Autorzy wyjaśniają, że konieczność reakcji społeczności międzynarodowej została uzasadniona świadomością niebezpieczeństw, jakie mogą nieść ze sobą badania naukowe oraz ich zastosowania dla integralności i godności jednostki, oraz chęcią zapewnienia postępu naukowego rozwijanego z poszanowaniem praw człowieka i podstawowych wolności.
„Za uregulowaniem dylematów bioetycznych na poziomie międzynarodowym przemawia przede wszystkim skala i znaczenie problemów nie tylko dla jednostki, ale dla całego gatunku ludzkiego” – czytamy w opracowaniu.
Czytaj także: Zbyt wiele jest miejsca na „swobodę bioetyczną” >>>
Autorzy przypominają, że jedyne –jak dotąd – wiążące prawnie instrumenty międzynarodowe poświęcone wzajemnym relacjom biomedycyny i praw człowieka zostały przyjęte w ramach Rady Europy. Na tzw. system EKB składa się Europejska Konwencja o Prawach Człowieka i Biomedycynie z 1997 roku – obejmująca szerokie spektrum problemów biomedycyny (od testów genetycznych i interwencji w genom począwszy, na eksperymentach i transplantacjach skończywszy) – oraz jej cztery protokoły dodatkowe. Konwencyjne uregulowania mają bardzo ogólny i ramowy charakter. Wytyczają kierunek, który jest kontynuowany i rozwijany w protokołach będących kolejnymi cegiełkami systemu EKB. Jest to kierunek, który może stać się uniwersalny dzięki możliwości ratyfikowania Konwencji przez państwa niebędące członkami Rady Europy.
Konwencja weszła w życie 1 grudnia 1999 roku po uzyskaniu piątej ratyfikacji. Obecnie (stan na marzec 2014) jej stronami jest 29 państw spośród 47 członków Rady Europy. Polska podpisała Konwencję 7 maja 1999 roku i do dnia dzisiejszego jej nie ratyfikowała.
Opracowanie „Międzynarodowe standardy bioetyczne. Dokumenty i orzecznictwo” stanowi zbiór tłumaczeń dokumentów dotyczących problematyki ochrony praw człowieka w kontekście rozwoju nauk i technik biomedycznych. Zaprezentowane dokumenty zostały opatrzone komentarzami autorskimi przybliżającymi przedstawiane zagadnienia.
Poruszane zagadnienia biomedyczne związane są między innymi z prawami prokreacyjnymi (przerwaniem ciąży, zapłodnieniem pozaustrojowym), eutanazją i zgodą na interwencję medyczną, genetyką, transplantacjami, eksperymentami medycznymi oraz wymogami proceduralnymi dotyczącymi tzw. procesów medycznych, ochroną danych medycznych oraz zarządzaniem opieką zdrowotną.
Książka przeznaczona jest dla menedżerów i pracowników służby zdrowia, członków komisji bioetycznych działających przy okręgowych izbach lekarskich oraz uniwersytetach medycznych, jak również przedstawicieli zawodów prawniczych specjalizujących się w prawie medycznym i sędziów orzekających w tego rodzaju sprawach. Powinna także zainteresować pracowników naukowych oraz studentów prawa i medycyny.
Książka jest dostępna w księgarni Profinfo.
Informacja o autorach
Tadeusz Jasudowicz - profesor doktor habilitowany nauk prawnych; pracuje na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; autor wielu publikacji z dziedziny praw człowieka, prawa humanitarnego oraz prawa międzynarodowego publicznego, a także zbioru tłumaczeń międzynarodowych standardów bioetycznych (1998).
Julia Kapelańska-Pręgowska - doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu; stypendystka Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Jakub Czepek - doktor nauk prawnych; adiunkt w Katedrze Praw Człowieka i Prawa Europejskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; specjalizuje się w prawie międzynarodowym oraz prawie międzynarodowym praw człowieka.