Jak pisze autorka Legal Alertu Beata Lisowska, zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 271), wszyscy pacjenci, a nie tylko ci w stanie terminalnym, zyskają skuteczną realizację prawa do leczenia bólu.
WZÓR DOKUMENTU: Karty oceny natężenia bólu - NOWOŚĆ >>
Poradnie podstawowej opieki zdrowotnej oraz specjalistyczne będą musiały przestrzegać standardu organizacyjnego w tym zakresie. Dotychczas nie było takich unormowań. Po wejściu w życie nowych przepisów, lekarze będą mieli obowiązek dokonywać oceny natężenia bólu i jego wpływu na jakość życia chorego, a także monitorować skuteczność leczenia, bez względu na schorzenia, wiek oraz miejsce pobytu chorego.
Podmioty lecznicze dostały sześć miesięcy na dostosowanie swojej działalności do wymagań rozporządzenia.
Czytaj także na Prawo.pl: W kolejce po życie pacjent onkologiczny czeka coraz dłużej>>
Ważne prawo pacjenta i człowieka
To istotna zmiana, bo jak wskazują badania epidemiologiczne, w Polsce z powodu bólu przewlekłego cierpi 27 proc. dorosłych osób, a powyżej 65. roku życia – 55 proc. Pacjenci na co dzień żyją z bólem przewlekłym, o różnym stopniu nasilenia i etiologii. 20 proc. z tych osób deklaruje, że nie byłyby w stanie tolerować silniejszego bólu.
Jak mówi Prawo.pl prof. Jan Dobrogowski, kierownik Zakładu Badania i Leczenia Bólu Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, prawo do ulgi w cierpieniu jest jednym z podstawowych praw człowieka i każdy pacjent ma prawo oczekiwać jego wypełnienia, zgodnie z Kartą Praw Człowieka i Konstytucją RP.
– Konieczne jest zatem zagwarantowanie każdemu pacjentowi skutecznej realizacji prawa do leczenia bólu, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, bez względu na źródło pochodzenia tego bólu, wiek pacjenta oraz miejsce jego pobytu – tłumaczy prof. Dobrogowski, wskazując, że ważne są: ocena nasilenia bólu i zapisanie na karcie natężenia bólu; zasady monitorowania skuteczności leczenia bólu, a także obowiązek prowadzenia postępowania terapeutycznego, który ma łagodzić i leczyć ból.
– Od lat chcemy, by u każdego chorego ból był traktowany, jako piąty parametr życiowy i był w dokumentacji medycznej jak na przykład pomiary temperatury czy ciśnienia tętniczego – dodaje dr Magdalena Kocot-Kępska, prezes Polskiego Towarzystwa Badania Bólu.
Czytaj też: Szkoda wyrządzona pacjentowi podczas leczenia – pojęcie i rodzaje szkód >>>
Standard organizacyjny leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych
Pierwszym elementem standardu jest ocena bólu przez wywiad lekarski oraz badania. Wywiad powinien koncentrować się na przyczynach i natężeniu bólu (z użyciem określonych rozporządzeniem skal), charakterze i okolicznościach jego występowania, dotychczasowym leczeniu, dolegliwościach wynikających z bólu oraz ich wpływie na jakość życia.
Dr Magdalena Kocot-Kępska dodaje, że podczas badania lekarz może znaleźć potwierdzenie objawów bólowych opisywanych przez pacjenta w wywiadzie.
Do historii choroby pacjenta, zgodnie z nowym rozporządzeniem, musi być dołączona karta oceny natężenia bólu. Jest to obligatoryjny element dokumentacji medycznej. Wywiad z pacjentem będzie więc bardziej szczegółowy i odnotowany w dokumentacji medycznej.
Poradnie bólu udzielą świadczeń na podstawie skierowania lub bez niego
Świadczenia w poradni leczenia bólu będą udzielane w przypadku wyczerpania możliwości diagnostycznych, jak i leczniczych pacjenta w podstawowej opiece zdrowotnej.
Rozporządzenie określa, że pacjenci na leczenie bólu będą kierowani:
- na podstawie skierowania, jeśli korzystają ze świadczeń w ramach NFZ
- bez skierowania – jeśli leczą się w placówkach nie posiadających kontraktu z NFZ
Pacjenci będą kierowani do poradni także w przypadku trudności w postawieniu diagnozy, niewielkiej skuteczności dotychczasowej terapii, konieczności zastosowania inwazyjnych metod leczenia.
Ocena stopnia satysfakcji przez pacjenta
Standard organizacyjny leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych to efekt współpracy Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, Fundacji Eksperci dla Zdrowia z Ministrem Zdrowia. – To pierwszy standard leczenia bólu w Polsce – określił dokument Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik Praw Pacjenta, dodając, że rozporządzenie to gwarancja uprawnień pacjenta do leczenia bólu, niezależnie od przyczyny, wieku czy miejsca zamieszkania.
– Rozporządzenie podniesie standard życia milionów osób zmagających się z bólem – ocenia konsultant krajowa medycyny rodzinnej prof. Agnieszka Mastalerz-Migas.
Wypracowany standard pozwoli monitorować skuteczność leczenia oraz ocenić stopień satysfakcji pacjenta z leczenia przeciwbólowego.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.