I. Ambulatoryjna opieka specjalistyczna – podstawy prawne
Zagadnienie zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna uregulowane zostało przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. Nr 111, poz. 653 z późn. zm.) – dalej r.ś.a.o.s. Rozporządzenie to zmienione zostało kolejno rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15 września 2011 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. Nr 206, poz. 1225) oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28 października 2011 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. Nr 235, poz. 1394).
Jednocześnie Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia, działając na podstawie art. 146 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., zgodnie z którym Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia określa przedmiot postępowania w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz warunki wymagane od świadczeniodawców, wydał zarządzenie nr 81/2011/DSOZ z dnia 4 listopada 2011 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna. Działając z kolei na podstawie upoważnienia ustawowego wynikającego z przepisu art. 146 ust. 1 pkt 2 u.ś.o.z., Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia zarządzeniem nr 82/2011/DSOZ z dnia 4 listopada 2011 r. określił kryteria oceny ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna.

II. Warunki wymagane od świadczeniodawców
Zgodnie z postanowieniami § 7 zarządzenia nr 81/2011/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 4 listopada 2011 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna świadczeniodawca biorący udział w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna musi spełniać wymagania określone w treści przywoływanego zarządzenia oraz w przepisach odrębnych, przez które rozumieć należy nade wszystko przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Co istotne, wymagania te muszą być spełnione przez świadczeniodawcę we wszystkich miejscach udzielania świadczeń zdrowotnych, w których realizowana jest umowa. W tym miejscu wskazać dodatkowo należy, iż wymogi artykułowane wobec świadczeniodawców ubiegających się o zawarcie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna dotyczą potencjału wykonawczego przeznaczonego do realizacji umowy, tj. osób udzielających świadczeń specjalistycznych, sprzętu oraz lokali, w których znajdują się miejsca udzielania świadczeń.

III. Ginekologia i położnictwo
Eksponując w treści niniejszego komentarza kluczowe dla ambulatoryjnej opieki specjalistycznej problemy, podkreślić należy, iż wejście w życie przepisów rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej sprowokowało już na wstępie szeroką dyskusję w przedmiocie warunków realizacji porady specjalistycznej z zakresu ginekologii i położnictwa. Otóż zgodnie z treścią załącznika nr 1 do rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (w jego pierwotnym brzmieniu) „Wykaz świadczeń gwarantowanych w przypadku porad specjalistycznych oraz warunków ich realizacji", którego postanowienia znajdować będą zastosowanie do świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w roku 2012 i w latach następnych, warunkiem realizacji porad specjalistycznych w zakresie położnictwa i ginekologii pozostawało zapewnienie przez świadczeniodawcę możliwości wykonywania w lokalizacji badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych wykonywanych w medycznym laboratorium diagnostycznym. Pamiętać przy tym należy, iż przez lokalizację po myśli § 2 pkt 4 r.ś.a.o.s. rozumieć należy budynek lub zespół budynków oznaczonych tym samym adresem albo oznaczonych innymi adresami, ale położonych obok siebie i tworzących funkcjonalną całość, w których zlokalizowane jest miejsce udzielania świadczeń. Na marginesie wskazać należy, iż świadczenia z zakresu ginekologii i położnictwa stanowiły swoisty wyjątek od przyjętej reguły, zgodnie z którą warunkiem wykonywania porad specjalistycznych jest zapewnienie jedynie dostępu do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych wykonywanych w medycznym laboratorium diagnostycznym, pojmowanego jako zapewnienie realizacji świadczeń gwarantowanych w innym miejscu udzielania świadczeń lub lokalizacji niż ta, w której świadczenia te są udzielane. Ponadto podkreślenia wymaga, iż do dnia wydania rozporządzenia z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej zgodnie z brzmieniem załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. Nr 139, poz. 1142 z późn. zm.) „Wykaz świadczeń gwarantowanych w przypadku porad specjalistycznych oraz warunki ich realizacji" warunkiem realizacji porady specjalistycznej z zakresu ginekologii i położnictwa było w szczególności zapewnienie dostępu lub wykonania w lokalizacji badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych. Normodawca zdecydował zatem pierwotnie, wydając w dniu 27 maja 2011 r. rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, o zasadniczej zmianie warunków realizacji porady specjalistycznej w zakresie ginekologii i położnictwa. Uwzględniając jednak uwagi zgłaszane już po wejściu w życie rozporządzenia z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a dotyczące możliwego ograniczenia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ginekologii i położnictwa, Minister Zdrowia wydał w dniu 15 września 2011 r. rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Zgodnie z treścią przepisów przywołanego rozporządzenia zmieniającego warunkiem realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu ginekologii i położnictwa pozostaje zapewnienie jedynie dostępu do badań laboratoryjnych i mikrobiologicznych wykonywanych w medycznym laboratorium diagnostycznym.
(...)