Ministerstwo Zdrowia przypomina w związku z wejściem w życie nowego wzoru karty zgonu, że informacje o przyczynach zgonów są jedynymi z najistotniejszych danych pozwalających na ocenę stanu zdrowia ludności Polski. Stąd tak istotne jest zachowanie należytej staranności przy określaniu przyczyn zgonów.

Ministerstwo wyjaśnia też, że art. 144 ust. 3 ustawy z 28 listopada 2014 roku - Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. poz. 1741) - dalej u.p.a.s.c. oraz art. 11 ust. 3b ustawy z 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 118, poz. 687 z późn. zm.) - dalej u.o.c., dopuszczają możliwość odstępstwa od wskazywania danych określonych w tych przepisach objętych wzorem karty zgonu, jeżeli nie są one znane osobie wypełniającej. Osoba wystawiająca kartę zgonu powinna uzupełnić wszystkie dane, które są jej znane w chwili sporządzania dokumentu, zgodnie z wiedzą posiadaną lub możliwą do ustalenia na podstawie dostępnych informacji, jednakże w przypadku danych, co do których nie posiada wiedzy – istnieje możliwość niewypełnienia określonych rubryk.

Przy wypełnianiu karty zgonu obligatoryjne jest wypełnienie wszystkich rubryk w „Części przeznaczonej dla administracji cmentarza”, zawierających.:

- nazwisko, nazwisko rodowe i imię (imiona) osoby zmarłej;

- stan cywilny osoby zmarłej;

- datę i miejsce zgonu;

- datę i miejsce urodzenia osoby zmarłej;

- imiona i nazwiska rodziców osoby zmarłej;

- informację, czy zgon nastąpił w wyniku choroby zakaźnej;

- adnotację o zarejestrowaniu zgonu lub zgłoszeniu zgonu.

W przypadku dziecka martwo urodzonego w karcie wpisuje się wyłącznie datę i miejsce urodzenia dziecka oraz imiona i nazwiska rodziców.

Z kolei następujące dane, wynikające z art. 144 ust. 3 u.p.a.s.c. oraz art. 11 ust. 3b u.o.c. powinny być uzupełniane zgodnie z posiadaną wiedzą, możliwą do ustalenia przez osobę wypełniającą kartę zgonu:

- nazwisko, nazwisko rodowe, imię (imiona) osoby zmarłej, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), a w przypadku jego braku - rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość;

- datę, godzinę i miejsce zgonu albo datę, godzinę i miejsce znalezienia zwłok;

- datę oraz miejsce urodzenia osoby zmarłej;

- płeć osoby zmarłej;

- informacje o miejscu zgonu, jego przyczynach, osobie stwierdzającej przyczyny zgonu oraz sposobie stwierdzenia przyczyn zgonu;

w przypadku dziecka do roku życia:

- godzinę urodzenia, informacje o stanie jego zdrowia w chwili urodzenia: długość, ciężar ciała, punkty w skali Apgar,

- informacje o przebiegu ciąży i porodzie: okres trwania ciąży, wielorakość porodu oraz liczbę dzieci urodzonych przez matkę;

- nazwę podmiotu wykonującego działalność leczniczą oraz nazwisko i imię (imiona) sporządzającego kartę zgonu;

- wykształcenie zmarłego;

- miejsce zamieszkania zmarłego, w tym okres przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy.

Jeżeli któraś z powyższych informacji nie jest znana lub możliwa do ustalenia istnieje możliwość niewypełnienia karty zgonu w tym zakresie.

Odnośnie pytania, co należy wpisać w rubryce nr 18b w „Części przeznaczonej do zarejestrowania zgonu” („Informacje o osobie stwierdzającej przyczynę zgonu”), Ministerstwo informuje, że należy wskazać na art. 11 ust. 1 u.o.c., który stanowi, że zgon i jego przyczyna powinny być ustalone przez lekarza, leczącego chorego w ostatniej chorobie. Przepis ust. 2 powyższego artykułu stanowi natomiast, że w razie niemożności dopełnienia przepisu ust. 1, stwierdzenie zgonu i jego przyczyny powinno nastąpić w drodze oględzin, dokonywanych przez lekarza lub w razie jego braku przez inną osobę, powołaną do tej czynności przez właściwego starostę, przy czym koszty tych oględzin i wystawionego świadectwa nie mogą obciążać rodziny zmarłego. Ustawa wymienia osoby, wskazane do stwierdzania zgonu i jego przyczyny. A zatem w karcie zgonu w miejscu „Informacje o osobie stwierdzającej przyczynę zgonu” należy wskazać czy osobą, która stwierdziła zgon i jego przyczynę jest lekarz, czy też inna osoba, powołana do tej czynności przez właściwego starostę.

Wzór karty zgonu został podzielony na dwie części czyli „Część przeznaczoną do zarejestrowania zgonu” oraz „Część przeznaczoną dla administracji cmentarza”, w których wyraźnie wskazano, która z osób (osoba sporządzająca kartę zgonu albo kierownik urzędu stanu cywilnego) wypełnia i podpisuje się pod wypełnioną przez siebie treścią.

Komunikat Ministerstwa zwraca jednak uwagę, że w przypadku dziecka martwo urodzonego w „Części przeznaczonej dla administracji cmentarza” nie wypełnia się rubryk 1-5 oraz 9-11, zaś rubryki 6-8 wypełnia i podpisuje osoba sporządzająca kartę zgonu, a nie kierownik urzędu stanu cywilnego.

W kwestii wypełnienia rubryki nr 18c („Czy była przeprowadzona sekcja zwłok lub inne badania post mortem?”), należy zaznaczyć „tak” albo „nie”, zgodnie ze stanem faktycznym w chwili sporządzania karty zgonu, niezależnie od zlecenia wykonania sekcji zwłok po wypełnieniu karty zgonu przez osobę upoważnioną.

W kwestii wzoru karty zgonu w formie dokumentu elektronicznego, należy wskazać, że zgodnie z art. 16a ust. 1 i 2 ustawy z 17 lutego 2005 roku o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1114) wzór karty zgonu w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego bezpiecznym podpisem elektronicznych weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu osoby sporządzającej kartę zgonu zostanie udostępniony nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie karty zgonu.

Natomiast precyzyjne zasady ustalania przyczyn zgonu zostały określone w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, przyjętej przez Światową Organizację Zdrowia w 1992 roku. Zasady te dostępne są pod adresem: www.csioz.gov.pl

Ministerstwo przypomina też, że wypełnienie karty zgonu w zakresie „Zarejestrowania zgonu/zgłoszenie zgonu” w „Części przeznaczonej do zarejestrowania zgonu” nie jest wymagane w przypadku dziecka martwo urodzonego, zgodnie z objaśnieniem zawartym w karcie zgonu (karta zgonu nie jest przedkładana kierownikowi urzędu stanu cywilnego).

Opracowanie: Magdalena Okoniewska

Źródło: www.mz.gov.pl, stan z dnia 2 marca 2015 r.