Środowisko fizjoterapeutów od lat przekonuje, że zawód ten nie jest w Polsce zawodem regulowanym. Działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług fizjoterapeutycznych może założyć każdy. Dokumenty potwierdzające wykształcenie i kwalifikacje w zakresie fizjoterapii są wymagane jedynie przy podpisywaniu kontraktu z NFZ.
W Sejmie jest już procedowany projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty zgłoszony przez posłów PSL. Projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty został też opracowany w ministerstwie zdrowia, ale jak poinformowano PAP w resorcie, „nie został on wskazany jako projekt proponowany do procedowania w okresie do końca tej kadencji Sejmu”.
Czytaj: Fizjoterapeuci chcą ustawy o zawodzie fizjoterapeuty>>>
W uzasadnieniu do obywatelskiego projektu zaznaczono, że brak regulacji wywołuje szereg negatywnych skutków dla zdrowia wielu osób. Autorzy projektu wskazują, że wynikające z braku kompetencji niewłaściwe lub nieumiejętne diagnozowanie, przywracanie sprawności lub np. dobieranie sprzętów ortopedycznych może doprowadzić pacjentów do inwalidztwa lub uszczerbku na zdrowiu. Dlatego projekt przewiduje uregulowanie zasad wykonywania zawodu fizjoterapeuty, w tym kształcenia, uzyskiwania prawa do wykonywania zawodu i zasad odpowiedzialności zawodowej, a także utworzenie samorządu zawodowego fizjoterapeutów.
W obecnym stanie prawnym zawody medyczne i pokrewne, które działają w formie samorządu zawodowego, to: lekarze, pielęgniarki i położne, farmaceuci, diagności laboratoryjni.
W myśl projektu zawód fizjoterapeuty polegać ma m.in. na samodzielnej kwalifikacji pacjenta do poddania zabiegom fizjoterapeutycznym; dobieraniu i dostosowywaniu zabiegów fizjoterapeutycznych (w tym masażu), wyrobów ortopedycznych i pomocniczych wyrobów medycznych oraz nauczaniu prawidłowego posługiwania się nimi oraz prowadzeniu dokumentacji medycznej oraz wydawaniu opinii odnośnie stanu osób poddawanych fizjoterapii. Projekt proponuje, by fizjoterapeuta miał prawo wglądu do dokumentacji medycznej pacjenta oraz do uzyskania od podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych pełnej informacji o stanie zdrowia pacjenta.
Fizjoterapeuta będzie mógł prowadzić także prace naukowo-badawcze w zakresie swoich kwalifikacji, działać na rzecz popularyzacji zachowań prozdrowotnych oraz będzie miał prawo do nauczania zawodu fizjoterapeuty.
Funkcje kontrolne w zakresie wykonywania zawodu fizjoterapeuty pełnić miałaby Krajowa Rada Fizjoterapeutów. Projekt przewiduje utworzenie Krajowego Rejestru Fizjoterapeutów w którym gromadzone miałby być dane fizjoterapeutów posiadających prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty.
W myśl projektu, fizjoterapeuta, który nie wykonuje zawodu łącznie przez okres dłuższy niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, a zamierza wrócić do jego wykonywania, obowiązany będzie zawiadomić o tym Krajową Radę Fizjoterapeutów i odbyć w wyznaczonym przez nią miejscu i czasie szkolenie trwające nie dłużej niż 6 miesięcy. Przeszkolenie mogłoby odbyć się na podstawie umowy o pracę u pracodawcy, który zatrudnia albo ma zamiar zatrudnić fizjoterapeutę.
Prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty przysługiwałoby osobie, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych; jej stan zdrowia pozwala na wykonywanie tego zawodu; posługuje się językiem polskim w stopniu wystarczającym do wykonywania pracy; wykazuje się nienaganną postawą etyczną; posiada odpowiednie dyplomy i świadectwa potwierdzające zdobycie odpowiednich kwalifikacji; złożyła z wynikiem pozytywnym Państwowy Egzamin Fizjoterapii.
Do egzaminu tego mogłaby przystąpić osoba posiadająca co najmniej tytuł zawodowy licencjata fizjoterapii. Państwowy Egzamin Fizjoterapii miałby być przeprowadzany w formie testu składającego się z 200 pytań. Egzamin co do zasady byłby bezpłatny, jednakże osoba, która podchodziłaby do niego po raz czwarty albo kolejny, musiałaby płacić.
Stwierdzenie prawa wykonywania zawodu podlegać miałoby opłacie stanowiącej dochód Krajowej Izby Fizjoterapeutów. Wysokość opłaty nie mogłaby być wyższa niż 10 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ubiegły rok i byłaby ustalana w drodze rozporządzenia przez ministra zdrowia.
W projekcie przewidziano, że w przypadku osób będących obywatelami państwa członkowskiego UE, wykonujących zawód fizjoterapeuty, Krajowa Izba Fizjoterapeutów będzie mogła wymagać udokumentowania posiadanego wykształcenia, również pod kątem zgodności uprawnień z polskimi przepisami.
Andrzej Denys
Zagrożenia zdrowia publicznego. Wybrane zagadnienia>>>
Obywatelski projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty krytycznie zaopiniowało prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej. NRL podkreśla w swoim stanowisku, że nie podważa celowości ustawowej regulacji zasad wykonywania zawodu fizjoterapeuty, kwestionuje jednakże zasadność uznania zawodu fizjoterapeuty za zawód samodzielny. Zastrzeżenia NRL budzi m.in. przewidywana w projekcie możliwość dokonywania przez fizjoterapeutów kwalifikacji, wykonywania badań i programowania procesu zabiegów.
„Ocena zdrowotna pacjenta należy immanentnie do zawodu lekarza i to tylko lekarz, w porozumieniu z pacjentem, może, po zbadaniu i ocenie stanu zdrowia pacjenta, decydować o zlecanych metodach terapii. Fizjoterapeuta jest jednym z zawodów, który zlecenia osoby uprawnionej osoby - lekarza, ma realizować” – głosi opinia NRL.
Pierwsze czytanie projektu zaplanowano na najbliższym posiedzeniu izby. W Sejmie jest już procedowany poselski projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty (zgłoszony w lipcu 2014 r. przez PSL). Zakłada on m.in. wprowadzenie różnych stopni specjalizacji w zawodzie fizjoterapeuty; określa kompetencje osób wykonujących ten zawód, wprowadza również organizację i zadania samorządu zawodowego fizjoterapeutów.
W resorcie zdrowia – jak poinformowano PAP w ministerstwie - został przygotowany projekt stanowiska rządu wobec poselskiego projektu ustawy, który jest przedmiotem uzgodnień z członkami Rady Ministrów. Jak wskazano, zawarto w nim pogląd, że „rząd co do zasady popiera kierunek działań zmierzających do wprowadzenia stosownych regulacji prawnych dotyczących zawodu fizjoterapeuty”. Obywatelski projekt, jak podało MZ, nie został przekazany do ministerstwa zdrowia i nie jest przedmiotem analiz w resorcie zdrowia.
W MZ opracowano własny projekt ustawy o zawodzie fizjoterapeuty, ale jak informuje resort „nie został on wskazany jako projekt proponowany do procedowania w okresie do końca tej kadencji Sejmu”. (PAP)