WSA: sąd administracyjny nie może nakazać gminie sprzedaży lokalu gminnego z bonifikatą (II SA/Bk 272/12)

Umowy sprzedaży nieruchomości gminnych są zawierane na zasadach cywilnych i nie mają charakteru administracyjno-prawnego. Stąd obowiązek ich zawarcia na określonych warunkach nie podlega kognicji sądu administracyjnego orzekł WSA w Białymstoku.

Najemca lokalu gminnego wystąpił do prezydenta miasta o stwierdzenie, że jest on osobą uprawnioną do wykupu mieszkania na warunkach preferencyjnych. W odpowiedzi organ wniósł o odrzucenie skargi ze względu na brak kognicji sądowo-administracyjnej w sprawie. Wskazał, że sprzedaż lokali gminnych odbywa się na zasadach uregulowanych w ustawie o gospodarce nieruchomościami , a ta przewiduje nabywanie lokali w drodze cywilnej umowy zawieranej w formie aktu notarialnego.

WSA rozpatrując skargę przypomniał, przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami i uchwały organów samorządowych w sprawach zasad gospodarowania nieruchomościami regulują zasady ogólne tego gospodarowania, określają warunki, na jakich powinien się odbywać obrót nieruchomościami gminnymi, w tym lokalami mieszkalnymi. Jego realizacja następuje już jednak w drodze konkretnych umów z nabywcami (w tym z najemcami lokali). Przedmiotowe umowy są zawierane na zasadach cywilnych i nie mają charakteru administracyjno-prawnego, a właśnie cywilny. Stąd obowiązek ich zawarcia na określonych warunkach nie podlega kognicji sądu administracyjnego.

WSA zwrócił uwagę, iż żaden przepis ustawie o gospodarce nieruchomościami nie nakazuje organowi samorządowemu wydawania decyzji administracyjnych o sprzedaży lokalu z zasobu gminnego czy o wysokości mającej przysługiwać bonifikaty w związku z tą sprzedażą. Nie ma również podstaw do działania w innych formach władczych w stosunku do konkretnych osób zainteresowanych nabyciem. Jedynym aktem o charakterze administracyjnym podejmowanym w sprawach nabywania i zbywania lokali jest uchwała rady określająca zasady gospodarowania nieruchomościami komunalnymi, podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. "a" ustawy o samorządzie gminnym . Może być ona zaskarżalna do sądu administracyjnego na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym . Natomiast jej wykonanie następuje faktycznie w drodze cywilnoprawnych umów, których warunki, a także ewentualnie obowiązek lub uprawnienie do ich zawarcia, pozostają poza kognicją sądu administracyjnego. Jeśli tak, to sąd nie może również kontrolować czy też stwierdzać obowiązku ich podpisania z określoną bonifikatą udzieloną nabywcy.

Zgoda odpowiedniego organu na udzielenie bonifikaty, a także jej wysokości, ma charakter indywidualny, tzn. winna być udzielana w każdym przypadku zbycia nieruchomości. Jeśli nabywca nie zgadza się na zaproponowane mu warunki i twierdzi, że gmina jest obowiązana sprzedać lokal na ściśle określonych zasadach, wynikających z ustawy lub uchwały, których wbrew prawu nie stosuje – może wystąpić z powództwem do sądu powszechnego jako właściwego w sprawach cywilnych. Droga sądowo-administracyjna jest w takim wypadku niedopuszczalna. Zatem podkreślić należy, iż skarżący nie może, powołując się na wymienione wyżej regulacje, żądać aby sąd administracyjny nakazał gminie czy prezydentowi jako jej organowi wykonawczemu sprzedaż lokalu na określonych warunkach.

Na podstawie: Postanowienie WSA w Białymstoku z 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt II SA/Bk 272/12, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. 2010 r., Nr 102, poz. 651 ze zm.)
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)