Czy SP ZOZ jest zobowiązany do sfinansowania dostosowania nieruchomości (przekazanej przez powiat w użytkowanie) do wymogów ustawy o ochronie przeciwpożarowej?

Pytanie pochodzi z publikacji Lex Ochrona Zdrowia Mając na uwadze treść art. 4 ust. 1-2 ustawy o ochronie przeciwpożarowej prosimy o sprecyzowanie po czyjej stronie powinien być obowiązek sfinansowania dostosowania nieruchomości (obiektów budowlanych) do wymogów ww. ustawy. Czy taki obowiązek ciąży wyłącznie na użytkowniku lub zarządcy? Czy pokrycie tych kosztów spoczywa również na właścicielu?

Jesteśmy samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej i jesteśmy użytkownikiem tych obiektów. Właścicielem jest powiat. W zawartej pomiędzy powiatem a nami umowie użytkowania nie ma uregulowania dotyczącego tej kwestii. Wyżej wspomniany art. 4 precyzuje naszym zdaniem jedynie kto ma obowiązek wykonania dostosowania obiektów do stanu wymaganego w ustawie o ochronie przeciwpożarowej, natomiast nie ma wykładni odnoszącej się co do pokrycia kosztów takiej inwestycji.

Odpowiedź:

Zasady pozyskiwanie środków finansowych przez zakład (SP ZOZ) reguluje ustawa o działalności leczniczej, która nie reguluje kwestii partycypowania finansowego właściciela - podmiotu tworzącego - w inwestycjach i remontach majątku użytkowanego co prawda przez zakład, ale pozostającego własnością podmiotu. 

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 4 ust. 1a ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380 z późn. zm.) odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w ust. 1, (w tym wspomnianych w pytaniu ust. 1 pkt 1 i 2: przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, wyposażenie budynku obiektu budowlanego lub terenu w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice) stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje - w całości lub w części - ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem. Jak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 grudnia 2010 r., sygn. akt II OSK 1829/09, w sytuacji kiedy właściciel nie włada budynkiem lub terenem, odpowiedzialność o której mowa w art. 4 ust. 1a ustawy z 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej przechodzi na zarządcę, użytkownika a także na podmiot faktycznie władający obiektem lub terenem. Powyższa regulacja wprowadzona została celem zapewnienia skutecznej ochrony przeciwpożarowej (LEX nr 1102722).

Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 618 z późn. zm.) - dalej u.dz.l. samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej samodzielnie gospodaruje przekazanymi w nieodpłatne użytkowanie nieruchomościami i majątkiem jednostki samorządu terytorialnego oraz majątkiem własnym (otrzymanym lub zakupionym).

Z powyższego wynika, że odpowiedzialność za realizację obowiązków wynikających z ustawy o ochronie przeciwpożarowej ponosi samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej.

W zakresie sfinansowania remontów lub niezbędnych w tym zakresie inwestycji zakład może pozyskać środki finansowe od podmiotu tworzącego w oparciu o przepis art 114 u.dz.l. W obecnym porządku prawnym brak jest uregulowań prawnych wprost regulujących finansowanie remontów i inwestycji „w nieruchomości” użytkowanej przez zakłady. Pożądana jest zmiana w tym zakresie ustawodawstwa wprost regulującego te zagadnienia.

Izabela Klisowska, autorka współpracuje z Lex Ochrona Zdrowia

Odpowiedzi udzielono 17.02.2016 r. `