Wyróżnia się jaskrę pierwotną otwartego kąta i jaskrę z zamkniętym kątem przesączania. Ta pierwsza rozwija się niepostrzeżenie, często jest wykrywana przypadkowo, na przykład w trakcie badania przy doborze okularów. Czasem pojawia się szereg niecharakterystycznych objawów, takich jak łzawienie oczu, światłowstręt, pobolewanie głowy, rzadko ból oczu.
- Niestety wciąż zdarza się, że jaskra bywa rozpoznawana w momencie znacznego uszkodzenia nerwu wzrokowego lub wręcz w momencie oślepnięcia jednego oka. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne – wyjaśnia lek. med. Ewa Anielska, okulista z Centrum Medycznego Enel-Med.
Jaskra z zamkniętym kątem przesączania grozi ostrym atakiem jaskry - stanem bezpośrednio grożącym utratą widzenia. Objawia się on typowo silnym bólem oka i głowy, widzeniem za mgłą, czasem utratą widzenia, widzeniem kół tęczowych wokół źródeł światła, nudnościami, wymiotami, pogorszeniem stanu ogólnego pacjenta z zaburzeniami pracy serca, a nawet bólem brzucha.
W wyniku ataku jaskry dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego oraz innych struktur oka, na przykład soczewki, zwieracza źrenicy.
- Zróżnicowanie objawów ostrego ataku jaskry często opóźnia diagnozę. Istotne jest, by powiedzieć o wszystkich objawach lekarzowi. Chory z ostrym atakiem jaskry powinien jak najszybciej trafić do okulisty, nierzadko konieczna jest hospitalizacja – tłumaczy Ewa Anielska.
Przyczyny wystąpienia jaskry nie są znane. Wiadomo, że jak w każdej chorobie, znaczenie ma genetyka. Podwyższone ciśnienie w gałce ocznej jest w chwili obecnej uznawane za najważniejszy czynnik sprzyjający uszkodzeniu jaskrowemu.
Ciśnienie w gałce zmienia się w ciągu doby, powinno być w zakresie normy, czyli do 21mmHg. Sytuację komplikuje dodatkowo fakt, że czasem pomimo ciśnienia śródgałkowego utrzymującego się w granicach normy, uszkodzenie jaskrowe nadal postępuje - mówimy wtedy o jaskrze z normalnym ciśnieniem, a leczenie, jak w każdym innym wypadku, polega na obniżaniu ciśnienia – do ciśnienia tzw. docelowego, tzn. o wartości, przy której nie ma dalszej progresji choroby.
Diagnostykę jaskry przeprowadza się na podstawie wywiadu, pełnego badania okulistycznego z dnem oczu i badaniem kąta przesączania oraz badań dodatkowych, tj. pole widzenia, HRT, GdX, GCL, OCT RNFL. Jednak pomimo coraz dokładniejszych badań diagnostycznych, postawienie diagnozy nie zawsze jest łatwe, zwłaszcza w początkowych uszkodzeniach jaskrowych. Wielu pacjentów musi powtarzać badania według zaleceń lekarza i dopiero progresja zmian pozwala ustalić diagnozę.
W momencie postawienia diagnozy, podejmujemy równocześnie decyzję o leczeniu do końca życia - ze wszystkimi konsekwencjami, na przykład działaniami niepożądanymi leków. Jaskra jest chorobą nieuleczalną, a jakakolwiek skuteczna terapia ma na celu spowolnienie procesu jaskrowego.
- Jaskry nie można wyleczyć, ale można spowolnić jej postęp. Wdrożenie odpowiedniej i skutecznej terapii „na czas” w znakomitej większości przypadków zapobiega ślepocie. Niestety nie da się w żaden sposób przeciwdziałać wystąpieniu tej choroby. Najważniejsze jest zdiagnozowanie jaskry w jej początkowej fazie, wdrożenie skutecznego leczenia oraz stała kontrola okulistyczna. Stąd tak ważne są regularne badania profilaktyczne – mówi specjalista z Centrum Medycznego Enel-Med.
W przypadku jaskry stosuje się leczenie farmakologiczne, zabiegi laserowe (iridotomia YAG, SLT, ALT, irydoplastyka, cyklofotokoagulacja endoskopowa), zabiegi chirurgiczne (trabekulektomia, kanaloplastyka, iridotomia chirurgiczna, wszczepy implantów filtrujących) oraz krioterapię ciała rzęskowego w skrajnych przypadkach. Wszystkie wspomniane procedury mają na celu obniżenie i stabilizację ciśnienia śródgałkowego.
Źródło: Enel-Med