W Polsce można zaobserwować widoczne różnice w potrzebach zdrowotnych występujące w poszczególnych jednostkach podziału administracyjnego, w szczególności identyfikowane na poziomie województw i powiatów. Mapy potrzeb zdrowotnych mają zapewnić eliminację tego problemu. Zasady tworzenia wskazanych map określa opublikowane w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej rozporządzenie Ministra Zdrowia.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie zakresu treści map potrzeb zdrowotnych (Dz. U. poz. 458) zakłada, iż regionalna mapa potrzeb zdrowotnych oraz Ogólnopolska Mapa Potrzeb Zdrowotnych składają się z analizy demograficznej i epidemiologicznej, analizy stanu i wykorzystywania zasobów oraz prognoz potrzeb zdrowotnych.
Część demograficzna map zawiera analizę takich aspektów, jak liczba ludności, liczba urodzeń, struktura ludności ze względu na płeć i wiek czy zagęszczenie ludności. Analiza wskazanych danych pozwoli na dokonanie opisu populacji wystawionej na ryzyko. Sam opis ma również stanowić źródło informacji o dominujących grupach potencjalnych pacjentów na wskazanym obszarze.
Istotnym elementem map będzie analiza porównawcza i przestrzenna zgonów ze względu na ich przyczyny. Analizie będą poddawane wartości bezwzględne oraz wskaźniki w przeliczeniu na 100 tysięcy ludności. Jak wskazano w uzasadnieniu do rozporządzenia, analizie przestrzennej mają być poddane także wartości standaryzowanego wskaźnika umieralności ze względu na przyczyny zgonów istotne z punktu widzenia zdrowia publicznego. Jej wyniki mają dostarczyć informacji o obszarach newralgicznych, które wyróżniają się ze względu na strukturę zgonów.
W części dotyczącej infrastruktury medycznej będą zawarte informacje o liczbie świadczeniodawców wraz z podziałem na zakres udzielanych przez nich świadczeń opieki zdrowotnej. W przypadku ambulatoryjnej opieki specjalistycznej mapy będą zawierać informacje o strukturze jednostki, czy częstości korzystania z poradni specjalistycznych. W przypadku podmiotów realizujących hospitalizacje, analizie będzie poddana liczba i rodzaje oddziałów szpitalnych, a także liczba znajdujących się na nich łóżek. Wskazane dane pozwolą na dokonanie opisu, którego celem jest dostarczenie informacji o alokacji przestrzennej świadczeniodawców i zakresie zaspokajanych przez nich potrzeb zdrowotnych analizowanej populacji.
Kolejna część mapy będzie odpowiadać za analizę udzielonych świadczeń według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, co pozwoli na wskazanie świadczeniodawców zaspokajających dany typ potrzeb zdrowotnych uwzględniając realne potrzeby populacji.
Istotnym elementem map jest analiza migracji pacjentów pomiędzy poszczególnymi jednostkami podziału terytorialnego państwa, która pozwoli na zdefiniowanie potrzeb zdrowotnych, za którymi migrują pacjenci. W mapach potrzeb zdrowotnych zawarte będą również prognozy, które obejmują prognozy dotyczące epidemiologii, a także zapotrzebowania na infrastrukturę medyczną.
Rozporządzenie wejdzie w życie w dniu 14 kwietnia 2015 r.
Opracowanie: Jacek Tkacz, RPE WK
Źródło: www.dziennikustaw.gov.pl, stan z dnia 31 marca 2015 r.