Zarząd powiatu podjął uchwałę w sprawie powołania komisji konkursowej w celu wyłonienia kandydata na stanowisko zastępcy dyrektora ds. medycznych szpitala. Komisja konkursowa większością głosów wyłoniła kandydata na wakujące stanowisko. Jeden z przegranych uczestników postępowania konkursowego, zarzucił uchwale naruszenie prawa, polegające na powołaniu w skład komisji konkursowej dwóch, zamiast jednego, przedstawiciela zakładowych organizacji związkowych działających w szpitalu. Zarząd powiatu podzielił zasadność zarzutów wzywającego i w związku z tym uchylił podjętą wcześniej uchwałę. Starosta zawiadomił wybranego kandydata, że w tej sytuacji działania komisji konkursowej są nieważne z mocy prawa.

W odpowiedzi kandydat wyłoniony w konkursie, wezwał zarząd powiatu do uchylenia uchwały z powodu jej nieważności. W uzasadnieniu podkreślił, iż wystąpienie innego uczestnika z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, po odbytym konkursie, w kwestii niezwiązanej z działaniem komisji, a dotyczącej jej składu, może nastąpić w ciągu 14 dni od dnia wybrania kandydata na stanowisko objęte konkursem. Skarżący podkreślił, że wniosek o takiej treści nigdy nie został złożony. Zarząd powiatu jednak nie uwzględnił wezwania i odmówił uchylenia uchwały.

WSA rozpatrując skargę przypomniał, iż zgodnie z art. 79 ust. 1 i 4 ustawy o samorządzie powiatowym  nieważna jest uchwała organu powiatu sprzeczna z prawem. Ustawodawca pojęcia "sprzeczności z prawem" nie definiuje, jedynie z art. 79 ust. 4 wynika, iż nie obejmuje ono przypadku "nieistotnego naruszenia prawa". Zatem nieważnością skutkuje tylko takie naruszenie prawa, które ma charakter "istotny". Za "istotne" naruszenie prawa uznać należy uchybienie prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Taki charakter ma niewątpliwie naruszenie: przepisów wyznaczających kompetencję do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego – przez wadliwą ich wykładnię – oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał. Ponadto, w ocenie Sądu w tak szerokiej formule "istotnego naruszenia prawa" mieszczą się także przypadki określane tradycyjnie mianem "obejścia prawa".

Zdaniem WSA zaskarżona uchwała jest sprzeczna z prawem w rozumieniu art. 79 ust. 1  ustawy o samorządzie powiatowym , gdyż narusza konstytucyjną zasadę niedziałania prawa wstecz (lex retro non agit) oraz zasadę zaufania do organów państwa (art. 2 Konstytucji RP), a ponadto zmierza do obejścia prawa, tj. do osiągnięcia w drodze Uchwały skutku równoznacznego ze stwierdzeniem nieważności uchwały - do czego zarząd powiatu nie ma kompetencji.

Żaden z przepisów nie zawiera normy kompetencyjnej uprawniającej organu powiatu do uchylenia uchwały powołującej komisję konkursową, a tym bardziej do uczynienia tego z mocą wsteczną. Doprowadziłoby to do sytuacji, iż w danym okresie uchwała miała odmienną treść, niż miało to wówczas de facto miejsce. W konsekwencji prowadziłoby do naruszenia zasady zaufania od organów państwa oraz zasady pewności co do prawa. Zmiana treści obowiązującego aktu normatywnego, polegająca na skreśleniu części lub całości jednostki redakcyjnej takiego aktu, może mieć wyłącznie charakter konstytutywny, a więc może nastąpić i wywoływać skutki prawne najwcześniej z dniem ogłoszenia i wejścia w życie aktu zawierającego zmianę.

Zatem organ powiatu nie jest władny do zmiany lub uchylenia uchwały własnej z mocą wsteczną – podkreślił WSA.


Na podstawie:
Wyrok WSA w Poznaniu z 14 lutego 2013 r., sygn. akt IV SA/Po 1173/12, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592 ze zm.)