Opublikowana została ustawa o podstawowej opiece zdrowotnej

Późnym popołudniem 30 listopada 2017 roku opublikowana została w Dzienniku Ustaw RP ustawa z 27 października 2017 roku o podstawowej opiece zdrowotnej. Ustawa co do zasady wchodzi w życie 1 grudnia 2017 roku.

Ustawa zawiera zagadnienia wyodrębnione z ustawy z 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Zakłada ona, że każdy pacjent objęty zostanie podstawową opieką zdrowotną, realizowaną przez zespół złożony z lekarza oraz współpracujących z nim pielęgniarek i położnych.

Pracę zespołu będzie koordynował lekarz POZ, który będzie rozstrzygał o sposobie planowania i realizacji postępowania diagnostyczno-leczniczego u świadczeniobiorcy.

Lekarz odpowiedzialny za całokształt opieki

Lekarz będzie odpowiedzialny za planowanie i realizowanie opieki lekarskiej w zakresie działań mających na celu zachowanie zdrowia, profilaktykę chorób, rozpoznawanie i leczenie chorób oraz rehabilitację.

Z ustawy wynika, że pielęgniarka POZ będzie planować i realizować opiekę pielęgniarską nad pacjentem i jego rodziną w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób, świadczeń pielęgnacyjnych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych. W tym zakresie położna POZ realizować będzie pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną. W ramach posiadanych kompetencji, lekarz, pielęgniarka i położna, wybrani przez pacjenta, wydawać będą skierowania na realizację zabiegów i procedur medycznych.

Motywacyjne finansowanie

Zgodnie z założeniami podstawowa opieka zdrowotna finansowana będzie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jednostek samorządu terytorialnego oraz budżetu państwa. Podstawą finansowania podstawowej opieki zdrowotnej pozostawać będzie tak jak dotychczas stawka kapitacyjna. Przewidziany jest jednak element o charakterze motywacyjnym za osiąganie określonych kryteriów jakości opieki, a także dodatek za opiekę nad pacjentami przewlekle chorymi oraz dodatkowe wynagrodzenie za wyniki leczenia pacjentów z niektórymi chorobami przewlekłymi.

Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej, położna podstawowej opieki zdrowotnej oraz pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania działać będą wspólnie w ramach zespołu POZ, w szczególności przez wzajemne konsultacje i wymianę informacji o leczonym pacjencie, a także współdziałanie w celu zachowania zdrowia i profilaktyki chorób, rozpoznawania i leczenia chorób oraz usprawnienia pacjenta.

Celem ustawy jest zapewnienie kompleksowości i wysokiej jakości podstawowej opieki zdrowotnej oraz stworzenie warunków umożliwiających finansowe motywowanie świadczeniodawców do podnoszenia poziomu jakości udzielanych świadczeń poprzez rozwój zawodowy i współpracę zespołu.

Ustawa o POZ umożliwia wybór lekarza, pielęgniarki lub położnej u tego samego świadczeniodawcy, różnych świadczeniodawców, czyli nietworzących zespołu POZ (do 31 grudnia 2024 roku) lub będących świadczeniodawcami, tworzącymi zespół POZ.

Wątpliwości w sprawie karty DiLO

Ustawa budzi różne wątpliwości u świadczeniodawców. Federacja Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia Porozumienie Zielonogórskie zwraca uwagę, że nie wiadomo, jak będzie wyglądało po jej wejściu w życie wystawianie kart diagnostyki i leczenia onkologicznego.
- Dotychczas karty DiLO wystawiamy logując się do odpowiedniego portalu, według nowych przepisów trzeba będzie najpierw zwrócić się o numer karty do NFZ - wyjaśnia wiceprezes Porozumienia Zielonogórskiego Wojciech Pacholicki. - Nie wiadomo w jaki sposób, jakim trybem, ile to zajmie czasu, itd. Ustawa wchodzi w życie już 1 grudnia, ale nie ma do niej przepisów wykonawczych, które precyzowałyby tę kwestię.

Karty DiLO przeznaczone są dla pacjentów z podejrzeniem choroby nowotworowej i pozwalają im skorzystać z tzw. szybkiej ścieżki onkologicznej. W praktyce umożliwiają diagnozę i podjęcie leczenia w krótkim czasie.    
- Założenia ustawy są kierunkowo słuszne, jak zwykle jednak problem tkwi w szczegółach. Jest zbyt mało czasu na przeprowadzenie pilotażu w zakresie opieki koordynowanej, pojawiają się wątpliwości dotyczące finansowania nowych obowiązków w POZ – komentuje Ewa Rutkowska z kancelarii prawnej Kieszkowska Rutkowska Kolasiński. – Trudno sobie wyobrazić sytuację, gdy lekarz POZ, a często są to starsi lekarze, przyjmujący kilkadziesiąt pacjentów dziennie, koordynuje opiekę, umawia lekarzy specjalistów itd. Uważam, że przepisy te powinny być bardziej dopracowane, a ich wprowadzenie – rozłożone w czasie. Wątpliwości może także budzić sprawa finansowania koordynacji świadczeń. Z ustawy można wywnioskować, że dodatkowe środki na ten cel będą przyznane od roku 2020, ale ogólne przepisy o obowiązku koordynacji weszły w życie 1 grudnia 2017. Oznacza to, że teraz powinna ona być prowadzona w ramach posiadanych środków jako dodatkowe zadanie.

Z ustawy wynika, że dotychczasowe deklaracje wyboru zachowają ważność, jednak wszystkie oświadczenia woli pacjentów o wyborze, złożone do świadczeniodawców nietworzących zespołu POZ, stracą ważność z dniem 31 grudnia 2024 roku.