Do Polski będzie mogła wjechać osoba, która albo jest zaszczepiona, albo jest ozdrowieńcem, albo wykonała w ciągu 24 godzin test. Taka zasada będzie obowiązywała we wszystkich krajach europejskich – powiedział w środę wiceminister zdrowia Waldemar Kraska. W certyfikatach znajdą się informacje, czy dana osoba jest zaszczepiona, czy jest ozdrowieńcem lub w ostatnim czasie miała wykonywany test w kierunku SARS-CoV-2.  Centralna infrastruktura informatyczna będzie technicznie gotowa już 1 czerwca, a poszczególne kraje będą się mogły do niej przyłączyć. Ma zostać uruchomiona już 1 lipca 2021 r.

Szybka historia covidowego paszportu

Po raz pierwszy Komisja Europejska wniosek dotyczący utworzenia unijnego zaświadczenia COVID-19 przedstawiła 17 marca 2021 roku. Chodzi o ustanowienie  unijnych zasad wydawania, weryfikacji i uznawania zaświadczeń potwierdzających, że dana osoba została zaszczepiona przeciwko COVID-19, uzyskała ujemny wynik testu w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 albo wyzdrowiała po zakażeniu. Pozwoli to wprowadzić tzw. paszport covidowy, czyli zaświadczenie, które ma  ułatwić przemieszanie się na terenie Unii, zwłaszcza w wakacje. W czwartek 20 maja odbyło się spotkanie w tej  sprawie przedstawicieli Parlamentu Europejskiego, Rady UE a Komisją Europejską. By paszporty zostały wprowadzone w czerwcu, te trzy strony muszą podpisać porozumieniem. Komisja Europejska poinformowała, że negocjatorzy osiągnęli wstępne porozumienie. Zgodnie z nim państwa członkowskie UE nie powinny nakładać dodatkowych ograniczeń w podróżowaniu w związku z pandemią Covid-19 po wprowadzeniu certyfikatów, chyba że są one konieczne do ochrony zdrowia publicznego. O ewentualnych takich środkach będzie trzeba poinformować najpóźniej z 48-godzinnym wyprzedzeniem.

Jak ma wyglądać dokument

Certyfikat będzie dostępny w formacie cyfrowym lub papierowym. Będzie zawierał kod QR, gwarantujący bezpieczeństwo i autentyczność dokumentu, a także podpis cyfrowy. Zgodnie z założeniami stanie się on dowodem, że dana osoba:

  • została zaszczepiona przeciwko COVID-19,
  • uzyskała negatywny wynik testu na obecność koronawirusa (PCR lub szybki test antygenowy),
  • wyzdrowiała po COVID-19. 
     

Prace nad paszportem covidowym mają się zakończyć pod koniec maja i ma on zaczął działać w Unii przed wakacjami. KE potwierdziła ostatnio, że centralna infrastruktura informatyczna będzie technicznie gotowa już 1 czerwca. Od tej daty rozpocznie się okres przyłączania krajowych serwerów poszczególnych państw członkowskich, który zakończy się uruchomieniem systemu we Unii 1 lipca 2021 r.

W Polsce certyfikat covidowy będzie dostępny w aplikacji mObywatel, dzięki której jej użytkownicy mają też dostęp m.in. do dowodu osobistego czy prawa jazdy. Wspólne ramy unijne umożliwią zaś państwom członkowskim wydawanie certyfikatów, które będą następnie akceptowane w innych krajach. Rozporządzenie UE dotyczące cyfrowego certyfikatu Covid powinno obowiązywać przez 12 miesięcy. Państwa członkowskie powinny honorować świadectwa szczepień wydawane w innych państwach członkowskich dla osób zaszczepionych preparatami zatwierdzonymi do użytku w UE przez Europejską Agencję Leków (EMA). Do państw członkowskich będzie należało podjęcie decyzji, czy akceptują również świadectwa szczepień innymi szczepionkami wymienionymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

Spór o koszty testów

Komisja Europejska zobowiązała się zmobilizować co najmniej 100 mln euro w ramach Instrumentu Wsparcia Kryzysowego na zakup testów na Covid-19. Negocjatorzy uzgodnili też, że w razie potrzeby należy uruchomić dodatkowe fundusze na ten cel. Spór między szefami państwa był bowiem o dwie główne sprawy: ceny testów na Covid-19 oraz restrykcje. PE postuluje, aby testy na Covid-19 były bezpłatne, tak jak szczepionki. Argumentuje, że tylko w ten sposób nie będzie dyskryminacji tych, którzy się nie zaszczepią (certyfikaty mają zawierać informację o szczepieniu, negatywnym teście albo o nabytej odporności po przechorowaniu Covid-19).  Z kolei Niemcy przeciwni są w ogóle certyfikacji. Mimo negocjacji trwają testy systemu informatycznego, w których Polska weźmie udział.

Czytaj również: Dane o zaszczepionych w eWUŚ, potem mogą być koronapaszporty >>

 

Testy paszportów covidowych ruszyły 25 maja

- 20 maja chcemy podłączyć się do systemu przygotowanego przez Komisję Europejską – zapowiedział wcześniej Adam Niedzielski, minister zdrowia. - Polska złożyła już całą dokumentację dotycząca certyfikatów szczepiennych. Ta dokumentacja była niezbędna dla konsorcjum prowadzącego testy, by wprowadzić Polskę do tego systemu testowania, a ostatecznie do systemu zielonych certyfikatów - wyjaśniał Wojciech Andrusiewicz, rzecznik Ministerstwa Zdrowia. 

Między 20 a 25 maja trwał bowiem pilotaż systemu infrormatycznego. To będzie rodzaj aplikacji, w których będą skumulowane informacje na temat osób zaszczepionych, ozdrowieńców oraz osób, które wykonały czy mają aktualny test covidowy.  - Jest rozwiązanie unijne i do niego wchodzi część krajów Unii - wyjaśnia Michał Dworczyk, pełnomocnik rządu do spraw szczepień. - Na początku nie wejdą wszyscy zainteresowani do tego systemu, natomiast szczegóły w najbliższych dniach na pewno przedstawi Ministerstwo Zdrowia, bo ono prowadzi ten program - dodał. 

Aplikacja do wyświetlania danych

Zgodnie zaś z rezolucją Parlamentu Europejskiego popierającą ideę paszportów, ma nie być tworzona centralna baza, w której przechowywane byłyby dane o osobach z paszportem covidowym. W Polsce prawdopodobnie dane będą udostępnianie przez eWUŚ, czyli system Elektronicznej Weryfikacje Uprawnień Świadczeniobiorców umożliwiający po numerze PESEL natychmiastowe potwierdzenie prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Nie jest to baza danych, ale właśnie system wyświetlania informacji pobieranych z innych baz, np. Centralnego Wykazu Ubezpieczonych. Dostęp do niego ma każdy podmiot leczniczy, który ma z Narodowym Funduszem Zdrowia podpisaną umowę o udzielanie świadczeń, ale mogą też dostać inne podmioty. Zaś od 8 maja zgodnie z par. 19 pkt. 11 rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii w eWUŚ jest wyświetlana informacja o szczepieniu przeciwko Covid-19. Ponadto można tam sprawdzić, czy dana osoba jest na kwarantannie czy izolacji.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.