Czy umowy - kontrakty zawarte w wyniku rozstrzygnięcia konkursu na świadczenia medyczne, z prywatnymi podmiotami leczniczymi (dawniej NZOZ-y) udzielającymi świadczeń diagnostycznych na wykonywanie badań diagnostycznych według starych zasad mogły zawierać zapis o przedłużeniu tejże umowy, jeżeli miesiąc czasu przed jej wygaśnięciem realizujący tę umowę zgłosił taką potrzebę?
Umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne powinna określać czas, na jaki była zawierana, a po upływie tego okresu – ulec rozwiązaniu. Nie powinna zawierać postanowień o możliwości przedłużenia tej umowy.
Wynikało to z art. 35a ust. 1 i 5 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) – dalej u.z.o.z. oraz § 7 ust. 1 pkt 2 lit. b, § 8 ust. 1 pkt 6 i § 19 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13 lipca 1998 r. w sprawie umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne (Dz. U. Nr 93, poz. 592).
Umowę o udzielenie zamówienia zawierało się bowiem na czas udzielania określonych świadczeń zdrowotnych lub na czas określony, po przeprowadzeniu konkursu ofert na udzielenie zamówienia. W ogłoszeniu o konkursie ofert należało określić czas, na jaki mogła być zawarta umowa, a także oferent w ofercie wskazywał proponowany czas trwania umowy. Następnie w umowie obligatoryjnie należało określić czas, na jaki umowa była zawierana, a po upływie tego okresu umowa ulegała rozwiązaniu.
W sprawach nieuregulowanych w ww. rozporządzeniu, do umowy należało stosować przepisy Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strony umowy w ramach swobody umów mogą dobrowolnie kształtować treść umowy. Jednakże z powyższych przepisów wynikało, że czas obowiązywania umowy strony mogły kształtować na etapie konkursu ofert: udzielający zamówienia określając w ogłoszeniu czas na jaki może zawrzeć umowę, oferent – proponując w ofercie czas trwania umowy. Czas trwania umowy nie mógł być przy tym krótszy niż 3 miesiące, chyba, że z rodzaju i ilości świadczeń zdrowotnych wynikał czas krótszy (§ 3 rozporządzenia). Po zawarciu umowy czas trwania umowy nie powinien być zmieniany. Zgodnie bowiem z art. 35a ust. 3 u.z.o.z. zakazane było dokonywanie takich zmian w umowie, które powodowałyby, że zachodzi konieczność zmiany treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru przyjmującego zamówienie.
Należy zauważyć, że w przypadku tego rodzaju umów, następowało wydatkowanie środków budżetowych (czy to z budżetu państwa czy samorządu terytorialnego w zależności od podmiotu udzielającego zamówienia) na świadczenia zdrowotne. Ponieważ przepisy powszechnie obowiązujące wymagały dla ich wydatkowania zawarcia stosownej umowy w wyniku przeprowadzonego konkursu ofert, to niezawarcie takiej umowy (jak i brak przeprowadzenia postępowania konkursowego) mogło zostać uznane za naruszenie obowiązujących przepisów w zakresie wydatkowania tych środków i stanowić np. naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Należy to także odnieść do zmiany takiej umowy w zakresie czasu jej obowiązywania. Teoretycznie, czas obowiązywania umowy mógłby być przedłużany w nieskończoność, bez konieczności zawarcia nowej umowy, a to należałoby uznać za sprzeczne z przepisami dotyczącymi czasu obowiązywania umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne.
Małgorzata Brzozowska-Kruczek
Umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne powinna określać czas, na jaki była zawierana, a po upływie tego okresu – ulec rozwiązaniu. Nie powinna zawierać postanowień o możliwości przedłużenia tej umowy.
Wynikało to z art. 35a ust. 1 i 5 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) – dalej u.z.o.z. oraz § 7 ust. 1 pkt 2 lit. b, § 8 ust. 1 pkt 6 i § 19 pkt 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 13 lipca 1998 r. w sprawie umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne (Dz. U. Nr 93, poz. 592).
Umowę o udzielenie zamówienia zawierało się bowiem na czas udzielania określonych świadczeń zdrowotnych lub na czas określony, po przeprowadzeniu konkursu ofert na udzielenie zamówienia. W ogłoszeniu o konkursie ofert należało określić czas, na jaki mogła być zawarta umowa, a także oferent w ofercie wskazywał proponowany czas trwania umowy. Następnie w umowie obligatoryjnie należało określić czas, na jaki umowa była zawierana, a po upływie tego okresu umowa ulegała rozwiązaniu.
W sprawach nieuregulowanych w ww. rozporządzeniu, do umowy należało stosować przepisy Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym strony umowy w ramach swobody umów mogą dobrowolnie kształtować treść umowy. Jednakże z powyższych przepisów wynikało, że czas obowiązywania umowy strony mogły kształtować na etapie konkursu ofert: udzielający zamówienia określając w ogłoszeniu czas na jaki może zawrzeć umowę, oferent – proponując w ofercie czas trwania umowy. Czas trwania umowy nie mógł być przy tym krótszy niż 3 miesiące, chyba, że z rodzaju i ilości świadczeń zdrowotnych wynikał czas krótszy (§ 3 rozporządzenia). Po zawarciu umowy czas trwania umowy nie powinien być zmieniany. Zgodnie bowiem z art. 35a ust. 3 u.z.o.z. zakazane było dokonywanie takich zmian w umowie, które powodowałyby, że zachodzi konieczność zmiany treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru przyjmującego zamówienie.
Należy zauważyć, że w przypadku tego rodzaju umów, następowało wydatkowanie środków budżetowych (czy to z budżetu państwa czy samorządu terytorialnego w zależności od podmiotu udzielającego zamówienia) na świadczenia zdrowotne. Ponieważ przepisy powszechnie obowiązujące wymagały dla ich wydatkowania zawarcia stosownej umowy w wyniku przeprowadzonego konkursu ofert, to niezawarcie takiej umowy (jak i brak przeprowadzenia postępowania konkursowego) mogło zostać uznane za naruszenie obowiązujących przepisów w zakresie wydatkowania tych środków i stanowić np. naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Należy to także odnieść do zmiany takiej umowy w zakresie czasu jej obowiązywania. Teoretycznie, czas obowiązywania umowy mógłby być przedłużany w nieskończoność, bez konieczności zawarcia nowej umowy, a to należałoby uznać za sprzeczne z przepisami dotyczącymi czasu obowiązywania umowy o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne.
Małgorzata Brzozowska-Kruczek