Z dniem 29 października 2013 roku weszło w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 roku w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2013 r. poz. 1257). Zostało ono wydane na podstawie art. 71b ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), który stanowi, że ,,Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia w porozumieniu z ministrami właściwymi do spraw zdrowia oraz zabezpieczenia społecznego, warunki organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, o których mowa w ust. 2a, w tym kwalifikacje wymagane od osób prowadzących wczesne wspomaganie, uwzględniając w szczególności przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, a także formy współpracy z rodziną dziecka”.


Nowe rozporządzenie uwzględnia zmiany wprowadzone ustawą z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 827), polegające na rozszerzeniu katalogu miejsc, w których może być organizowane wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, o inne formy wychowania przedszkolnego.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia ,,Wczesne wspomaganie może być organizowane w przedszkolu i w szkole podstawowej, w tym w specjalnych, w innych formach wychowania przedszkolnego, w ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki), oraz w publicznej i niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, jeżeli mają one możliwość realizacji wskazań zawartych w opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, w szczególności dysponują środkami dydaktycznymi i sprzętem, niezbędnymi do prowadzenia wczesnego wspomagania”.

W myśl nowych przepisów wykonawczych zespół wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, o którym mowa w art. 71 b ust. 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tj. w przedszkolach i szkołach podstawowych, w tym w specjalnych, w innych formach wychowania przedszkolnego oraz w ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradniach specjalistycznych, mogą być tworzone zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w celu pobudzenia psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka, od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole, prowadzonego bezpośrednio z dzieckiem i jego rodziną), jest powoływany przez dyrektora przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni lub osobę kierującą inną formą wychowania przedszkolnego (§ 3 ust. 1 cyt. rozporządzenia). W skład zespołu wchodzą osoby posiadające przygotowanie do pracy z małymi dziećmi o zaburzonym rozwoju psychoruchowym, tj.: pedagog posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności dziecka (w szczególności: oligofrenopedagog, tyflopedagog lub surdopedagog), psycholog, logopeda oraz inni specjaliści – w zależności od potrzeb dziecka i jego rodziny (§ 3 ust. 2 cyt. rozporządzenia).

Rozporządzenie precyzuje również zadania zespołu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia ,,Do zadań zespołu należy w szczególności:
- ustalenie, na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, kierunków i harmonogramu działań w zakresie wczesnego wspomagania i wsparcia rodziny dziecka;
- nawiązanie współpracy z podmiotem leczniczym lub ośrodkiem pomocy społecznej w celu zapewnienia dziecku rehabilitacji, terapii lub innych form pomocy, stosownie do jego potrzeb;
- opracowanie i realizowanie z dzieckiem i jego rodziną indywidualnego programu wczesnego wspomagania, z uwzględnieniem działań wspomagających rodzinę dziecka w zakresie realizacji programu, koordynowania działań specjalistów prowadzących zajęcia z dzieckiem oraz oceniania postępów dziecka;
- analizowanie skuteczności pomocy udzielanej dziecku i jego rodzinie, wprowadzanie zmian w indywidualnym programie wczesnego wspomagania, stosownie do potrzeb dziecka i jego rodziny, oraz planowanie dalszych działań w zakresie wczesnego wspomagania”.


Koordynatorem pracy zespołu jest dyrektor przedszkola, szkoły, ośrodka lub poradni lub osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego, albo upoważniony odpowiednio przez dyrektora lub osobę kierującą nauczyciel (§ 3 ust. 4 cyt. rozporządzenia). Ponadto zespół szczegółowo dokumentuje działania prowadzone w ramach indywidualnego programu wczesnego wspomagania (§ 3 ust. 5 cyt. rozporządzenia).

Nowe przepisy wykonawcze nie wprowadzają zmian w dotychczasowych zasadach organizowania pomocy, w tym w warunkach działania zespołów. Bowiem nadal zajęcia w ramach wczesnego wspomagania organizuje się w wymiarze od 4 do 8 godzin w miesiącu, w zależności od możliwości psychofizycznych i potrzeb dziecka (§ 4 ust. 1 cyt. rozporządzenia). Są one prowadzone indywidualnie z dzieckiem i jego rodziną (§ 4 ust. 2 cyt. rozporządzenia), a w przypadku dzieci, które ukończyły 3 rok życia mogą być prowadzone w grupach liczących 2 lub 3 dzieci, z udziałem ich rodzin (§ 4 ust. 3 cyt. rozporządzenia). Mogą być również prowadzone w domu rodzinnym, w szczególności z dziećmi, które nie ukończyły 3 roku życia (§ 5 ust. 1 cyt. rozporządzenia). Dyrektor szkoły, przedszkola, ośrodka lub poradni lub osoba kierująca inną formą wychowania przedszkolnego, w uzgodnieniu z rodzicami (prawnymi opiekunami) dziecka, jak dotychczas, ustala miejsce prowadzenia zajęć w ramach wczesnego wspomagania (§ 5 ust. 2 cyt. rozporządzenia).

A zespół współpracuje z rodziną dziecka, w szczególności przez:
1) udzielanie pomocy w zakresie kształtowania postaw i zachowań pożądanych w kontaktach z dzieckiem poprzez wzmacnianie więzi emocjonalnej pomiędzy rodzicami i dzieckiem, rozpoznawanie zachowań dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te zachowania;
2) udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem;
3) pomoc w przystosowaniu warunków w środowisku domowym do potrzeb dziecka oraz w pozyskaniu i wykorzystaniu w pracy z dzieckiem odpowiednich środków dydaktycznych i niezbędnego sprzętu (§ 6 cyt. rozporządzenia).

Celem nowego rozporządzenia jest nie tylko rozszerzenie katalogu miejsc, w których może być realizowane wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, ale również utrzymanie dotychczasowych zasad organizowania pomocy w psychoruchowym i społecznym rozwoju dziecka.

Na podstawie:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 roku w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz. U. z 2013 r. poz. 1257)  
Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 827)