Prof. Hartman: zakaz stosowania komórek macierzystych byłby nieetyczny

Sklonowanie ludzkich komórek macierzystych jest kolejnym zwycięstwem nauki i nie budzi wątpliwości bioetycznych. Nieetyczne jest domaganie się zakazania ich stosowania powiedział prof. Jan Hartman, filozof i bioetyk Collegium Medicum UJ.

Międzynarodowy zespół naukowców, którym kierował Masahito Tachibana z Oregon Health & Science University, ogłosił, że sklonował ludzkie zarodki, z których po raz pierwszy można pozyskać komórki macierzyste. Ponieważ mają one zdolność przekształcania się we wszystkie komórki organizmu, możne je wykorzystać do hodowli tkanek i narządów. Budzi to jednak kontrowersje etyczne.

Prof. Hartman stwierdził jednak, że klonowanie ludzkich zarodków na potrzeby pozyskiwania komórek macierzystych nie jest już kwestią bioetyczną. W tej sprawie uzyskano konsensus. Uzyskano zaraz po tym jak tylko Hwang Woo-suk, południowokoreański naukowiec, ogłosił w 2005 r., że uzyskał ludzkie komórki macierzyste ze sklonowanych embrionów. Jego eksperyment okazał się oszustwem, ale uznano, że gdy będzie to możliwe, to należy posługiwać się wykładnią tzw. moralności publicznej, czyli woli większości.

„Klonowanie ludzkich zarodków po to, żeby pozyskać z nich komórki macierzyste nie czyni nikomu krzywdy, ani nie narusza niczyjego prawa. Nie ma zła, gdy nie ma osoby pokrzywdzonej. Jeśli nie służy celom prokreacyjnym, nie powinno być zakazane” – podkreślił prof. Hartman.

Jego zadaniem czym innym są poglądy metafizyczno-religijne dotyczące klonowania czy zasadności wykonywania procedur medycznych. To osobista sprawa, każdy ma do tego prawo. Jeśli zatem ktoś uważa, że klonowanie komórek macierzystych jest sprzeczne z jego systemem wartości, to nie musi z tej możliwości korzystać. Nie można jednak osobistych poglądów i wynikających z tego zakazów narzuć innym, którzy się z tym nie zgadzają. To niedopuszczalne - uważa.

Jako przykład podał świadków Jehowy, których obowiązuje zakaz przetaczania krwi. Nic ich z tego zakazu nie zwalnia: ani ciężka choroba, wykrwawienie z powodu wypadku, ani najbardziej nawet ekstremalne przypadki, nie są dla wyznawców Jehowy sytuacją usprawiedliwiającą transfuzję krwi. Fanatyczne trzymanie się tego zakazu sprawiło, że wielu z nich przypłaciło to życiem.

„Świadkowie Jehowy nie mogą jednak tego zakazu narzucać całemu społeczeństwu” – zwrócił uwagę krakowski bioetyk. Jego zdaniem podobnie powinno być z klonowaniem komórek macierzystych i wykorzystaniem ich w medycynie. Jeśli większość aprobuje takie metody, to nie można ich zakazywać.

„Klonowania komórek macierzystych nie jest nieetyczne. Odwrotnie: nieetyczne jest domaganie się wprowadzenia zakazu wykorzystania ich w medycynie” - podkreślił prof. Hartman.