NSA: NFZ musi udostępniać wszystkie dane, które są informacją publiczną

Narodowy Fundusz Zdrowia musi ujawniać wszystkie dane, które są informacją publiczną - orzekł w poniedziałek Naczelny Sąd Administracyjny. Z wnioskiem o wydanie uchwały w tej sprawie zwróciła się do NSA rzecznik praw obywatelskich Irena Lipowicz.

Zasadniczo umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są jawne - wynika z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. NFZ ma obowiązek zamieszczać na swojej stronie internetowej informacje o każdej zawartej umowie, w tym zwłaszcza informacje o maksymalnej kwocie zobowiązania Funduszu, rodzaju, liczbie i cenie zakupionych świadczeń. Ustawa nie mówi jednak nic o obowiązku publikowania innych informacji publicznych.

Z tego powodu część sądów była zdania, że do umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie stosuje się ustawy o dostępie do informacji publicznej i dlatego nie można żądać od NFZ udostępnienia kopii tych umów, sprawozdań finansowych z ich wykonania ani innych informacji w nich zawartych.

Z kolei część sądów twierdziła odwrotnie - że NFZ musi ujawniać także pozostałe informacje, do których nie odnosi się ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, bo taki obowiązek wynika z ustawy o dostępie do informacji publicznej. W przeciwnym razie oznaczałoby to ograniczenie dostępu do informacji publicznych, którymi dysponuje NFZ.

Podczas poniedziałkowej rozprawy przed NSA Grzegorz Matejczuk z Biura RPO przekonywał, że nie ma żadnego uzasadnienia, by NFZ ograniczał dostęp do swoich informacji, tym bardziej, że dysponuje środkami publicznymi. Podobnie mówiła prokurator Bożena Kiecol z Prokuratury Generalnej.

Opinię tę podzielił NSA. W poniedziałkowej uchwale stwierdził, że obowiązek publikowania przez NFZ danych zawartych w umowach o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej nie zwalnia Funduszu z obowiązku ujawniania innych informacji publicznych.

Prezes NSA Roman Hauser wyjaśnił, że informacje, których NFZ nie publikuje na swojej stronie internetowej, zawsze muszą być przez niego udostępnione, jeżeli ktoś złoży wniosek o udostępnienie informacji publicznej.

21 listopada weszła w życie zmiana ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wynika z niej, że jawne są nie tylko dane zawarte w umowach o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, ale też oferty złożone w postępowaniu o udzielanie takich świadczeń. Wszystkie one muszą być publikowane na stronie NFZ.