Ministra zdrowia Izabela Leszczyna podczas dyskusji w Sejmie nad projektem ustawy budżetowej przekonywała, że "nie warto przerzucać się kwotami nominalnymi". Gdy spojrzeć na sumy, wzrost nakładów ze środków publicznych może robić wrażenie (na podstawie "Monitora finansowania ochrony zdrowia": 

  • w 2018 r.  -  95, 9 mld zł; 
  • w 2019 r. - 107 mld zł
  • w 2020 r. - 120, 6 mld zł
  • w 2021 r. - 141, 4 mld zł 
  • w 2022 r. - 151 mld zł
  • w 2023 r. - 186,3 mld zł 

Z kolei zgodnie z przyjętym budżetem na 2024 r. na ochronę zdrowia zostaną przeznaczone 192 mld zł. Będzie to - jak mówiła minister Leszczyna - o 3 mld 881 mln 842 tys. zł więcej niż przewidywał projekt ustawy budżetowej, przygotowany jeszcze w ubiegłej kadencji przez rząd Zjednoczonej Prawicy.

- Jednak z rozliczeń nakładów na zdrowie wynika, że w 2015 r. wynosiły one 4,3 proc. PKB, a w 2022 r. 4,9 proc. PKB - wskazała.
Dodała, że przez osiem lat, gdy mieliśmy pandemię covidową i dzisiaj spłacamy ogromy dług zdrowotny nakłady wzrosły o 0,6 proc. PKB. - Nie ma tu żadnej manipulacji, to twarde dane. Skumulowana inflacja za osiem lat rządów PiS, to prawie 50 proc. - mówiła minister. 

Oznacza to, że nakłady nominalnie co prawda rosły, ale i tak zjadała je inflacja.  Dlatego realne o nakłady (i ewentualne wzrosty) na zdrowie pokazują wartości odnoszone do PKB. 

Czytaj też w LEX: Kuca Grzegorz, Problem deprecjonowania budżetu państwa >

 

Kreatywne rachunki nakładów na ochronę zdrowia

Obraz dodatkowo zaciemnia metodyka obliczania minimalnych nakładów na ochronę zdrowia (celem jest 7 proc. PKB).  Jest to mechanizm nazywany "t-2": wydatki są zestawiane z danymi o PKB sprzed dwóch lat. Pozwala to na osiągnięcie wymogów stawianych w ustawie, ale tylko dzięki zastosowanemu wzorowi. 

Czytaj też w LEX: Łukowiak Dominik, Ustawa okołobudżetowa w systemie gospodarki finansowej państwa. Charakter prawny i funkcje instytucji >

Posłanka Marcelina Zawisza (KKP Lewicy) zaznacza, że w ubiegłej kadencji Sejmu wraz z klubem Lewicy złożyła projekt ustawy, który zakładał reformę tego mechanizmu tak, by nakłady na ochronę zdrowia porównywać do bieżącej prognozy Produktu Krajowego Brutto. - Tak samo jak w przypadku wydatków na zbrojenia - podkreśla w interpelacji do ministra zdrowia.  - W imię propagandy politycznej poprzednia władza fałszowała w ten sposób stan finansowania ochrony zdrowia - dodaje.  Pyta obecną minister zdrowia o to, kiedy zostanie zlikwidowany "oszukańczy mechanizm", a także o ścieżkę dojścia do średniej europejskiej nakładów na ochronę zdrowia, czyli 8 proc. PKB. 

Byłoby to niemałym wyzwaniem. Gdyby w 2024 r. ustalić wydatki na ochronę zdrowia w odniesieniu od bieżącego PKB, rząd musiałby dosypać do puli na zdrowie 42,9 mld zł. 

Czytaj także na Prawo.pl: Albo podniesienie składki zdrowotnej, albo dotacje z budżetu państwa

- Niezmiennie postulujemy zmianę wyliczania wskaźnika nakładów na ochronę zdrowia. Jednakże biorąc pod uwagę sytuację finansów publicznych może się okazać, że w najbliższym czasie tej przestrzeni nie będzie - mówi Wojciech Wiśniewski, ekspert ochrony zdrowia, prezes zarządu Public Policy, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP). Jak dodaje w ubiegłym tygodniu odbyło się prezydium Trójstronnego zespołu do spraw ochrony zdrowia.  - Duży zespół spotyka się 13 lutego i na tym spotkaniu będziemy postulować zmiany i omawiać perspektywy finansowania ochrony zdrowia do roku 2027. Na dzisiaj nie mamy żadnej deklaracji ze strony resortu zdrowia, że chciałby zmienić sposób metodę obliczania nakładów na ochronę zdrowia w odniesieniu do PKB. Wiemy, że minister zdrowia postrzega to jako problem - mówi. 

Czytaj też w LEX: Minich Dobrochna, Dokąd zmierza demokracja? Rozważania na kanwie polskiej praktyki legislacyjnej >

 

Ile wynoszą wydatki na ochronę zdrowia

Zgodnie z art. 131 c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na finansowanie ochrony zdrowia przeznacza się corocznie środki finansowe w wysokości nie niższej niż 7 proc.  produktu krajowego brutto, z zastrzeżeniem że wysokość środków finansowych przeznaczonych na finansowanie ochrony zdrowia:

  • 4,78 proc. produktu krajowego brutto w 2018 r.,
  • 4,86 proc. produktu krajowego brutto w 2019 r.,
  • 5,03 proc. produktu krajowego brutto w 2020 r.,
  • 5,30 proc. produktu krajowego brutto w 2021 r.,
  • 5,75 proc.  produktu krajowego brutto w 2022 r.,
  • 6,00 proc.  produktu krajowego brutto w 2023 r.,
  • 6,20 proc.  produktu krajowego brutto w 2024 r.,
  • 6,50 proc.  produktu krajowego brutto w 2025 r.,
  • 6,80 proc.  produktu krajowego brutto w 2026 r.;

Czytaj też w LEX: Talik Arkadiusz, Spojrzenie na dotację poprzez delikt naruszenia dyscypliny finansów publicznych > 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.