Gmina ma zawrzeć umowę dotacji z powiatem na dofinansowanie realizowanego przez powiat zadania tj. budowa drogi. Wydatek będzie ujęty w paragrafie 662. Realizacja zadania ma rozpocząć się w grudniu 2008 r., a zakończenie zdania planuje się na czerwiec 2009 r.

Czy dotację na dofinansowanie realizowanego przez powiat zadania można ująć w wydatkach niewygasających?

Odpowiedź
Jeżeli gmina posiada środki finansowe na rachunku bankowym na dofinansowanie realizowanego zadania przez powiat w drodze zawartego porozumienia oraz środki te były ujęte w budżecie jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w danym roku, a nie zostaną wydatkowane z uzasadnionych przyczyn w danym roku budżetowym, to jedynie w takim przypadku można wprowadzić je do wydatków niewygasających w drodze uchwały organu stanowiącego jednostkę samorządu terytorialnego.

Wydatki niewygasające

Zgodnie z art. 191 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.) - dalej u.f.p. - niezrealizowane kwoty wydatków zamieszczone w budżecie jednostki samorządu terytorialnego, wygasają z upływem roku budżetowego. Nie wygasają z upływem roku budżetowego wydatki budżetowe jednostki samorządu terytorialnego przeznaczone na programy i projekty realizowane przy udziale środków pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielonej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Jednak organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego np. rada gminy, rada powiatu może ustalić wykaz wydatków tzw. niewygasających, tj. wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego zobowiązany jest także do określenia ostatecznego terminu dokonania każdego wydatku ujętego w tym wykazie w następnym roku budżetowym. Łącznie z wykazem wydatków niewygasających, organ stanowiący ustala plan finansowy tych wydatków w podziale na działy i rozdziały klasyfikacji wydatków z wyodrębnieniem wydatków majątkowych.
Warto dodać, że środki finansowe na wydatki niewygasające gromadzone są na wyodrębnionym subkoncie podstawowego rachunku bankowego jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że wydatki niewygasające dotyczą przede wszystkim wydatków, których cykl realizacji wykracza poza rok budżetowy np. wydatki remontowe czy inwestycyjne.

Należy podkreślić, że niezbędnym warunkiem przedłużenia finansowania wydatków wymienionych w wykazie poza rok budżetowy jest posiadanie odpowiednich środków finansowych i zgromadzenie ich przed zakończeniem roku budżetowego. Instytucja wydatków niewygasających służy racjonalizacji wykonywania budżetu, jednakże powinna być stosowana, gdy jednostka posiada zabezpieczone środki na realizacje zadania, a z różnych względów nie zdołała wykonać zadania.

Warto dodać, że w wydatkach niewygasających mogą być ujęte te wydatki, które były zaplanowane do realizacji w roku budżetowym.

Należy zaznaczyć, że przepisy ustawy o finansach publicznych nie precyzują wymagań odnośnie uzależnienia podjęcia uchwały dotyczącej wykazu wydatków niewygasających w danym roku budżetowym od tego, czy realizacja tych wydatków jest w całości, czy też częściowo, objęta umowami.

Oznacza to wydatkami niewygasającymi objęte są przede wszystkim wydatki:

  • bieżące i majątkowe (w tym inwestycyjne), na zadania, których ostateczny termin zapłaty wynikający z zawartych umów nie przekracza 31 maja roku następnego,
  • na pokrycie zobowiązań, których termin płatności przypada po zakończeniu roku budżetowego.


Na mocy art. 165a u.f.p., do wydatków majątkowych jednostek samorządu terytorialnego zalicza się wydatki na:

  1. inwestycje i zakupy inwestycyjne,
  2. zakup i objęcie akcji,
  3. wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego.


Natomiast przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi.
Ponadto wydatki budżetów jednostek samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, w szczególności na:

  • zadania własne jednostek samorządu terytorialnego,
  • zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
  • zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia,
  • zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego,
  • pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego odrębną uchwałą.


Zgodnie z art. 47 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539) jednostka samorządu terytorialnego może udzielać dotacji innym jednostkom samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizowanych przez nie zadań. Wysokość dofinansowania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący tej jednostki samorządu terytorialnego, która udziela dotacji. Szczegółowe zasady i terminy przekazywania dotacji celowej na realizację przez jednostkę samorządu terytorialnego zadań określa zawarte porozumienie.