Farmaceuta może odmówić wydania produktu leczniczego w aptece

Zakres praw i obowiązków farmaceuty jest ściśle określony przez prawo i wynika z uznania apteki za placówkę ochrony zdrowia oraz uznania wyższych kwalifikacji osób w niej pracujących. Farmaceuta jest również zobligowany do wykrywania i zapobiegania błędom, które mogłyby uniemożliwić realizację zalecenia lekarskiego.

Wynika to z faktu, że farmaceutom powierzono nie tylko zadania w zakresie wydawania produktów, ale również nadzoru nad przebiegiem farmakoterapii oraz bezpieczeństwem pacjentów. 

W sposób  najpełniejszy wspomniany szerszy wymiar wykonywania zawodu farmaceuty oddaje przepis art. 2a ust. 1 pkt 7 ustawy z 19 kwietnia 1991 roku o izbach aptekarskich. Zgodnie z nim wykonywanie zawodu farmaceuty polega na sprawowaniu opieki farmaceutycznej na dokumentowanym procesie, w którym farmaceuta ma czuwać nad prawidłowym przebiegiem farmakoterapii w celu uzyskania efektów poprawiających jakość życia pacjenta. W celu realizacji tych zadań ustawodawca między innymi przewidział prawo fachowego personelu apteki do odmowy wydania określonych produktów w przypadkach wskazanych w przepisach powszechnie obowiązujących.

Z uwagi na fakt, że odmowa wydania produktu w aptece jest równoznaczna z niezrealizowaniem zlecenia lekarza, ustawodawca przewidział zamknięty katalog przesłanek, których spełnienie uprawnia farmaceutę do odmowy wydania produktu leczniczego.

Jedną z najważniejszych przesłanek do odmowy wydania produktu jest podejrzenie wystąpienia zagrożenia dla życia lub zdrowia pacjenta. Ze względu na jej doniosłe znaczenie, które z jednej strony ogranicza prawo pacjenta do nabywania  poszczególnych  produktów,  z drugiej  natomiast  przyznaje farmaceucie  prawo do dokonywania oceny skutków mogących wystąpić po jego zażyciu, przepis ten został ujęty w ustawie z 6 września 2001 roku - Prawo farmaceutyczne. 

Powyższe obowiązki stanowią realizację standardu odpowiedniego profilu bezpieczeństwa zdrowotnego pacjenta przy uzyskiwaniu usługi farmaceutycznej. Wspomniany profil bezpieczeństwa stanowi cechę każdej relacji w systemie ochrony zdrowia, jaka nawiązuje się pomiędzy pacjentem a profesjonalistą posiadającym wiedzę specjalną. Farmaceuci zatem jako profesjonalni uczestnicy systemu mający wiedzę o działaniu i stosowaniu produktów leczniczych wydawanych w aptekach, również winni o ten standard dbać, a pacjent ma prawo oczekiwać takiego sposobu realizacji usług farmaceutycznych, który ten standard zapewnia. 

Uszczegółowienie sytuacji, które powinny być brane pod uwagę przy wydawaniu produktów z apteki i jednocześnie stanowiących podstawę do odmowy, znalazło się w rozporządzeniu ministra zdrowia z 18 października 2002 roku w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych.  

Więcej na temat sytuacji, w których farmaceuta może odmówić wydania produktu można przeczytać tutaj>>