodziewana zmiana efektów klinicznych jest bliska neutralnej ze wskazaniem dodatnim, o czym przeważa poprawa w jakości opieki podstawowej, uporządkowanie i możliwość wyboru technologii medycznych, podniesiona w założeniach sprawność organizacyjna ratownictwa medycznego. Jednak brak wyraźnych źródeł podwyżek wynagrodzeń minimalnych, pokrycia deficytów w personelu, może ten efekt zneutralizować lub wręcz odwrócić. Opinie pacjenta mogą ulec poprawie ze względu na lepsze efekty kliniczne – mówi Robert Mołdach.

- Mimo, że efekt finansowy jest sumarycznie neutralny, to wzrost finansowania POZ odbije się negatywnie na finansach szpitali. Proponowana reforma szpitalnictwa jest obarczona znacznymi ryzykami. O ile jeszcze system IOWISZ może podlegać doskonaleniu, o tyle wprowadzenie sieci szpitali w przedstawionej formie niesie nieodwracalne skutki organizacyjne i finansowe. Rozwiną się usługi komercyjne, szczególnie AOS, a także szpitalne, co już jest obserwowane, szczególnie w luce po świadczeniach realizowanych blisko miejsca zamieszkania pacjenta. – dodaje Robert Mołdach.

Magellan jest częścią międzynarodowej grupy bankowej BFF. Magellan S.A. oraz Banca Farmafactoring wspólnie tworzą instytucję dostarczającą rozwiązania finansowe dla sektora publicznego i opieki zdrowotnej w Europie oraz faktoring dla biznesu. Przez 18 lat działalności Magellan udzielił prawie 10 mld zł finansowania. Firma współpracuje z ponad 500 szpitalami i 150 dostawcami rynku medycznego. Od 2008 roku spółka gromadzi i analizuje informacje o sytuacji szpitali publicznych w Polsce. Magellan S.A. jest notowany na GPW od 1 października 2007 roku. 

Źródło: Magellan