Zgodnie z obowiązującym systemem prawnym pojęcie „wynagrodzenia za pracę” nie zostało zdefiniowane przez przepisy Kodeksu pracy. Opierając się jednak na niektórych regulacjach kodeksowych m.in. na art. 22 § 1, art. 78 czy 80 k.p., można przyjąć, że wynagrodzenie to świadczenie, jakie pracodawca zobowiązany jest wypłacać pracownikowi okresowo w zamian za wykonaną przez niego pracę, odpowiednio do rodzaju tej pracy, ilości oraz jakości. Przy definiowaniu pojęcia wynagrodzenia za pracę należy także odwołać się do orzecznictwa Sądu Najwyższego. I tak w uchwale z 30 kwietnia 1986 r. (sygn. akt III PZP 42/86 OSNCP nr 8, poz. 106 z 1987r.) Sąd stwierdził, że: „wynagrodzenie za pracę jest to świadczenie konieczne o charakterze przysparzająco-majątkowym, które pracodawca jest obowiązany wypłacać okresowo pracownikowi w zamian za wykonaną przez niego pracę, która świadczona jest w oparciu o wiążący pracownika i pracodawcę stosunek pracy”.
 
Kodeks pracy w art. 78 § 2 wymienia dwa rodzaje składników wynagrodzenia. Są to:
I. składniki obligatoryjne, tzn. stawki wynagrodzenia za pracę określonego rodzaju lub na określonym stanowisku,
II. składniki fakultatywne, tzn. dodatkowe składniki, które zostały przyznane pracownikowi na mocy przepisów płacowych obowiązujących u danego pracodawcy.
 
Analogiczne uregulowania znajdujemy w art. 36 ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z cyt. przepisem pracownikowi samorządowemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji zawodowych. Na wynagrodzenie pracownika składa się wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wieloletnią pracę, nagroda jubileuszowa oraz jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Ponadto wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście oraz marszałkowi województwa przysługuje dodatek specjalny. Normodawca w cyt. przepisie podnosi, że pracownikowi samorządowemu może zostać przyznany dodatek funkcyjny a także z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań może zostać przyznany dodatek specjalny.
 
Z treści przedstawionych przepisów wynika, że dodatek specjalny nie jest obowiązkowy. Decyzja o tym, czy dodatek taki będzie pracownikom przyznawany, zależy wyłącznie od pracodawcy. Prawo do dodatku specjalnego zagwarantowane mają jedynie osoby pełniące funkcje wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty oraz marszałka województwa (art. 36 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych ). Co więcej, dla tej grupy wyższych pracowników samorządowych określona została również wysokość tego dodatku. Jak wynika bowiem z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, osobom na takich stanowiskach przysługuje dodatek w kwocie wynoszącej co najmniej 20% i nieprzekraczającej 40% łącznie wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, a w urzędach miasta stołecznego Warszawy, miast (miast na prawach powiatu) powyżej 300 tys. mieszkańców – w kwocie nieprzekraczającej 50% łącznie wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego. W przypadku pozostałych pracowników samorządowych kwestie związane z przyznawaniem i wypłatą dodatku specjalnego nie zostały określone. Obowiązują tutaj takie zasady, jakie dany pracodawca samorządowy zawarł w regulaminie wynagradzania. (por. Doskonalenie systemu wynagradzania w przedsiębiorstwie, pod red. L. Kozioła, AE, Kraków 1997; Zarządzanie zasobami ludzkimi, pod red. H. Króla i A. Ludwiczyńskiego, PWN, Warszawa 2006)
 
Jeżeli pracodawca zdecydował się na wypłatę takiego składnika wynagrodzenia, w regulaminie powinny znaleźć się informacje:
1. kiedy pracownik nabywa do niego prawo,
2. wysokość lub granice, w ramach których kształtowana jest wysokość dodatku wypłacanego uprawnionemu pracownikowi,
3. czy w okresie nieświadczenia pracy pracownik ma prawo do tego dodatku, czy też nie. W przypadku gdy pracodawca decyduje się na wypłatę dodatku w czasie nieobecności pracownika w pracy, istotna jest informacja, czy dodatek przysługuje w pełnej wysokości, czy też zostanie odpowiednio pomniejszony.
 
Pojawia się w tym miejscu pytanie, czy dodatek specjalny można potraktować jako wydatek kwalifikowany w ramach wynagrodzenia za etat pracownika samorządowego zaangażowanego w realizację zadań RPO, którego wynagrodzenie w całości finansowane jest ze środków unijnych?
W ocenie autora odpowiedź na powyższe pytanie jest twierdząca. Przykładowo, dokonując analizy prawnej dokumentu pt. „Wytyczne w sprawie kwalifikowalności wydatków w ramach RPO Warmia i Mazury na lata 2007-2013” do poszczególnych konkursów, nie sposób bowiem takiej możliwości wykluczyć. Zgodnie z przywołanymi wytycznymi: „Wydatek na wynagrodzenie pracownika jest kwalifikowanym jeżeli pracownik poświęca 100% czasu pracy finansowanego z projektu na działania związane z realizacją projektu w ramach tej części etatu, jaką pracownik poświęca na działania związane z projektem.”
 
Z uwagi na brak jakichkolwiek szczegółów w tym dokumencie warto ponadto stosując wykładnię analogia iuris zwrócić uwagę na wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego z 7 grudnia 2009 r. (MRR/H/5(4)12/2009), które w przedmiotowej sprawie mogą być pewną wskazówką interpretacyjną.
 
W dokumencie tym czytamy, że w ramach kwalifikowanych wydatków osobowych (Rozdział 11, pkt 6) można zaliczyć następujące elementy wynagrodzeń pracowników zaangażowanych w programowanie, zarządzanie, wdrażanie, monitorowanie, ocenę, certyfikację, audyt i kontrolę oraz promocję i informację NSRO:
I. płaca zasadnicza,
II. dodatek funkcyjny,
III. dodatek stażowy,
IV. dodatek za stopień służbowy,
V. dodatek specjalny zgodnie z art. 36 ust. 5 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 z późn. zm.)
VI. składki na ubezpieczenia społeczne i fundusze pozaubezpieczeniowe,
VII. płacone przez pracodawcę,
VIII. składka na Fundusz Pracy,
IX. składka na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
X. nagrody i premie przewidziane w regulaminie wynagrodzeń danej instytucji,
XI. wynagrodzenie chorobowe płacone przez pracodawcę,
XII. dodatkowe wynagrodzenia roczne.
 
Przydatne materiały:
 Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 z późn. zm.)