Czy lekarz – ortopeda, udzielający świadczeń zdrowotnych w szpitalu na podstawie tzw. kontraktu jest pracownikiem czy pracownikiem zewnętrznym w rozumieniu art. 3 pkt 28-29 Prawa atomowego?
Lekarz ortopeda jest zatrudniony w szpitalu na podstawie kontraktu na dyżury. W trakcie dyżurów wykonuje operacje ortopedyczne z udziałem aparatu RTG z ramieniem C (naraża się na promieniowanie jonizujące).
Do lekarza zatrudnionego na kontrakcie może mieć zastosowanie art. 3 pkt 20 ustawy dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276 z późn. zm.) - dalej u.p.a., jeśli prowadzi on działalność na własny rachunek. Tej sytuacji nie zmienia ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654) - dalej u.dz.l., która wchodzi w życie w dniu 1 lipca 2011 r. Na mocy art. 210 ust. 2 u.dz.l. strony umów cywilnoprawnych zawartych pod rządami ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) - dalej u.z.o.z. mają obowiązek dostosowania ich treści do wymogów ustawy o działalności leczniczej w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Zmieniają się definicje i pojęcia, ale idea zatrudniania lekarzy w rozumieniu podmiotów wykonujących działalność leczniczą pozostaje taka sama.
W opisanej sytuacji występuje dwóch pracodawców - lekarz wykonujący działalność leczniczą w rozumieniu art. 5 u.dz.l. oraz szpital, który również jest podmiotem wykonującym działalność leczniczą. Mając na względzie, że art. 3 pkt 28 i pkt 29 u.p.a. ma zastosowanie, gdy występuje więcej niż jeden podmiot zatrudniający, to w tym rozumieniu lekarz jest pracownikiem zewnętrznym. Zatrudnienie na umowie cywilnoprawnej nie wyłącza obowiązku szpitala zatrudniającego lekarza na dyżury na jej podstawie objęcia go ochroną radiologiczną, jak innych pracowników – lekarzy zatrudnionych w szpitalu na umowie o pracę, narażonych na promieniowanie jonizujące, chyba że w kontrakcie jest zapisane postanowienie, że ochronę tę zapewnia sobie sam.
Lekarz narażony na promieniowanie jonizujące, świadczący dyżury medyczne w ramach kontraktu zawartego na podstawie umowy o świadczenie usług medycznych na podstawie dotychczasowego art. 35 u.z.o.z. albo na podstawie art. 26 u.dz.l. podejmując pracę w sytuacji narażenia na promieniowanie jonizujące powinien być objęty kontrolą dozymetryczną, tzn. powinien posiadać paszport dozymetryczny, w którym będą wpisywane dawki, po to, aby nie doszło do ich przekroczenia. Tę ochronę, mimo że jest on pracownikiem zewnętrznym w rozumieniu art. 3 pkt 29 u.p.a. powinien mu zapewnić zatrudniający go szpital. Wystawionym paszportem dozymetrycznym może on (a wręcz powinien) posługiwać się wykonując pracę u kolejnego pracodawcy, jeśli jest zatrudniony u innego pracodawcy na kontrakcie. Ochrona radiologiczna pracownika zewnętrznego, zatrudnionego na kontrakcie (prowadzącego działalność gospodarczą) może być wyłączona tylko wtedy, jeśli w umowie o świadczenie usług zawarte jest postanowienie ochronę tę wyłączające. W takiej sytuacji lekarz sam występuje do Państwowej Agencji Atomistyki o wydanie mu paszportu dozymetrycznego.
Inna jest natomiast sytuacja, gdy lekarz jest zatrudniony na umowie o pracę i u tego samego pracodawcy wykonuje dyżury medyczne na podstawie umowy zawartej w trybie art. 26 u.dz.l. Wtedy, moim zdaniem, trudno mówić o istnieniu pracodawcy zewnętrznego. Należy jednak pamiętać, że zawarcie takiej umowy jest dopuszczalne, jeśli powstały w jej wyniku stosunek nie ma na celu tylko i wyłącznie obejścia przepisów o czasie pracy, wynikających z ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Zasadą jest bowiem, że lekarz powinien być zatrudniony w jednym zakładzie opieki zdrowotnej albo na podstawie umowy o pracę albo na podstawie kontraktu. Nie ma natomiast przeszkód prawnych, aby lekarza pracującego na etacie w jednym zakładzie opieki zdrowotnej zatrudnić na podstawie kontraktu na dyżury medyczne w innym zakładzie opieki zdrowotnej.
Alicja Brzezińska
Lekarz ortopeda jest zatrudniony w szpitalu na podstawie kontraktu na dyżury. W trakcie dyżurów wykonuje operacje ortopedyczne z udziałem aparatu RTG z ramieniem C (naraża się na promieniowanie jonizujące).
Do lekarza zatrudnionego na kontrakcie może mieć zastosowanie art. 3 pkt 20 ustawy dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276 z późn. zm.) - dalej u.p.a., jeśli prowadzi on działalność na własny rachunek. Tej sytuacji nie zmienia ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654) - dalej u.dz.l., która wchodzi w życie w dniu 1 lipca 2011 r. Na mocy art. 210 ust. 2 u.dz.l. strony umów cywilnoprawnych zawartych pod rządami ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 z późn. zm.) - dalej u.z.o.z. mają obowiązek dostosowania ich treści do wymogów ustawy o działalności leczniczej w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Zmieniają się definicje i pojęcia, ale idea zatrudniania lekarzy w rozumieniu podmiotów wykonujących działalność leczniczą pozostaje taka sama.
W opisanej sytuacji występuje dwóch pracodawców - lekarz wykonujący działalność leczniczą w rozumieniu art. 5 u.dz.l. oraz szpital, który również jest podmiotem wykonującym działalność leczniczą. Mając na względzie, że art. 3 pkt 28 i pkt 29 u.p.a. ma zastosowanie, gdy występuje więcej niż jeden podmiot zatrudniający, to w tym rozumieniu lekarz jest pracownikiem zewnętrznym. Zatrudnienie na umowie cywilnoprawnej nie wyłącza obowiązku szpitala zatrudniającego lekarza na dyżury na jej podstawie objęcia go ochroną radiologiczną, jak innych pracowników – lekarzy zatrudnionych w szpitalu na umowie o pracę, narażonych na promieniowanie jonizujące, chyba że w kontrakcie jest zapisane postanowienie, że ochronę tę zapewnia sobie sam.
Lekarz narażony na promieniowanie jonizujące, świadczący dyżury medyczne w ramach kontraktu zawartego na podstawie umowy o świadczenie usług medycznych na podstawie dotychczasowego art. 35 u.z.o.z. albo na podstawie art. 26 u.dz.l. podejmując pracę w sytuacji narażenia na promieniowanie jonizujące powinien być objęty kontrolą dozymetryczną, tzn. powinien posiadać paszport dozymetryczny, w którym będą wpisywane dawki, po to, aby nie doszło do ich przekroczenia. Tę ochronę, mimo że jest on pracownikiem zewnętrznym w rozumieniu art. 3 pkt 29 u.p.a. powinien mu zapewnić zatrudniający go szpital. Wystawionym paszportem dozymetrycznym może on (a wręcz powinien) posługiwać się wykonując pracę u kolejnego pracodawcy, jeśli jest zatrudniony u innego pracodawcy na kontrakcie. Ochrona radiologiczna pracownika zewnętrznego, zatrudnionego na kontrakcie (prowadzącego działalność gospodarczą) może być wyłączona tylko wtedy, jeśli w umowie o świadczenie usług zawarte jest postanowienie ochronę tę wyłączające. W takiej sytuacji lekarz sam występuje do Państwowej Agencji Atomistyki o wydanie mu paszportu dozymetrycznego.
Inna jest natomiast sytuacja, gdy lekarz jest zatrudniony na umowie o pracę i u tego samego pracodawcy wykonuje dyżury medyczne na podstawie umowy zawartej w trybie art. 26 u.dz.l. Wtedy, moim zdaniem, trudno mówić o istnieniu pracodawcy zewnętrznego. Należy jednak pamiętać, że zawarcie takiej umowy jest dopuszczalne, jeśli powstały w jej wyniku stosunek nie ma na celu tylko i wyłącznie obejścia przepisów o czasie pracy, wynikających z ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Zasadą jest bowiem, że lekarz powinien być zatrudniony w jednym zakładzie opieki zdrowotnej albo na podstawie umowy o pracę albo na podstawie kontraktu. Nie ma natomiast przeszkód prawnych, aby lekarza pracującego na etacie w jednym zakładzie opieki zdrowotnej zatrudnić na podstawie kontraktu na dyżury medyczne w innym zakładzie opieki zdrowotnej.
Alicja Brzezińska