2 lata temu, 1 lipca 2013 roku, po raz pierwszy w historii polskiej medycyny zabiegi in vitro zaczęły być finansowane ze środków publicznych. Do tej pory dzięki programowi leczenia niepłodności urodziło się 2287 dzieci.

Program będzie trwał do 30 czerwca 2016 roku. 15.543 pary są w trakcie leczenie. W czasie realizacji programu objęto refundacją 13 leków. Na realizację programu przeznaczono 150 mln zł. W sumie planowane jest wydanie na ten cel prawie 250 mln zł.

Program ma na celu zapewnienie równego dostępu i możliwości korzystania z procedury zapłodnienia pozaustrojowego niepłodnym parom.

Zapłodnienie metodą in vitro stosuje się w sytuacji, gdy wyczerpano lub jeśli nie istnieją inne możliwości leczenia niepłodności. Para może przystąpić do programu, jeśli lekarz zdiagnozował u niej niepłodność i ma ona udokumentowane nieskuteczne leczenie przez co najmniej 12 miesięcy. Decyzję o włączeniu pary do programu mogą podjąć wyłącznie lekarze z ośrodków będących realizatorami programu na podstawie kryteriów określonych w treści programu. Z programu mogą skorzystać również pary, które nie pozostają w związku małżeńskim - program nie określa statusu prawnego pary. Wszystkie kliniki, które są realizatorami programu, stosują takie same kryteria kwalifikacji na terenie całej Polski.

Realizatorzy programu mają obowiązek bezpiecznego przechowywania wszystkich zarodków powstałych w wyniku realizacji programu. Zawierając umowy z Ministerstwem Zdrowia, każda z klinik jest zobowiązana do przechowywania zarodków, które nie zostaną wykorzystane – także po zakończeniu programu. W ramach programu para ma prawo skorzystać z trzech prób procedury wspomaganego rozrodu. Kolejny cykl pobrania i zapłodnienia komórek jajowych może być wykonany dopiero po wykorzystaniu wszystkich uzyskanych wcześniej zarodków. W programie ograniczono ilość tworzonych zarodków do sześciu. Zaleca się przenoszenie do macicy tylko jednego zarodka w kolejnym cyklu miesięcznym. W uzasadnionych przypadkach można przenieść maksymalnie 2 zarodki jednocześnie.

Nadzór nad realizacją programu sprawuje minister zdrowia, który ma prawo przeprowadzić kontrolę w siedzibie realizatora. Raz w miesiącu realizatorzy programu przekazują sprawozdania merytoryczne i finansowe z wykonania programu. Na tej podstawie Rada Programu opracowuje i przedstawia ministrowi coroczne raporty. Prowadzony jest również rejestr medycznie wspomaganej prokreacji. Zawiera on informacje o przyczynach niepłodności, zastosowanym leczeniu, przyczynach niezakwalifikowania do programu, liczbie utworzonych zarodków i transferów, liczbie uzyskanych ciąż, ich przebiegu oraz informacje o stanie zdrowia urodzonych dzieci. Dane osobowe są chronione. Nikt poza kliniką udzielającą świadczeń nie ma dostępu do danych identyfikujących pacjentów i dzieci.

Opracowanie: Magdalena Okoniewska

Źródło: www.mz.gov.pl, stan z dnia 2 lipca 2015 r.