Do laski marszałkowskiej wpłynął projekt autorstwa posłów Prawa i Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie innych ustaw (Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz o zmianie innych ustaw.). Zgodnie z założeniami projektu rada gminy (miasta na prawach powiatu) zobowiązana byłaby do podjęcia uchwały o zawieszeniu wójta w pełnieniu obowiązków. Przesłanką do podjęcia uchwały byłoby zawiadomienie gminy przez prokuraturę o ogłoszeniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów osobie piastującej mandat wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w sprawie o przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego, zagrożone karą pozbawienia wolności. Uchwała podejmowana byłaby większością co najmniej 3/5 głosów ustawowego składu rady, w głosowaniu jawnym, na najbliższym od dnia zawiadomienia przez prokuraturę posiedzeniu rady gminy. Zawieszenie nastąpiłoby na okres trwania postępowania karnego, a od dnia podjęcia uchwały nie wypłacałoby się wynagrodzenia ze stosunku pracy, zgodnie z odpowiednim zastosowaniem art. 81 §2 Kodeksu Pracy w zakresie wynagrodzenia za przestój z winy pracownika. Skazanie wójta prawomocnym wyrokiem za w/w przestępstwo skutkowałoby wygaśnięciem mandatu. W trakcie trwania zawieszenia zadania i kompetencje wójta wykonywałby zastępca wójta.

Ponadto, jak chcą autorzy projektu, kandydatem na wójta nie mogłaby być osoba, która pełniła już tę funkcję przez co najmniej dwie kadencje.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, „czynne wykonywanie mandatu przez prezydenta miasta (wójta, burmistrza) w takiej sytuacji (ogłoszenia postanowienia o przedstawieniu zarzutów – przyp. red.) zaprzecza idei samorządu terytorialnego, która daje ogromne kompetencje organom gminy w zaufaniu wykonywania ich w zgodności z prawem. Osoba z postawionymi przez prokuraturę zarzutami powinna czasowo wyłączyć się od rozstrzygania ważnych dla miasta (gminy) spraw.” W kwestii ograniczenia możliwości reelekcji dotychczas urzędujących wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) autorzy stwierdzają, iż „piastowanie funkcji wójta, burmistrza i prezydenta miasta przez więcej niż dwie kadencje stwarza zagrożenie zawłaszczenia tego urzędu przez określoną grupę lokalną, rodzinną, czy środowisko polityczne, stworzenia zagrożenia powstania trudnych do przezwyciężenia powiązań i korupcji.”

Należy zaznaczyć, iż autorzy projektu wnieśli do niego autopoprawkę, skreślając przepis regulujący zasady podejmowania uchwały o zawieszeniu przez radę gminy.

Projekt spotkał się z miażdżącą krytyką m.in. Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego. Proponowany sposób zawieszania w pełnieniu obowiązków uznano za całkowicie abstrahujący od instytucji domniemania niewinności. Za niedopuszczalne uznano również wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia przed poddaniem kontroli sądowej uchwały rady gminy. Wątpliwości budzi stwierdzenie, że całkowite zawieszenie wypłaty wynagrodzenia miałoby następować na okres postępowania karnego w danej sprawie, a jednocześnie że wypłata wstrzymanego wynagrodzenia nastąpi tylko wówczas, gdy nastąpi prawomocne umorzenie danego postępowania, a nie również prawomocne uniewinnienie zawieszonego w pełnieniu obowiązków wójta. Biuro zwraca uwagę na jeszcze inne niedociągnięcia legislacyjne i konkluduje, iż w obecnym jego kształcie projekt nie powinien spotkać się z akceptacją w toku dalszych prac legislacyjnych.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)