Klient złożył wniosek o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego, do wniosku dołączył orzeczenie Powiatowego Zespołu d/s orzekania o niepełnosprawności, który zaliczył klienta do "stopnia niepełnosprawności - umiarkowanego" czasowo do 28 lutego 2018 r. ze wskazaniem, że niepełnosprawność istnieje od 38. roku życia. Do 31 grudnia 2014 r. klient posiadał uprawnienia do zasiłku pielęgnacyjnego na podstawie wcześniejszego orzeczenia Powiatowego Zespołu, który zaliczył klienta do osób niepełnosprawnych czasowo do 31 grudnia 2014 r. ze wskazaniem, że niepełnosprawność istnieje od dzieciństwa.
Czy na podstawie aktualnego orzeczenia - ze wskazaniem, że niepełnosprawność istnieje od 38. roku życia (w aktach klienta znajdują się dwa wcześniejsze orzeczenia ze wskazaniem, że niepełnosprawność istnieje od dzieciństwa) można przyznać zasiłek pielęgnacyjny?
Odpowiedź
Należy uznać, że obecnie wnioskodawca nie spełnia przesłanek ustawowych warunkujących przyznanie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.
W sytuacji dysponowania wcześniejszymi orzeczeniami dotyczącymi stopnia niepełnosprawności winien oprzeć się na orzeczeniu aktualnym.
Uzasadnienie
Z unormowania zawartego w art. 16 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - dalej u.ś.r. wynika, że zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji i przysługuje m.in. osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia (art. 16 ust. 3 u.ś.r.).
W odniesieniu do przedstawionego pytania jego autor podaje, że wnioskodawca ubiegający się o zasiłek pielęgnacyjny aktualnie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym czasowo do dnia 28 lutego 2018 r., a niepełnosprawność – w świetle przedłożonego orzeczenia - istnieje od 38. roku życia.
Mając na uwadze powyższy stan faktyczny sprawy oraz aktualne orzeczenie Powiatowego Zespołu do spraw Orzekania o Niepełnosprawności należy uznać, że obecnie wnioskodawca nie spełnia przesłanek ustawowych warunkujących przyznanie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.
W odniesieniu do problemu przedstawionego w pytaniu – w orzecznictwie wskazuje się, organ właściwy w sprawie – w sytuacji dysponowania wcześniejszymi orzeczeniami dotyczącymi stopnia niepełnosprawności winien oprzeć się na orzeczeniu aktualnym. Zwraca się uwagę, że organ właściwy nie ma kompetencji do samodzielnych ustaleń w tym zakresie, a wobec aktualnie zaistnienia negatywnej przesłanki, winien odmówić wnioskowanego świadczenia. W judykaturze podnosi się, że dane orzeczenie nie może być zastąpione żadnym innym dokumentem, ani tym bardziej domniemaniem, że niepełnosprawność mogła powstać przed ukończeniem przez stronę 21. roku życia. Ustawodawca wymaga bowiem, by w orzeczeniu właściwej jednostki – powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności – zostało wprost i bez żadnych wątpliwości ustalone, że niepełnosprawność powstała przed 21. rokiem.
W orzecznictwie podkreśla się, organy rozpoznające wniosek o przyznanie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego są związane aktualnym orzeczeniem wydanym przez uprawnioną do tego jednostkę (zob. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 16 lutego 2012 r., II SA/Ol 34/12, LEX nr 1121447; wyrok WSA w Kielcach z dnia 17 października 2012 r., II SA/Ke 625/12).
W odniesieniu więc do przedstawionego w pytaniu zagadnienia - w świetle powyżej przedstawionego stanowiska sądów administracyjnych – brak jest przesłanek do przyznania wnioskowanego zasiłku.
Pytanie pochodzi z programu Serwis Prawa Pacy i Ubezpieczeń Społecznych.