12 zarządzeń dotyczyło Szpitala Specjalistycznego im. Żeromskiego, 11 – Szpitala Miejskiego. Wnioskodawcami w sprawach były podmioty będące wierzycielami tych placówek, w tym wykonawcy robót, dostawcy towarów i usług.
Składanie wniosków i wydawanie decyzji dotyczących cesji wierzytelności odbywa się w Urzędzie Miasta Krakowa na podstawie ściśle określonych procedur, czego się raczej nie spotyka w innych samorządach. Jednak w przypadku dużych miasta, a Kraków jest drugim co do wielkości po Warszawie miastem w Polsce, konieczne jest wykonywanie czynności prawnych wobec osób i podmiotów trzecich w oparciu o ustalone procedury. Robi się to po to, aby zasady i tryb podejmowanych czynności był czytelny i jednakowy dla każdego wnioskodawcy.
W przypadku stosowania regulacji wynikających z art. 54 ust. 5 ustawy o działalności leczniczej, dotyczących cesji wierzytelności, nie ma miejsca na uznaniowość urzędniczą, a czynności mając na celu wyrażenie zgody lub ewentualnie brak zgody na czynności prawne mające na celu zmianę wierzyciela SPZOZ muszą być oparte o przesłanki wynikające z tej ustawy. Poza tym za przyjęciem jednoznacznej regulacji (procedury) obowiązującej w tym zakresie w Urzędzie Miasta Krakowa przemawiała analiza orzecznictwa sądowego dotyczącego obrotu wierzytelnościami wobec SPZOZ.
Według ustalonych w Urzędzie procedur z wnioskiem występują wierzyciele. Tryb postępowania reguluje procedura BZ-1 w sprawie wyrażenia zgody na zmianę wierzyciela zobowiązania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, dla którego podmiotem tworzącym jest Gmina Miejska Kraków oraz zarządzenie nr 204/2011 Prezydenta Miasta Krakowa z dnia 22 lutego 2011 roku w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawie wniosków o wyrażenie zgody na zmianę wierzyciela zobowiązania samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej dla którego organem założycielskim jest Gmina Miejska Kraków, zmienione zarządzeniem z 4 listopada 2011 roku oraz 22 kwietnia 2013 roku.
Gmina Miejska Kraków jest obecnie podmiotem tworzącym dla trzech placówek, są to: Szpital Miejski Specjalistyczny im. G. Narutowicza, Szpital Specjalistyczny im. S. Żeromskiego oraz Zakład Opiekuńczo-Leczniczy przy ulicy Wielickiej. Według procedury wnioskodawcami uprawnionymi do składania wniosków dotyczących cesji wierzytelności mogą być wyłącznie podmioty, które są wierzycielami tych placówek. Wniosek musi zawierać informację o dacie powstanie wierzytelności oraz o kwocie wraz z odsetkami, nazwę podmiotu, na rzecz którego następuje cesja wierzytelności. Do wniosku musi być także dołączona kopia zawartej umowy na wykonanie robót, dostawę towarów, usług lub innych związanych z powstaniem wierzytelności. Termin załatwienia sprawy to 30 dni od daty złożenia wniosku.
Cesja wierzytelności jest często konieczna, by zapewnić płynność finansową placówki. Jednak aby rozwiązać generalnie problem wierzytelności SP ZOZ-ów najlepsze byłoby doprowadzenie systemu finansowania ochrony zdrowia do przynajmniej częściowej stabilizacji, między innymi poprzez wprowadzenie wieloletnich umów na świadczenia zdrowotne, które zapewniałyby możliwość takiej organizacji leczenia szpitalnego, który uwzględniałby określony umową poziom przychodów SPZOZ-ów. Co z kolei umożliwiłoby dopasowanie kosztów związanych z prowadzoną działalnością medyczną do poziomu uzyskiwanych przychodów z tytułu umowy z NFZ.
Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o działalności leczniczej sprzyjają tworzeniu przymusu przekształcania, ewentualnie likwidacji SPZOZ-u przez podmioty tworzące wyłącznie w oparciu o tzw. kryteria ekonomiczne i w oderwaniu od zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli danej gminy, powiatu czy województwa, zamiast wyposażać jednostki samorządu terytorialnego w rzeczywiste narzędzia formalne umożliwiające realny wpływ na sytuację finansową danego zakładu.
Michał Marszałek, dyrektor Biura ds. Ochrony Zdrowia Urzędu Miasta Krakowa
23 decyzje w sprawie cesji wierzytelności w krakowskich szpitalach
Od roku 2011 roku ogółem w sprawach cesji wierzytelności szpitali publicznych prezydent Miasta Krakowa podpisał 23 zarządzenia, w tym w 16 przypadkach wyraził zgodę, a w 7 przypadkach odmówił wyrażenia zgody na zmianę wierzyciela zobowiązań danego szpitala mówi Michał Marszałek, dyrektor Biura ds. Ochrony Zdrowia Urzędu Miasta Krakowa.