Odpowiedź:
Aktualnie obowiązujące przepisy nie odnoszą poszczególnych sposobów udostępniania dokumentacji medycznej do formy jej prowadzenia, należy więc przyjąć, iż formy wskazane w art. 27 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 159 z późn. zm.) - dalej u.p.p., odnoszą się do obydwu sposobów prowadzenia dokumentacji medycznej, tj. zarówno do formy papierowej jak i elektronicznej.
Uzasadnienie:
Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w brzmieniu obowiązującym od dnia 12 grudnia 2015 r. zawiera w art. 27 u.p.p. jednolitą dla wszystkich form prowadzenia dokumentacji medycznej, regulację, wedle której jest ona udostępniana:
1) do wglądu, w tym także do baz danych w zakresie ochrony zdrowia, w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych;
2) poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów, kopii lub wydruków;
3) poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji;
4) za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej;
5) na informatycznym nośniku danych.
Jest to regulacja zasadniczo różniąca się stanu prawnego obowiązującego przed nowelizacją ustawy oraz przed wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. poz. 2069).
Ustawa w poprzednim brzmieniu nie zwierała bowiem zapisów figurujących obecnie w art. 27 pkt 4 i 5 u.p.p., zaś zapisy odnoszące się do udostępniania dokumentacji medycznej za pomocą środków komunikacji elektronicznej zawierało rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie rodzajów i zakresu dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 177 z późn. zm.) w części dotyczącej wyłącznie prowadzenia dokumentacji w formie elektronicznej.
Ponieważ jednak w aktualnym stanie prawnym przepisy nie odnoszą poszczególnych sposobów udostępniania dokumentacji medycznej do formy jej prowadzenia, należy przyjąć, iż formy wskazane w art. 27 u.p.p. odnoszą się do obydwu sposobów prowadzenia dokumentacji medycznej, tj. zarówno do formy papierowej jak i elektronicznej. Tytułem uzupełnienia można jedynie wskazać, ze aktualne orzecznictwo sądów powstające na tle ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta wskazuje na konieczność jak najszerszego rozumienia zakresu uprawnień pacjenta co do form i sposobów dostępu do dokumentacji medycznej.
Odnośnie opłat związanych z udostępnieniem dokumentacji medycznych, do pobrania których upoważniony jest świadczeniodawca, można zauważyć, że ustawodawca od początku wiąże dopuszczalność ich pobierania wyłącznie z tymi formami udostępniania dokumentacji, które związane są z wydaniem wnioskodawcy rzeczy materialnej, jakim jest nośnik danych. Za takowe uznał zaś sporządzenie kopii dokumentacji (w formie papierowej) oraz wydanie jej na elektronicznym nośniku danych takich jak płyta, pendrive (art. 28 ust. 1 u.p.p., odsyłający tylko do art. 27 pkt 2 i 5 u.p.p.). Innymi słowy, ustawodawca nie uznał i nadal nie uznaje za zasadne włączenie do kalkulacji czasu poświęconego przez świadczeniodawcę na zrealizowanie wniosku a także ponoszonych kosztów pośrednich (energia elektryczna, wynagrodzenie pracownika itp.). Wskutek powyższego udostępnienie dokumentacji medycznej za pośrednictwem elektronicznych środków komunikacji następuje bez opłat ze strony wnioskodawcy.
Autor: Iwona Kaczorowska-Kossowska
Odpowiedzi udzielono w dniu 14 marca 2016 r.
Czy w świetle znowelizowanej treści przepisu art. 27 pkt 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta udostępnianie dokumentacji medycznej "za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej" dotyczy również "papierowej" dokumentacji medycznej?
Pytanie pochodzi z publikacji Lex Ochrona ZdrowiaCzy w świetle znowelizowanej treści przepisu art. 27 pkt 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta udostępnianie dokumentacji medycznej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej dotyczy również papierowej (tradycyjnej) dokumentacji medycznej?Jeżeli tak, to czy podmiot leczniczy zobowiązany jest przesłać pacjentowi jego zeskanowaną dokumentację medyczną na wskazany adres e-mail bez opłaty?