Rada gminy wyznaczyła w uchwale obszar chronionego krajobrazu. Właściciel nieruchomości objętej wyznaczonym obszarem, wezwał sejmik województwa do usunięcia naruszenia prawa. Wskazał, że uchwała ta wprowadziła ograniczenia w sposobie i zakresie wykorzystania terenu objętego jej zasięgiem, uniemożliwiając jakiekolwiek gospodarcze wykorzystanie działek stanowiących jego własność.


WSA uznał, że art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody upoważniał radę gminy do wyznaczenia w drodze uchwały obszaru chronionego krajobrazu w przypadku nie wyznaczenia takiego obszaru przez wojewodę. Delegacja ta nie oznacza jednak, że gmina mogła wyznaczyć obszar chronionego krajobrazu w sposób dowolny. WSA stwierdził między innymi, iż w sprawie nie miały miejsca społeczne konsultacje, w szczególności z właścicielami działek objętych działaniem nowo utworzonej strefy chronionego krajobrazu, bezpośrednio zainteresowanymi w sprawie. Powstała zatem niedopuszczalna w demokratycznym państwie prawa sytuacja, gdy właściciele nieruchomości z dnia na dzień zostali faktycznie pozbawieni możliwości wykonywania uprawnień właścicielskich. W konsekwencji WSA stwierdził nieważność uchwały.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła rada gminy

NSA rozpatrując skargę przypomniał, iż z dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o ochronie przyrody, dokonanej ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w organizacji i podziale zadań administracji publicznej w województwie (Dz. U. Nr 92, poz. 753) z dniem 1 sierpnia 2009 r., zarówno rada gminy jak i wojewoda utracili dotychczasowe kompetencje, które przeszły na sejmik województwa. Z dniem wejścia w życie tej nowelizacji rada gminy utraciła właściwość zarówno do wyznaczania w drodze uchwały obszaru chronionego krajobrazu, jak i do uchylania bądź zmiany uchwały wyznaczającej taki obszar.

Zdaniem NSA skarżący słusznie wniósł wezwanie do usunięcia naruszenia do sejmiku województwa. Stroną w postępowaniu sądowo-administracyjnym są skarżący oraz organ, którego działanie jest przedmiotem skargi. W odniesieniu do organów administracji publicznej zakres ich uprawnień, w tym uprawnień procesowych, wyznaczają przede wszystkim ustawą określone kompetencje. W sytuacji zatem gdy rada gminy utraciła kompetencje do podejmowania, a w konsekwencji także prawo do uchylenia lub zmiany, uchwał określających obszar chronionego krajobrazu na rzecz innego podmiotu - w tym przypadku sejmiku województwa - stroną postępowania staje się ten podmiot, na rzecz którego ustawa przeniosła te kompetencje i to jemu, a nie radzie która podjęła wcześniej zaskarżoną uchwałę, przysługuje prawo do wniesienia skargi kasacyjnej .

W sprawie skargę kasacyjną wniosła rada gminy, która – z uwagi na utratę prawem określonych kompetencji - utraciła już przymiot strony w postępowaniu sądowo-administracyjnym. W konsekwencji rada gminy nie miała też legitymacji do wniesienia skargi kasacyjnej. Zakres interesu prawnego podmiotów administracji publicznej wyznaczają ich ustawowo określone kompetencje. Pozbawienie takich kompetencji w wyniku zmian ustawowych skutkuje brakiem legitymacji skargowej do zaskarżania wyroków dotyczących aktów wydanych na podstawie tych kompetencji, legitymacja ta przechodzi na organy które taką kompetencję – w wyniku ustawowego przeniesienia – uzyskały – orzekł NSA.

Na podstawie: Postanowienie NSA z 27 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 849/12, prawomocne