Należy ogłaszać jeden przetarg na kilka urządzeń tego samego rodzaju i przeznaczenia

Szpital, planując zakup kilku urządzeń tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu, powinien dokonywać zakupu w ramach jednego postępowania przetargowego. Odrębne zamówienia będą uzasadnione, gdy przedmiot ma inne przeznaczenie lub nie jest możliwe jego nabycie u tego samego wykonawcy wyjaśnia Agata Baranowska w komentarzu w Serwisie Prawo i Zdrowie

Pytanie

Szpital planuje ogłosić przetarg unijny na zakup tomografu komputerowego wraz z adaptacją istniejącego pomieszczenia w ramach realizacji projektu współfinansowanego ze środków unijnych. W tym samym projekcie zaplanowany jest zakup jednej sztuki aparatu USG.

Szpital realizuje w tym samym czasie drugi odrębny projekt (też dofinansowanie) w ramach, którego również zaplanowany jest zakup dwóch aparatów USG.

Czy w związku z powyższym należy szacować wartość zamówienia na ten sprzęt łącznie czy też osobno w ramach odrębnych projektów?
 
Odpowiedź

Zamawiający winien dokonać zakupu trzech aparatów USG łącznie w ramach jednego postępowania.
 

Uzasadnienie

Odpowiedź na powyżej zadane pytanie sprowadza się wyjaśnienia kiedy mamy do czynienia z jednym zamówieniem a kiedy z kilkoma zamówieniami. Powyższe w ustawie z 29 stycznia 2004 roku - Prawo zamówień publicznych - dalej u.p.z.p. zostało opisane w art. 32, który stanowi, iż podstawą ustalenia wartości zamówienia jest całkowite szacunkowe wynagrodzenie wykonawcy, bez podatku od towarów i usług, ustalone przez zamawiającego z należytą starannością.

Dalej w art. 32 ust. 2 u.z.p.p. czytamy, iż zamawiający nie może w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy dzielić zamówienia na części lub zaniżać jego wartości. Z powyższego wynika, iż zamawiający nie może w celu ominięcia stosowania ustawy dzielić zamówień na części, wobec tego powstaje pytania w oparciu jakie kryteria należy ustalać czy mamy do czynienia z jednym zamówieniem czy z kilkoma?
J
ak wskazał WSA w Warszawie w wyroku z 28 kwietnia 2011 roku (sygn. akt V SA/WA 2555/10) przy sumowaniu wartości zamówień należy się posługiwać przede wszystkim takimi kryteriami jak:
a) tożsamość przedmiotowa zamówienia (dostawy, usługi roboty budowlane tego samego rodzaju i o tym samym przeznaczeniu);
b) tożsamość czasowa zamówienia (możliwe udzielenie zamówienia w tym samym czasie tj. możliwość przewidzenia przez zamawiającego pełnego zakresu przedmiotowego zamówień sfinansowanych i udzielanych w znanej zamawiającemu perspektywie czasowej, obejmującej zasadniczo okres jednego roku budżetowego, finansowego albo objęty decyzją o udzieleniu wsparcia finansowego na realizację określonego projektu);
c) tożsamość podmiotowa (możliwość wykonania zamówienia przez jednego wykonawcę, ustalenie czy dany rodzaj zamówienia mógł być wykonany w tym samym czasie, przez tego samego wykonawcę).
Z odrębnymi zamówieniami będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia ma inne przeznaczenie lub nie jest możliwe jego nabycie u tego samego wykonawcy (np. zakup mebli i sprzętu komputerowego).

Gdy udzielane zamówienia mają to samo przeznaczenie oraz dodatkowo istnieje możliwość ich uzyskania u jednego wykonawcy należy uznać, iż mamy do czynienia z jednym zamówieniem. Dla przyjęcia powyższej oceny nie ma istotnego znaczenia ustalenie źródeł finansowania danego zamówienia. Jeżeli w tym samym czasie możliwe jest udzielenie tożsamego przedmiotowo zamówienia, które może być wykonane przez jednego wykonawcę, mamy do czynienia z jednym zamówieniem, bez względu na fakt, czy jest ono finansowane przez zamawiającego z jednego, czy też z kilku różnych źródeł (np. z wykorzystaniem środków pochodzących z programów finansowanych ze środków UE). A zatem fakt, iż w ramach dwóch różnych projektów mamy do zakupienia aparaty USG nie ma to znaczenia i aparaty winny być kupione w ramach jednego postępowania.
N
ależy również zwrócić uwagę, żedla ustalenia, iż w danym przypadku mamy do czynienia z jednym zamówieniem, istotne są okoliczności istniejące w chwili wszczęcia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Przystępując do szacowania wartości zamówienia należy ustalić z należytą starannością planowaną liczbę usług, dostaw, czy też robót budowlanych tego samego rodzaju, które zamierzamy nabyć i oszacować ich łączną wartość, niezależnie od tego czy zamierzamy je nabyć jednorazowo w ramach jednego postępowania, czy też sukcesywnie w ramach odrębnych postępowań.

Jeżeli potrzeba udzielenia określonego zamówienia ujawni się dopiero po udzieleniu w całości innego zamówienia tożsamego przedmiotowo, to w tym przypadku nie mamy do czynienia z nieuprawnionym dzieleniem zamówienia z uwagi na fakt, iż brak jest tożsamości czasowej takich zamówień (opinia UZP, Szacowanie wartości i udzielanie zamówień objętych projektem współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej).

Podkreślenia wymaga, że przygotowując postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego zamawiający powinien działać z należytą starannością, co obejmuje również "zaplanowanie czasowe" danego postępowania (z uwzględnieniem czasu na wniesienie środków odwoławczych, ich rozstrzygnięcie, a także – w ocenie opiniującego – z uwzględnieniem niebezpieczeństwa, że postępowanie będzie musiało być unieważnione z powodu braku ofert i konieczne będzie ogłoszenie postępowania nowego).

Jeżeli określone zamówienia mają charakter nieprzewidywalny, każde następne zamówienie o tym samym przedmiocie, należy potraktować jako zamówienie odrębne, a nie część zamówienia udzielonego wcześniej. Jeżeli potrzeba udzielenia takiego zamówienia ujawni się dopiero po udzieleniu innego zamówienia tożsamego przedmiotowo, to w tym przypadku co do zasady będziemy mieli do czynienia z odrębnym zamówieniem z uwagi na fakt, iż brak jest tożsamości czasowej takich zamówień. Przy szacowaniu wartości tego zamówienia należałoby zatem brać pod uwagę tylko wartość nieplanowanego zakupu.
 
Agata Baranowska
Radca prawny w kancelarii Fortak & Karasiński, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, doświadczona specjalistka w zakresie prawa zamówień publicznych. Współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie.