Czy w dniu zapisu do kolejki oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, pacjent powinien mieć skierowanie do poradni specjalistycznej?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawo i ZdrowieCzy w dniu zapisu do kolejki oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, pacjent powinien mieć skierowanie do poradni specjalistycznej lub kopię tego skierowania?Zmiana ustawy reguluje, że pacjent zobowiązany jest dostarczyć oryginał skierowania w ciągu 14 dni od dnia zapisu, ale nie określa jasno, czy zapisać należy również pacjenta, który skierowania jeszcze nie ma, ale deklaruje, że będzie je miał przed upływem 14 dni. Jeżeli pacjent zgłosi się do poradni celem uzyskania miejsca na liście oczekujących nie mając skierowania, personel świadczeniodawcy nie jest w stanie wpisać rozpoznania lub powodu przyjęcia (zgodnie z art. 20 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych), które to dane określone są na skierowaniu.

Odpowiedź:
Świadczeniobiorca winien dysponować skierowaniem lekarskim już w chwili dokonywania przez świadczeniodawcę wpisu na listę osób oczekujących na udzielenie świadczenia. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 września 2005 r. w sprawie kryteriów medycznych, jakimi powinni kierować się świadczeniodawcy, umieszczając świadczeniobiorców na listach oczekujących na udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 200, poz. 1661) - dalej r.k.l.o., świadczeniodawca, stosując określone kryteria medyczne, umieszcza świadczeniobiorcę na liście oczekujących wyłącznie po stwierdzeniu, że świadczeniobiorca posiada wymagane skierowanie na świadczenie danego rodzaju albo jest uprawniony do uzyskania świadczenia bez skierowania.
Uzasadnienie:
Zgodnie z przepisem art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z., świadczenia opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczenia specjalistyczne w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej są udzielane według kolejności zgłoszenia w dniach i godzinach ich udzielania przez świadczeniodawcę, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Jak stanowi z kolei art. 20 ust. 2 u.ś.o.z., świadczeniodawca ustala kolejność udzielenia świadczenia opieki zdrowotnej na podstawie zgłoszeń świadczeniobiorcy, informuje pisemnie świadczeniobiorcę o zakwalifikowaniu do kategorii medycznej, ustalonej zgodnie z kryteriami medycznymi, i terminie udzielenia świadczenia oraz uzasadnia przyczyny wyboru tego terminu, wpisuje za zgodą świadczeniobiorcy lub jego przedstawiciela ustawowego w kolejnej pozycji prowadzonej przez siebie listy oczekujących na udzielenie świadczenia numer kolejny, datę i godzinę wpisu, imię i nazwisko świadczeniobiorcy, numer PESEL, a w przypadku jego braku - numer dokumentu potwierdzającego tożsamość świadczeniobiorcy, rozpoznanie lub powód przyjęcia, adres świadczeniobiorcy, numer telefonu lub oznaczenie innego sposobu komunikacji ze świadczeniobiorcą lub jego opiekunem, termin udzielenia świadczenia, imię i nazwisko oraz podpis osoby dokonującej wpisu oraz dołącza do prowadzonej listy oczekujących oryginał skierowania przedstawiony przez świadczeniobiorcę, w przypadku świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na podstawie skierowania. Co istotne, świadczeniobiorca jest obowiązany dostarczyć świadczeniodawcy oryginał skierowania nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia dokonania wpisu na listę oczekujących, pod rygorem skreślenia z listy oczekujących.
Mimo że żaden z przywoływanych wyżej przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie rozstrzyga kwestii poruszonej w treści pytania, to jako oczywisty przyjąć należy wniosek, iż świadczeniobiorca winien dysponować skierowaniem lekarskim już w chwili dokonywania wpisu na listę osób oczekujących na udzielenie świadczenia. Tylko bowiem już wystawione skierowanie, w przypadku rzecz jasna świadczeń udzielanych na podstawie skierowania, potwierdza okoliczność, iż pacjent w ogóle wymaga leczenia, w szczególności zaś leczenia specjalistycznego (a nie na przykład leczenia w ramach podstawowej opieki zdrowotnej). Przedmiotową tezę potwierdza zresztą expressis verbis norma § 2 ust. 1 pkt 2 r.k.l.o. wyłącznie po stwierdzeniu, że świadczeniobiorca posiada wymagane skierowanie na świadczenie danego rodzaju albo jest uprawniony do uzyskania świadczenia bez skierowania. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż zgodnie z art. 57 ust. 2 u.ś.o.z., skierowanie nie jest wymagane do świadczeń ginekologa i położnika, dentysty, wenerologa, onkologa i psychiatry oraz dla osób chorych na gruźlicę, dla osób zakażonych wirusem HIV, dla inwalidów wojennych i wojskowych, osób represjonowanych oraz kombatantów, dla cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych, dla osób uzależnionych od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych - w zakresie lecznictwa odwykowego, dla uprawnionego żołnierza lub pracownika, w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa a także dla weterana poszkodowanego, w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa.
Artur Paszkowski, autor współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 5 stycznia 2015 r.