W środę 3 lutego, Europejski Trybunał Praw Człowieka zajmował się sprawą dotyczącą oddalenia skargi firmy Advance Pharma przez Sąd Najwyższy obradujący w składzie wyłonionym na wniosek nowej Krajowej Rady Sądownictwa. Spółka zarzuciła, że doszło do naruszenia jej prawa do rozpoznania sprawy przez niezależny, bezstronny i ustanowiony ustawą sąd.

-  ETPC orzekł, że udział sędziego powołanego na wniosek neo-KRS w składzie Izby Cywilnej SN, który oddalił skargę kasacyjną, naruszył prawo do sądu - mówi Marcin Szwed, prawnik z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, która  przedstawiła Trybunałowi w Strasburgu opinię przyjaciela sądu w tej sprawie. I dodaje, że w wyroku znajdują się też ciekawe rozważania na temat braku konieczności złożenia prze skarżącą spółkę skargi konstytucyjnej przed zwróceniem się do ETPC.  Kinga Mierzyńska, prawnik, twórca bloga Inspiracji  dla Prawnika podkreśla, że jest to pierwszy wyrok ETPCz dotyczący Izby Cywilnej, trzeci wyrok odnoszący się do funkcjonowania Sądu Najwyższego oraz piąte orzeczenie dotyczący zmian w sądownictwie w Polsce.

 

Sprawa o suplement diety dla mężczyzn

Spółka Advance Pharma zajmowała się m.in. dystrybucją suplementu diety mającego poprawić sprawność seksualną mężczyzn. We wrześniu 2010 roku Główny Inspektor Farmaceutyczny wydał decyzję o wycofaniu preparatu z obrotu z rygorem natychmiastowej wykonalności. Spółka wycofała produkt, a do tego zniszczyła wszystkie dotychczas wyprodukowane jego partie. W lutym 2011 roku decyzja Głównego Inspektora Farmaceutycznego została jednak uchylona przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, a w sierpniu 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną GIF. Po tym rozstrzygnięciu sprawa ponownie wróciła do GIF, który umorzył postępowanie, ponieważ produkt został w całości poddany utylizacji przez dystrybutora.

Czytaj również: Otwarta droga do podważania wyroków frankowych >>

Walka o odszkodowanie od Skarbu Państwa

W 2014 roku spółka wystąpiła o odszkodowanie do Skarbowi Państwa za zniszczenie produktu. Roszczenie zostało oddalone, bo sąd uznał, że GIF nakazał jedynie wycofanie, a nie zniszczenie produktu. Wyrok utrzymał  sąd drugiej instancji. Spółka złożyła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego, która została oddalona w w 2019 roku. Rozstrzygnięcie wydali Tomasz Szanciło, Kamil Zaradkiewicz oraz Joanna Misztal-Konecka. Wszystkich do SN wskazała nowa KRS. W skardze do ETPCz firma podkreśliła, że sąd obradował w składzie złożonym z sędziów powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa wybranej na nowo przez Sejm w 2017 roku, a nie jak dotychczas przez samych sędziów. Spółka zarzuca, że tak ukonstytuowany skład nie gwarantuje prawa do rozpoznania sprawy przez sąd niezależny, bezstronny i ustanowiony ustawą, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (EKPC). - Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu orzekł, że skład Izby Cywilnej Sądu Najwyższego nie był sądem zgodnym z prawem. Polska naruszyła art. 6 europejskiej konwencji praw człowieka, który gwarantuje prawo do rzetelnego procesu sądowego. ETPCz nakazał Polsce wypłacić spółce 15 tys. euro zadośćuczynienia za pozbawienie prawa do sądu.