Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawo i Zdrowie
Czy w obecnej sytuacji prawnej szpital publiczny może utworzyć spółkę, która będzie odrębnym podmiotem leczniczym?
Odpowiedź:
SP ZOZ nie może utworzyć spółki.
Uzasadnienie:
Tytułem wstępu należy wskazać, że obecnie obowiązująca ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 217 z późn. zm.) - dalej u.dz.l., nie różnicuje podmiotów leczniczych na publiczne i niepubliczne. Gdyby przyjąć, że szpital publiczny, o którym mowa w pytaniu, jest samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej, to zakaz tworzenia spółek przez SP ZOZ wynika z przepisów ustawy o działalności leczniczej. Zgodnie z art. 54 ust. 4 u.dz.l. wniesienie majątku samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej lub przysługującego mu do niego prawa w formie aportu do spółek, jego przekazanie fundacji lub stowarzyszeniu, które wykonują działalność leczniczą, jest zabronione. Zgodnie z art. 54 ust. 6 u.dz.l. czynność prawna dokonana z naruszeniem powyższego zakazu jest nieważna. Pomimo, że treść - brzmienie przepisu - może rodzić wątpliwości w zakresie ram zakazu - czy chodzi tylko o wnoszenie przez SP ZOZ aportu (wkład pieniężny byłby może z tego zakazu wyłączony), to biorąc pod uwagę zasady działania SP ZOZ - u, odpowiedzialność podmiotu tworzącego - w zakresie pokrywania ujemnego wyniku finansowego - należy przyjąć, że zakaz dotyczy tak wnoszenia aportu, jak i wkładów pieniężnych do spółek.
SP ZOZ jest jednostką sektora finansów publicznych. Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 885) jednostki sektora finansów publicznych nie mogą (poza jednostkami samorządu terytorialnego i ich związkami) posiadać, obejmować lub nabywać udziałów lub akcji w spółkach, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Odrębną ustawą jest ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. Nr 19, poz. 100). Jednakże przyjmując, szeroki zakres zakazu określonego w art. 54 ust. 4 u.dz.l. należy uznać że SP ZOZ nie może utworzyć również spółki w oparciu o przepisy ppp. Zaznaczam jednakże, że kwestie prowadzenia działalności leczniczej przez podmioty publiczne, zarówno samorządy terytorialne jak i SP ZOZ -y, w oparciu o partnerstwo publiczno-prywatne rodzić mogą wątpliwości.
Izabela Klisowska, autorka współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 6 sierpnia 2014 r.
\