Odpowiedź:
Składana przez świadczeniobiorcę deklaracja wyboru świadczeniodawcy oraz lekarza podstawowej opieki zdrowotnej określa siedzibę świadczeniodawcy oraz miejsce udzielania świadczeń (w omawianym przypadku siedzibę i filię). Świadczeniobiorca, który złożył deklarację wyboru ma prawo oczekiwać, że świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej udzielane będą na jego rzecz w miejscu wskazanym w deklaracji wyboru jako miejsce udzielania świadczeń. Odpowiednio przyjąć należy, iż lekarz podstawowej opieki zdrowotnej udzielał będzie świadczeń w miejscu udzielania świadczeń określonym w harmonogramie pracy świadczeniodawcy i lekarza, nie zaś w innym miejscu. Co istotne jednak, w oznaczonym w deklaracji wyboru oraz w harmonogramie pracy świadczeniodawcy miejscu udzielania świadczeń, świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej mogą być realizowane samodzielnie również i przez lekarza niebędącego lekarzem przyjmującym deklaracje wyboru, ale tylko wtedy, gdy posiada on kwalifikacje, o których mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z. Samodzielnie zatem świadczeń w określonym miejscu nie mógłby udzielać lekarz pracujący pod nadzorem, co wynika zresztą z samej istoty definicji “lekarza pracującego pod nadzorem”.
Uzasadnienie:
Zgodnie z postanowieniami załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. poz. 1248 z późn. zm.) “WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH LEKARZA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI”, świadczeniodawca zapewnia dostępność do świadczeń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w miejscu ich udzielania od poniedziałku do piątku, w godzinach pomiędzy 8.00 a 18.00, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy, z tym jednak zastrzeżeniem, że w filiach świadczeniodawcy dopuszcza się zapewnienie dostępności do świadczeń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w wybranych dniach i godzinach, zgodnie z harmonogramem pracy filii, w czasie krótszym niż od 8.00 do 18.00, jeżeli w tych godzinach świadczeniobiorcy mają zapewnione udzielanie świadczeń gwarantowanych w innym miejscu będącym jednostką organizacyjną tego świadczeniodawcy.
Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z przywoływanym rozporządzeniem lekarzem przyjmującym deklaracje wyboru jest lekarz, o którym mowa w art. 55 ust. 2a u.ś.o.z. tj. lekarz posiadający tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej lub odbywający szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej lub lekarz posiadający specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub lekarz posiadający specjalizację I lub II stopnia, lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych (przyjmujący deklaracje wyboru świadczeniobiorców dorosłych) lub też lekarz posiadający specjalizację I lub II stopnia, lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii (przyjmujący deklaracje wyboru świadczeniobiorców do ukończenia 18 roku życia). Lekarzem uprawnionym do przyjmowania deklaracji wyboru pozostaje także lekarz, o którym mowa w art. 14 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 166, poz. 1172). Co istotne, tylko i wyłącznie wskazanych wyżej lekarzy przepisy art. 55 ust. 2a u.ś.o.z. traktują jako lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej. Powyższe ustalenia uzupełnić należy o wskazanie, iż przepisy rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej wyróżniają dodatkowo kategorię lekarza pracującego pod nadzorem, przez którego rozumieć należy lekarza, który odbył staż podyplomowy, ale nie spełnia wymagań określonych dla lekarzy przyjmujących deklaracje wyboru świadczeniobiorców. Lekarz ten nie jest jednak lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej w rozumieniu art. 55 ust. 2a u.ś.o.z.
W kwestii kolejno składania przez świadczeniobiorcę deklaracji wyboru podkreślenia wymaga, iż deklaracja wyboru, zgodnie z przepisem art. 56 ust. 2 u.ś.o.z., zawiera w szczególności dane dotyczące świadczeniodawcy, w tym jego nazwę (firmę), siedzibę oraz miejsce udzielania świadczeń. Tożsame zresztą oznaczenie zawiera wzór “DEKLARACJI WYBORU ŚWIADCZENIODAWCY UDZIELAJĄCEGO ŚWIADCZEŃ Z ZAKRESU PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ORAZ LEKARZA PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ”, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie wzorów deklaracji wyboru świadczeniodawcy, lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (Dz. U. poz. 779).
Dokonując analizy stanu prawnego podkreślenia wymaga wreszcie, iż zgodnie z postanowieniami § 14 zarządzenia Nr 69/2013/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, świadczeniodawca zapewnia dostępność do świadczeń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w dniach i godzinach określonych w części I załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, przestrzegając zasad organizacji udzielania świadczeń w nim określonych, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy, przy dni i godziny przyjęć lekarza określa harmonogram jego pracy.
Artur Paszkowski, autor współpracuje z Serwisem Prawo i Zdrowie
Odpowiedzi udzielono 12 listopada 2014 r.