1. Informacje o projektach
Obowiązek wydania nowych aktów wykonawczych odnoszących się do kwestii obowiązkowego ubezpieczenia podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych wynika z uchwalenia ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654 z późn. zm.) – dalej u.dz.l. Na podstawie art. 148 pkt 6 u.dz.l. w związku z art. 221 u.dz.l. z dniem 1 stycznia 2012 r. uchylone zostaną przepisy art. 48a i 48b ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 z późn. zm.), a tym samym przestaną obowiązywać dotychczasowe zasady dotyczące obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych przez lekarzy wykonujących zawód w zakładzie opieki zdrowotnej albo w ramach indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej lub grupowej praktyki lekarskiej. Przestanie również obowiązywać rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lekarzy i lekarzy dentystów wykonujących zawód na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 515).
Natomiast na podstawie art. 172 pkt 10 u.dz.l. z dniem 1 stycznia 2012 r. uchylone zostanie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2007 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2008 r. Nr 3, poz. 10).
W związku z powyższym Ministerstwo Finansów przygotowało dwa projekty rozporządzeń:
1. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy niebędącego podmiotem wykonującym działalność leczniczą, udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej (dostępny na stronie: http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=6&id=266986&dzial=645) oraz
2. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (dostępny na stronie: http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=6&id=266981&dzial=645).
Oba projekty zostały przekazane do konsultacji społecznych z datą zgłaszania uwag do dnia 12 września 2011 r. Po zakończeniu prac nad uwagami wniesionymi w ramach konsultacji społecznych i konsultacji międzyresortowych na stronie internetowej resortu finansów zostały opublikowane oba projekty w wersji skierowanej do podpisu.
2. Przedmiotowy i podmiotowy zakres regulacji
2.1. Zasady odpowiedzialności cywilnej
Podobnie jak dotychczas świadczeniodawcy niebędący podmiotami wykonującymi działalność leczniczą, udzielający świadczeń opieki zdrowotnej obowiązane są zawrzeć ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone ich działaniem lub zaniechaniem przy udzielaniu tych świadczeń, wykonywanych na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, z wyłączeniem szkód:
1) polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie rzeczy;
2) polegających na zapłacie kary umownej;
3) powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru.
W przypadku podmiotów wykonujących działalność leczniczą zaproponowano dodatkowo nową przesłankę wyłączenia ubezpieczenia OC – szkody wyrządzone przez ten podmiot po pozbawieniu lub w okresie zawieszenia prawa do prowadzenia działalności leczniczej. Inaczej natomiast określono w projekcie rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą wypadek ubezpieczeniowy objęty ochroną ubezpieczeniową (tzw. trigger) i zaproponowano, iż ubezpieczenie OC obejmuje szkody, które miały miejsce w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej.
Tak jak dotychczas obowiązek ubezpieczenia powstawać będzie najpóźniej w dniu poprzedzającym powstanie obowiązku udzielania świadczeń opieki zdrowotnej wynikającego z umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia bądź w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania działalności leczniczej (art. 25 ust. 2 u.dz.l.).
2.1. Minimalna suma gwarancyjna
Z uwagi na zmiany w terminologii wynikające z wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej minimalna suma gwarancyjna została określona w zależności od podmiotu w dwóch projektach rozporządzeń. W projekcie rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy niebędącego podmiotem wykonującym działalność leczniczą, udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej zaproponowano, iż:
– w przypadku osoby fizycznej niebędącej podmiotem wykonującym działalność leczniczą, która uzyskała fachowe uprawnienia do udzielania świadczeń zdrowotnych i udziela ich w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC wynosić ma 20.000 euro za jedno zdarzenie i 100.000 euro za wszystkie zdarzenia;
– w przypadku podmiotów realizujących czynności z zakresu zaopatrzenia w środki pomocnicze i wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi minimalna suma gwarancyjna ubezpieczenia OC wynosić ma 10.000 euro za jedno zdarzenie i 50.000 euro za wszystkie zdarzenia.
Obecnie w obu przypadkach minimalna suma gwarancyjna wynosi 12.000 euro za jedno zdarzenie i 67.500 euro na wszystkie zdarzenia objęte umową ubezpieczenia OC.
Natomiast w projekcie rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą wprowadzono następujące zasady dotyczące określenia minimalnej sumy gwarancyjnej ubezpieczenia OC:
(...)
Obowiązek ubezpieczenia podmiotów wykonujących świadczenia zdrowotne w świetle projektów aktów wykonawczych
Z dniem 1 stycznia 2012 r. tracą moc rozporządzenia dotyczące obowiązku ubezpieczenia OC podmiotów funkcjonujących na rynku usług zdrowotnych, w związku z tym Ministerstwo Finansów przygotowało projekty nowych aktów regulujących tę materię. Niniejszy komentarz omawia najważniejsze zmiany, jakie niosą ze sobą nowe regulacje (w tym tabelaryczne porównanie obecnych i przyszłych stawek minimalnych sum gwarancyjnych).