Czy wszystkim pielęgniarkom należy się podwyżka wynagrodzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 roku?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawo i Zdrowie Czy mgr pielęgniarstwa zatrudniona na podstawie umowy o pracę i pełniąca funkcję prezesa zarządu w sp. z o.o. będącej podmiotem leczniczym udzielającym świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju aos, w ramach umów zawartych z NFZ i zatrudniającym personel obejmujący wszystkie grupy zawodów medycznych, w tym pielęgniarki i położne, a zatem zarządzająca całym tym personelem, jednak nieuczestnicząca w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej, lecz tylko wykonująca zadania kierownika tego podmiotu, ale wykazana przez ten podmiot do NFZ jako pielęgniarka uprawniona do otrzymania podwyżki wynagrodzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. (Dz. U. poz. 1400 z późn. zm.) posiada tytuł prawny do otrzymania tej podwyżki?

Czy dokonana z dniem 1 stycznia 2016 r. zmiana podstawy zatrudnienia (z umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę i odwrotnie bez zmiany wymiaru zatrudnienia) pielęgniarki, która nabyła uprawnienia do podwyżki wynagrodzenia od dnia 1 września 2015 r. na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. (Dz. U. poz. 1400 z późn. zm.) skutkuje od daty zmiany podstawy zatrudnienia utratą uprawnienia do wcześniej przyznanej podwyżki wynagrodzenia?

Czy pielęgniarka nowo zatrudniona po dniu 15 września 2015 r. w podmiocie leczniczym, która wcześniej nie została wykazana do NFZ jako uprawniona do podwyżki wynagrodzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. (Dz. U. poz. 1400 z późn. zm.), uzyskuje prawo do takiej podwyżki, jeżeli stan zatrudnienia w tym podmiocie uległ zmniejszeniu i na skutek tego wystąpiły wolne środki w ramach kwoty przyznanej na ten cel przez NFZ na podstawie pierwotnego zgłoszenia, czy też podmiot powinien po zmniejszeniu zatrudnienia zmniejszyć kierowane do NFZ zapotrzebowanie na środki na podwyżki w kolejnych miesiącach?

Odpowiedź:

Biorąc pod uwagę nie tylko treść przepisów, ale i stanowiska Ministra Zdrowia, jeżeli w zakresie obowiązków pielęgniarki zatrudnionej na stanowisku prezesa zarządu są w/w czynności uznawane przez ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej za wykonywanie zawodu pielęgniarki, zwiększenie wynagrodzenia będzie należne. Natomiast zmiana formuły zatrudnienia oznacza de facto zawarcie nowej umowy, nie istnieje więc w tym przypadku punkt odniesienia w postaci zwiększenia kwoty istniejącej wg stanu na dzień zgłoszenia. Możliwość wykorzystania środków na podwyżki dla osób z którymi nawiązano nową po dniu 15 września 2015r. budzi więc wątpliwości, co uzasadnia zwrócenie się do MZ i NFZ o indywidualną interpretację przepisów rozporządzenia w tym zakresie. 

Uzasadnienie:

Zakres osób uprawnionych do zwiększenia wynagrodzenia określony jest w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 8 września 2015 r. (Dz. U. poz. 1400) i obejmuje on pielęgniarki i położne wykonujące, u tego świadczeniodawcy, zawód w rozumieniu art. 19 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1435 z późn. zm.) - dalej u.z.p.p., i realizujące świadczenia opieki zdrowotnej oraz w formie indywidualnej praktyki pielęgniarki i położnej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego albo indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarki i położnej wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego, w przeliczeniu na liczbę etatów, realizujące te świadczenia.

Rozporządzenie odnosi się wykonywania zawodu, pod którym to pojęciem art. 4 ust. 2 u.z.p.p. nakazuje rozumieć m.in.  kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych oraz zatrudnienie w podmiocie leczniczym na stanowiskach administracyjnych, na których wykonuje się czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.

W opisanej sprawie możemy mieć do czynienia z wykonywaniem zawodu pielęgniarki w rozumieniu art. 4 u.z.p.p., o ile w zakresie obowiązków prezesa zarządu znajduje się kierowanie i zarządzanie zespołami pielęgniarek lub położnych lub wykonywanie czynności związane z przygotowywaniem, organizowaniem lub nadzorem nad udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej.

Większy problem nastręczać może kwestia ‘realizowania umowy” w określonym zakresie. Jak czytamy jednak w stanowisku Ministra Zdrowia z 23 września 2015 r. w sprawie § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w wykazie pielęgniarek objętych zwiększeniem wynagrodzeń uwzględnić należy m.in. pielęgniarki i położne kierujące i zarządzające zespołami pielęgniarek i położnych. Należy więc przyjąć, iż jeżeli w zakresie obowiązków pielęgniarki zatrudnionej na stanowisku prezesa zarządu są w/w czynności uznawane przez ustawę o zawodach pielęgniarki i położnej za wykonywanie zawodu pielęgniarki, zwiększenie wynagrodzenia będzie należne.

Rozporządzenie nie zawiera wskazań co do trybu postępowania ze środkami na podwyżkę w przypadku zmiany pracownika na danym stanowisku, podobnie nie wypowiada się na temat sytuacji „przejścia na kontrakt” bądź odwrotnie. Należy jednak wziąć pod uwagę, że zmiana formuły zatrudnienia oznacza de facto zawarcie nowej umowy, tym bardziej iż ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p. zakazuje prostego zastępowania umowy o pracę umową cywilnoprawną (art. 22 § 12 k.p.). Zawarcie nowej umowy oznacza więc przyznanie pielęgniarce/położnej całkiem nowego wynagrodzenia, które nie istniało w dacie 15 września 2015 r. kiedy to zgłaszana ona była do Narodowego Funduszu Zdrowia. Nie istnieje więc w tym przypadku punkt odniesienia w postaci zwiększenia kwoty istniejącej wg stanu na dzień zgłoszenia. Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku zatrudnienia nowej osoby, mimo generalnego zmniejszenia zatrudnienia. Możliwość wykorzystania środków na podwyżki dla tych osób budzi więc wątpliwości. Należy jednak zaznaczyć, iż rozporządzenie nie reguluje powyższej kwestii w sposób jednoznaczny, zatem w zaistniałej sytuacji warto zwrócić się do Narodowego Funduszu Zdrowia lub Ministra Zdrowia o interpretację § 2 w tym zakresie.

Iwona Kaczorowska-Kossowska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie

Odpowiedzi udzielono 29.12.2015 r.