Rada Gminy Kalinowo podjęła uchwałę w sprawie utworzenia mieszkań chronionych oraz określenia zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w nich. Postanowiła, że w uzasadnionych przypadkach osobę zobowiązaną do ponoszenia odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym, na wniosek osoby lub z urzędu, można okresowo lub całkowicie zwolnić z odpłatności, jeżeli występują uzasadnione okoliczności, w szczególności bezrobocie, trudna sytuacja życiowa lub zdrowotna. Zakres zwolnienia uzgadniany jest indywidualnie z osobą ubiegającą się o skierowanie do mieszkania chronionego przez pracownika socjalnego w trakcie wywiadu środowiskowego. Rada określiła też, komu przysługuje pomoc w formie nieodpłatnego tymczasowego schronienia w mieszkaniu chronionym.

Regulacje te rozstrzygnięciem nadzorczym unieważnił wojewoda warmińsko-mazurski. Wskazał, że zgodnie z art. 97 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej opłatę za pobyt w mieszkaniu chronionym ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając zakres usług. Osoby nie ponoszą opłat za pobyt w mieszkaniu chronionym, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego.

 
Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz >>

Organ nadzoru wskazał, że rada gminy nie ma kompetencji do określania, kto nie ponosi odpłatności za pobyt w mieszkaniu chronionym, albowiem określił to ustawodawca. Nie posiada również kompetencji do wprowadzenia w uchwale postanowienia, że w uzasadnionych przypadkach można zwolnić od odpłatności osobę przebywającą w mieszkaniu chronionym. Wprowadzając taką regulację rada sprawiła, że katalog przesłanek staje się katalogiem otwartym. To oznacza, że możliwe jest realizowanie innych warunków zwolnienia z opłat, nieprzewidzianych uchwałą. Może się też zdarzyć, że inny niż rada organ, podejmując decyzję w sprawie indywidualnej, będzie mógł określać nieprzewidziane przez uchwałę warunki bądź przesłanki uprawniające do zwolnienia z odpłatności.

Wojewoda wskazał, że ustawodawca w art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej przewidział jedynie obligatoryjne zwolnienie z opłat. Nie upoważnił organu wykonawczego, ani organu stanowiącego gminy do zwolnienia z opłat, lub ich bądź obniżenia za pobyt w mieszkaniu chronionym.

Wojewoda zakwestionował także zapis, że przyznanie świadczenia w formie pobytu w mieszkaniu chronionym, a także ustalenie wysokości odpłatności za pobyt w mieszkaniu, następuje w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Taka regulacja nie leży w kompetencjach rady, albowiem przyznawanie świadczeń z pomocy społecznej w formie decyzji administracyjnej następuje z mocy art. 106 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej a nie na podstawie uchwały organu stanowiącego gminy.

Rozstrzygnięcie nadzorcze P-II.4131.2.6.2018