O nadużyciach związanych z możliwością otrzymania zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub recepty „od ręki” pisaliśmy wielokrotnie na łamach Prawo.pl. Usług typu: „L4 w 15 minut”, „99 zł – L4 w 5 minut”, „zwolnienie L4 online - e zwolnienie lekarskie w 5 min” jest w internecie bez liku.
Czytaj także na Prawo.pl: "L4 w 15 minut" - wiarygodność telezwolnień lekarskich na cenzurowanym>>
Oskar Luty z kancelarii prawnej Fairfield ocenia , że jeżeli w konkretnym przypadku konsultacja lekarska ma charakter fikcyjny, to płatność za tzw. "L4" można potraktować jako de facto przekazanie łapówki za wystawienie dokumentu przez osobę pełniącą funkcję publiczną (art. 115 par. 19 Kodeksu karnego).
Czytaj też: Lekarz jako osoba pełniąca funkcję publiczną >>>
Lekarz pełni funkcję publiczną
Oskar Luty przywołuje przy tym art. 228 par. 3 Kodeksu karnego: kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Oraz art. 271 par. 3: Jeżeli funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Dr hab. n. praw. Radosław Tymiński, autor bloga prawalekarza.pl odnosząc się do art. 228 par. 3 kk stwierdza, że niewątpliwie lekarz, który wystawia zwolnienia czy recepty pełni funkcję publiczną. - W zakresie, w którym wystawia recepty czy zwolnienia, jego orzeczenie ma znaczenie dla innych osób m.in. pracodawców, ZUS-u. – Wystawiając receptę otwiera dostęp do leków, które są wyłączone z wolnego obrotu – dodaje.
Zwolnienie lekarskie wystawione bez bezpośredniego badania
Oskar Luty zaznacza, że zarzuty o korupcję nie dotyczą prawidłowych e-konsultacji medycznych zakończonych wydaniem zaświadczenia.
Pytanie, jak zdefiniować prawidłową e-konsultację? Według Radosława Tymińskiego lekarz, aby nie narażać się na odpowiedzialność, w ramach teleporady, na podstawie dostępnej dokumentacji, może przedłużyć leki. - W odniesieniu do zwolnień lekarskich, istnieje możliwość jego przedłużenia. Natomiast uważam, że co do zasady wystawienie zwolnienia lekarskiego bez wizyty nie jest możliwe – podkreśla.
Prawnik przywołuje art. 55 ust. 4 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Stanowi on, że m.in. orzekanie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby następuje po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub chorego członka rodziny.
- Mamy do czynienia z absolutnie nieprawidłową praktyką wystawiania zwolnień lekarskich bez bezpośredniego badania pacjenta. Rozmowa telefoniczna nie jest bezpośrednim badaniem pacjenta. Założeniem jest, że pacjent musi być na wizycie stacjonarnej. Nie mam wątpliwości, że lekarz, który wystawia zwolnienie podczas teleporady w 99 na 100 przypadków postępuje nieprawidłowo – podkreśla.
- Jeżeli lekarz świadomie narusza przepisy i dostaje za to 100 zł, to jest to esencja korupcji: zrób coś niezgodnego z prawem, a ja ci za to zapłacę – zaznacza Radosław Tymiński. Dodaje, że patrzy na wystawianie orzeczeń bez badania pacjenta przede wszystkim przez pryzmat art. 271 par. 1 k.k. - Recepta i tzw. L4 to dokumenty mające znaczenie prawne – podkreśla.
E-zwolnienie podczas teleporady - powszechna praktyka
Korzystanie z teleporad, podczas których można otrzymać zwolnienie lekarskie, stało się powszechne. NFZ prowadzi Teleplatformę Pierwszego Kontaktu, która ma odciążyć nocną i świąteczną pomoc lekarską oraz SOR-y. Dzwoniąc na bezpłatny numer telefonu 800 137 200 można uzyskać poradę lekarską i pielęgniarską oraz: poradę medyczną, e–receptę, e-skierowanie na szczepienie przeciwko COVID -19, e–zwolnienie.
Z danych GUS wynika, że teleporady stały się popularnym sposobem kontaktu z lekarzem. W podstawowej opiece zdrowotnej w 2021 r. w tej formie zrealizowano ponad 28 proc. porad lekarskich. Z danych NFZ wynika z kolei, że zdarzały się placówki, w których było to 90 proc. świadczeń.
Caban Patrycja, Szczygielska Izabela: Czy istnieje lekarstwo na absencje chorobowe pracowników? >>>
Czytaj też: Poświadczenie nieprawdy w dokumentacji medycznej >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.