Międzynarodowa Klasyfikacja dla Rachunków Zdrowia (ICHA – International Classification for Health Accounts) pozwala na analizę ochrony zdrowia z różnych punktów widzenia: źródeł finansowania (Klasyfikacja źródeł finansowania ochrony zdrowia, ICHA-FH – Classification of Sources of Funding), dostawców usług i dóbr z zakresu ochrony zdrowia (Klasyfikacja dostawców dóbr i usług z zakresu ochrony zdrowia, ICHA-HP – Classification of Health Care Providers) oraz funkcji ochrony zdrowia (Klasyfikacja funkcjonalna ochrony zdrowia, ICHA-HC – Classification of Health Care Functions).

Zagadnienia związane z metodologią Systemu Rachunków Zdrowia (System of Health Accounts), ze szczególnym uwzględnieniem Narodowych Rachunków Zdrowia (National Health Accounts) w Polsce zostały szczegółowe omówione w rozdziale drugim publikacji „Finansowanie ochrony zdrowia”. Ponadto scharakteryzowano tutaj wydatki publiczne na ochronę zdrowia w Polsce w latach 2005-2007, uwzględniające zasady Narodowych Rachunków Zdrowia.

„Przeprowadzając porównania międzynarodowe dotyczące różnych aspektów ochrony zdrowia, należy uwzględniać zarówno specyfikę funkcjonujących modeli opieki zdrowotnej, jak i poziom rozwoju gospodarczego danego kraju, najczęściej mierzonego wielkością PKB w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Jak wynika z wieloletnich badań, istnieje silny związek pomiędzy wielkością tego miernika a wysokością publicznych środków pieniężnych i prywatnych przeznaczonych na opiekę zdrowotną. Dodatkowo czynnikami determinującymi poziom wydatków są: struktura demograficzna, stan zdrowia ludności oraz efektywność systemu zdrowotnego” – czytamy we wprowadzeniu do publikacji.

Dowiedz się więcej z książki
Finansowanie ochrony zdrowia. Wybrane zagadnienia
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

Problemom kształtowania się wydatków na ochronę zdrowia w ujęciu makroekonomicznym poświęcony jest rozdział trzeci. Zwrócono w nim uwagę na kształtowanie się wydatków publicznych na ochronę zdrowia z uwzględnieniem poziomu PKB oraz wydatków prywatnych. Ponadto wykorzystując bazę danych OECD Health Data 2009, obejmującą lata 2000-2007, dla 19 krajów Unii Europejskiej należących jednocześnie do OECD opisano relacje krótko- i długookresowe pomiędzy analizowanymi zmiennymi. W tym celu zastosowano modele korekty błędem.

Autorzy podkreślają, że do podstawowych kategorii i wskaźników makroekonomicznych wykorzystywanych w międzynarodowych porównaniach systemów ochrony zdrowia należą: poziom wydatków na ochronę zdrowia na jednego mieszkańca (w dolarach amerykańskich, według PPP) oraz dynamika ich zmian, relacje wydatków na ochronę zdrowia do produktu krajowego brutto (w procentach) oraz struktura finansowania, uwzględniająca dwa źródła finansowania ochrony zdrowia – publiczne i prywatne.

Fundusze publiczne przeznaczone na ochronę zdrowia trafiają do systemu bezpośrednio z budżetu państwa (model Beveridge’a) i za pośrednictwem powszechnych i obowiązkowych ubezpieczeń zdrowotnych (model Bismarcka) do płatnika centralnego.

Finansowanie prywatne obejmuje wydatki gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, ponoszone zarówno bezpośrednio na zakup leków i artykułów farmaceutycznych oraz usług medycznych, jak i w formie zakupu prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych oraz abonamentów uprawniających do korzystania ze świadczeń w prywatnych placówkach ochrony zdrowia.

Czytaj: Projekt zmiany finansowania ochrony zdrowia najwcześniej w połowie 2016 roku>>>

Rozszerzenie problematyki wykorzystania Narodowych Rachunków Zdrowia do analizy struktury i poziomu finansowania ochrony zdrowia stanowią rozważania dotyczące finansowania prywatnego ochrony zdrowia w Polsce. Zaprezentowano w nich sposoby ustalania oraz poziom kształtowania się wydatków prywatnych, jak również ich udział w finansowaniu ochrony zdrowia w Polsce. Wskazano również, że sposób liczenia wydatków

prywatnych, zwłaszcza ich udziału w wydatkach gospodarstw domowych, prowadzi do znaczącego zaniżenia ich wysokości i wydatków ogółem na ochronę zdrowia oraz ich relacji do PKB. 

W publikacji zwrócono uwagę na fakt, że organizacje międzynarodowe (WHO, OECD) formułują opinie o skali i strukturze środków finansowych przeznaczanych na ochronę zdrowia w Polsce (a tym samym o miejscu Polski wśród innych krajów UE i świata) na podstawie niepełnych informacji. Toczące się debaty nad sposobami i możliwościami podniesienia efektywności współczesnych systemów zdrowotnych również dotyczą systemu

polskiego. 

Autorka wstępu do publikacji wyjaśnia, że zasadniczym problemem jest niedostateczne finansowanie ochrony zdrowia. W celu jego rozwiązania poszukuje się różnych sposobów i metod pozyskiwania zewnętrznych i wewnętrznych źródeł finansowania. Do najczęściej proponowanych rozwiązań należy wprowadzenie zasady współfinansowania świadczeń przez pacjentów, współpraca publicznych placówek ochrony zdrowia w ramach umów o partnerstwie publiczno-prywatnym oraz przyjęcie outsourcingu jako koncepcji zarządzania. 

W pozostałych  rozdziałach publikacji przedstawiono między innymi kierunki reform we współczesnych systemach zdrowotnych, sposoby współpracy podmiotów sektora publicznego z innymi organizacjami pozarządowymi (podmiotami prywatnymi) w celu realizacji procesu wytwarzania dóbr publicznych za środki finansowe pochodzące od podmiotów prywatnych czy istotny element kosztów, wpływający na funkcjonowanie zakładów opieki zdrowotnej, jakim są wynagrodzenia.

Książka przeznaczona jest w szczególności dla decydentów w zakresie polityki: finansowej, ekonomicznej, społecznej, zdrowotnej, a także menedżerów ochrony zdrowia oraz studentów kierunków ekonomicznych, zarządzania, nauk o zdrowiu, polityki społecznej i finansów publicznych.

Książka dostępna jest w Księgarni Profinfo.

O redaktorze naukowym

Prof. dr hab. Jadwiga Suchecka - jest profesorem zwyczajnym w Katedrze Ekonometrii Przestrzennej Uniwersytetu Łódzkiego i kierownikiem Zakładu Finansowania Ochrony Zdrowia Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz Katedry Ekonometrii i Statystyki Politechniki Częstochowskiej. Prowadzi zajęcia dydaktyczne z ekonomii, ekonometrii i statystyki; była promotorem kilkunastu prac doktorskich. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zastosowań metod ilościowych w naukach społeczno-ekonomicznych. Jest specjalistką z zakresu ekonometrii ochrony zdrowia oraz ekonomiki zdrowia i autorką wielu publikacji i ekspertyz z zakresu statystyki i ekonometrii, ekonometrii zdrowia oraz ekonomiki zdrowia.