1. Wstęp

Niniejszy komentarz porusza tematykę kosztów obciążających wnioskodawcę, podmioty lecznicze prowadzące szpital oraz ubezpieczycieli z tytułu postępowania przed wojewódzkimi komisjami. Z uwagi na szeroki zakres analizowanej tematyki dla potrzeb pełnego zobrazowania omawianej problematyki wykorzystane zostały liczne akty prawne. Szczególną uwagę poświęcono regulacjom zawartym w ustawie z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 113, poz. 660) oraz projektowi rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zryczałtowanej wysokości kosztów postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Przywołano także inne akty prawne, w tym rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na terenie kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 289 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 46, poz. 254 z późn. zm.), a także ustawę z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 79, poz. 431) – dalej u.k.w.s.b. Niniejszy komentarz został podzielony na trzy zasadnicze części, w których omówione zostały poszczególne zagadnienia wiążące się z omawianą problematyką. Po pierwsze, dokonano wprowadzenia do analizowanej tematyki, omówiono właściwość rzeczową komisji wojewódzkich oraz wskazano na podstawowe wymogi, jakim muszą sprostać osoby wnioskujące, podmioty lecznicze prowadzące szpital oraz ubezpieczyciele. Po drugie, przeanalizowano treść projektu rozporządzenia w sprawie zryczałtowanych kosztów ponoszonych w związku z postępowaniem przed wojewódzkimi komisjami. Poza wskazaniem wysokości kosztów omówiono także zasady ich naliczania i wynikające z tego problemy. Po trzecie, wyliczono i omówiono zagrożenia, przed jakimi staje ustawodawca w związku z treścią zarówno ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jak i projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zryczałtowanej wysokości kosztów postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Wśród najważniejszych zagrożeń zostały wymienione i omówione zagrożenia związane z uzyskiwaniem przez wojewódzkie komisje opinii.

2. Właściwość rzeczowa wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych

Rozwiązania przyjęte na mocy ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych mają zastosowanie do zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej. Konsekwencją zaistniałego stanu rzeczy jest prawo poszkodowanego do wniesienia wniosku o ustalenie zdarzenia medycznego. Wniosek taki kieruje się do wojewódzkiej komisji właściwej ze względu na siedzibę szpitala. Wniosek należy wnieść w terminie jednego roku od dnia, w którym podmiot składający wniosek dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo nastąpiła śmierć pacjenta, ale – co należy odnotować – termin ten nie może być dłuższy niż trzy lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące zakażeniem, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta. Składany wniosek powinien zawierać: dane pacjenta, imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego (wyłącznie w wymaganych prawem przypadkach), imiona i nazwiska wszystkich spadkobierców (dotyczy wyłącznie określonych okoliczności), wskazanie, który ze spadkobierców reprezentuje pozostałych w postępowaniu przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, adres, pod który ma być doręczana korespondencja prowadzona pomiędzy wnioskodawcą a komisją, dane identyfikujące podmiot leczniczy prowadzący szpital, uzasadnienie wniosku zawierające uprawdopodobnienie zaistnienia zdarzenia, którego następstwem było zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia albo śmierć pacjenta zgodnie z art. 67a ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 z późn. zm.) – dalej u.p.p. – oraz szkody majątkowej lub niemajątkowej, wskazanie, co jest przedmiotem wniosku (chodzi tu o wskazanie, czy przedmiotem wniosku jest zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia czy śmierć pacjenta), propozycję wysokości odszkodowania (dotyczy szkód majątkowych) i zadośćuczynienia (dotyczy szkód niemajątkowych). Ponadto do składanego wniosku należy dołączyć dowody, które uprawdopodabniają okoliczności wskazane we wniosku (uprawdopodobnienie nie jest tożsame z udowodnieniem), postanowienie o nabyciu spadku (w niektórych wskazanych w art. 67b ust. 1 u.p.p. przypadkach), pełnomocnictwo w przypadku reprezentowania pozostałych spadkobierców, a także opłatę w wysokości 200 zł, która jest zaliczana na poczet kosztów postępowania przed wojewódzką komisją. Opłatę taką przekazuje się na rachunek właściwego miejscowo urzędu wojewódzkiego.

3. Koszty wnioskodawcy, podmiotów leczniczych prowadzących szpital oraz ubezpieczycieli w związku z postępowaniem przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych

Zryczałtowane wysokości kosztów ponoszonych w postępowaniu przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych reguluje projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zryczałtowanej wysokości kosztów postępowania przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. Wśród kosztów obciążających wnioskodawcę, podmioty lecznicze prowadzące szpital oraz ubezpieczycieli ustawodawca wylicza:
• opłatę w wysokości 200 zł, która jest zaliczana na poczet kosztów postępowania przed wojewódzką komisją;
• zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów osób wezwanych przez wojewódzką komisję;
• wynagrodzenie za sporządzenie opinii.
Wskazane koszty postępowania przed wojewódzką komisją ponosi:
• podmiot składający wniosek – w przypadku orzeczenia o braku zdarzenia medycznego;
• podmiot leczniczy prowadzący szpital – w przypadku orzeczenia o zdarzeniu medycznym;
• ubezpieczyciel – w przypadku, o którym mowa w art. 67k ust. 3 u.p.p.1
Wysokość należnych kosztów z tytułu postępowania wojewódzka komisja ustala w formie orzeczenia.

(...)