MZ: Osoby z niepożądanymi odczynami mogą mieszać szczepionki

Ministerstwo Zdrowia na podstawie rekomendacji Zespołu do spraw Szczepień Ochronnych oraz Rady Medycznej przy premierze dopuściło mieszanie szczepionek przeciwko Covid-19. Jeśli po pierwszej dawce wystąpił objaw niepożądany i został zgłoszony do rejestru, to jako drugą dawkę można podać inną szczepionkę. Do tej pory nie można było mieszać, np. szczepionki Astra Zeneca z Pfizerem.

- Osoby, które miały niepożądane odczyny po pierwszym szczepieniu przeciw COVID-19, będą mogły zaszczepić się inną szczepionką – zapowiedział w piątek przed południem Adam Niedzielski, minister zdrowia.  - W przypadku osób, które odnotowały niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) po pierwszym szczepieniu, chcemy dopuścić możliwość mieszania szczepionek, np. po zaszczepieniu szczepionką wektorową podania preparatu mRNA, który w obiegowej wiedzy, bo niekoniecznie jest tak w każdym przypadku, oznacza mniejsze ryzyko wystąpienia odczynu - dodał minister. Po południu zaś pojawił się już konkretny komunikat w tej sprawie.

Kiedy można zmienić rodzaj szczepionki

Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia, dopuścił mieszczenie szczepionek dwudawkowych Vaxzevria (wektorowa AstraZeneca), Comirnaty (mRNA Pfizera), Spikevax (mRNA Moderny) od 23 lipca na podstawie rekomendacji Zespołu ds. Szczepień Ochronnych z 2 lipca 2021 r. oraz Rady Medycznej z 6 lipca 2021 r.
- Długo czekaliśmy na komunikat o możliwości stosowania w Polsce mieszanych cykli szczepień - ocenia dr Paweł Grzesiowski, pediatra i ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej do spraw Covid-19. - Został wydany 3 tygodnie po rekomendacji ekspertów, ale lepiej późno niż wcale. Wielu lekarzy i pacjentów odetchnie z ulgą, bo legalnie będzie można robić to co wynika z wiedzy medycznej - dodaje. Tyle, że z komunikatu wynika, że mieszanie usprawiedliwi też błędne podanie szczepionki.

Mieszanie jest możliwe w przypadku:

• konieczności podania innego rodzaju szczepionki jako drugiej dawki w schemacie szczepienia, w celu jego zakończenia, w sytuacji, gdy korzyści z zakończenia schematu szczepienia, mimo wystąpienia niepożądanego działania po podaniu produktu leczniczego przeważają nad ryzykiem u pacjentów, w szczególności u osób z grup obarczonych ryzykiem ciężkiego przebiegu Covid-19;
• podania szczepionki niezgodnie ze wskazaniami określonymi w ulotce i Charakterystyce Produktu Leczniczego (ChPL) dla danej grupy wiekowej, i wiążącej się z tym konieczności podania drugiej dawki szczepienia preparatem właściwym, rekomendowanym dla danej grupy wiekowej;
• podania innej szczepionki w ramach drugiej dawki szczepienia w wyniku błędnego działania personelu medycznego.

To oznacza też, że zgodnie z komunikatem - jeśli w punkcie szczepień przez pomyłkę została podana inna szczepionka, to też jest dopuszczalne. Wiceminister Miłkowski dopuszcza też w przypadku schematu mieszanego w ramach jednego cyklu szczepienia stosowanie schematu dwudawkowego. - Podanie szczepionki Janssen, jako drugiej dawki w schemacie szczepienia, uważa się za nowy schemat szczepienia zrealizowany w schemacie jednodawkowym - pisze minister. I zaznacza że brak jest wskazań do podania trzech dawek szczepionek.

NOP musi być zgłoszony

Wystąpienie niepożądanego działania po podaniu szczepionki, w tym Niepożądanego Odczynu Poszczepiennego (NOP), powinno zostać odnotowane zgodnie z procedurami, a informacja na temat NOP powinna zostać udokumentowana (również w Karcie Szczepienia) na lekarskiej wizycie kwalifikacyjnej do szczepienia przeciwko COVID-19 w oparciu o dokumentację medyczną pacjenta. - Chodzi o to, aby system w pełni opisywał, to co się dzieje po szczepieniu - podkreśla minister Niedzielski.

W przypadku wystąpienia powikłań po podaniu pierwszej dawki szczepionki przeciwko Covid-19, podanie drugiej dawki szczepionki innego rodzaju (po szczepionce wektorowej następuje podanie szczepionki mRNA, po mRNA następuje podanie szczepionki wektorowej), należy przeprowadzić z zachowaniem odstępu przewidzianego w ChPL tej szczepionki w odstępie co najmniej 28 dni. O kwalifikacji osoby szczepionej do drugiej dawki innym preparatem niż został podany decyduje lekarz w oparciu o odnotowany NOP oraz korzyści zdrowotne z zakończenia schematu szczepienia. Z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego do 5 lipca zarejestrowano 12 717 NOP na 30 148 610 szczepień. NOPy stanowią ok. 0,05 proc. 8503 (85,3 proc.) to NOP łagodny, 1169 (12,4 proc. poważny) i 220 (2,3 proc.) ciężki.  Na 4092 NOP po szczepionce Pfizera ciężkich było 157, a na 3550 NOP po preparacie Astra Zeneca ciężkich było 43.