Postępowaniu prowadzone jest w trybie przetargu nieograniczonego, którego wartość nie przekracza progów unijnych. Zamówienie zostało podzielone na części. Jeden z wykonawców złożył ofertę na wszystkie części zamówienia, której znamiona wypełniały przesłanki rażąco niskiej ceny. Zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień w tej sprawie. Treść dokumentu odnosiła się jedynie do trzech z czterech części zamówienia.

Wzbudziło to wątpliwości innego wykonawcy, który złożył odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej. Zarzucał on zamawiającemu zaniechanie odrzucenia oferty wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Przełożyć się to miało na naruszenie zasady równego traktowania wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Odwołujący wskazał, iż odpowiedź na wezwanie do wyjaśnień ws. rażąco niskiej ceny nie może zostać uznana w świetle zarówno przepisów, jak również doktryny i orzecznictwa KIO jako prawidłowe. W szczególności, iż nie odnosi się do jednej z części zamówienia.

LEX Zamówienia Publiczne
Artykuł pochodzi z programu LEX Zamówienia Publiczne
Już dziś wypróbuj funkcjonalności programu. Analizy, komentarze, akty prawne z interpretacjami

 

Odpowiednie wyjaśnienia powinny zawierać informacje odnośnie kalkulacji ceny oraz uwarunkowań, w których kalkulacja ta została dokonana, a także elementów, które spowodowały, że wysokość zaoferowanej ceny mogła zostać obniżona w stosunku do wartości zamówienia. Ciężar dowodowy w zakresie udowodnienia, iż cena nie jest rażąco niska spoczywa na wykonawcy.

Krajowa Izba Odwoławcza, postanowieniem z 4.10.2016 r., KIO 1810/16, odrzuciła odwołanie wykonawcy. Powołując się na art. 180 ust. 2 pkt 6 Prawa zamówień publicznych z 29.01.2004 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 2164) dalej p.z.p., skład orzekający uznał, iż w postępowaniu podprogowym odwołanie przysługuje jedynie wobec czynności zamawiającego. W zakres przedmiotowy powyższej przesłanki, zdaniem Izby, nie wchodzą zaniechania. Za takim stanowiskiem przemawiać ma literalna wykładnia przedstawionego przepisu.

Skuteczne odwołanie opiera się na nieprawidłowym zachowaniu zamawiającego >>>

Izba powołała się na definicję wyboru najkorzystniejszej oferty, która wynika bezpośrednio z art. 91 ust. 1 p.z.p. Zgodnie z nią, zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w SIWZ. Zaś przez wybór należy rozumieć jedynie czynność zamawiającego, która polega na zastosowaniu kryteriów i ustalenie w ten sposób, która oferta w postępowaniu jest najkorzystniejsza. Zdaniem Izby, tylko w ten sposób wykonawca może zaskarżać czynność wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu, którego wartość nie przekracza progów unijnych.

Dodatkową przesłanką przemawiającą za przyjęciem takiego stanowiska jest zarówno racjonalność ustawodawcy, jak i również brak zmiany w wyniku nowelizacji art. 180 ust. 2 pkt 3 i 4, które pozwalają zaskarżać wyłącznie czynności odrzucenia oferty odwołującego, a także wykluczenia wykonawcy z postępowania. W zakresie przedmiotowym tych przesłanek nie znajdują się również zaniechania zamawiającego.

Koncesjonariusz złoży odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej >>>

Od postanowienia skargę do sądu złożył prezes Urzędu Zamówień Publicznych. W skardze zarzucono błędną wykładnię językową art. 180 ust. 2 pkt 6 p.z.p. Wskazano, iż prawidłowo dokonana interpretacja tego przepisu prowadzi do odmiennych wniosków pozwalających stwierdzić, iż w postępowaniach podprogowych odwołanie przysługuje także na zaniechania zamawiającego w prowadzonym przetargu. Prezes wskazał, iż w zakres przedmiotowy wchodzą wszystkie zachowania występujące w ramach badania i oceny ofert, które prowadzić mogą do wadliwego oraz niezgodnego z przepisami p.z.p. wyboru najkorzystniejszej oferty. 

Dowiedz się więcej z książki
Zamówienia publiczne. Orzecznictwo sądów okręgowych w latach 2010-2015 z komentarzem
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

@page_break@

Zdaniem prezesa UZP nie sposób przyjąć, aby pojęcie wyboru najkorzystniejszej oferty w postępowaniu interpretowane było tak zawężająco, jak dokonała tego Krajowa Izba Odwoławcza. Izba rozdzieliła całkowicie czynność badania ofert od czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, podczas gdy są one ściśle ze sobą związane. Wynik badania i oceny ofert wpływa bezpośrednio na wybór oferty w postępowaniu. Stanowisko przyjęte w postanowieniu całkowicie odbiega od zasady legalności prowadzonego postępowania o zamówienie publiczne wynikające z art. 7 ust. 3 p.z.p.

Sąd Okręgowy w Szczecinie, wyrokiem z 22.12.2016 r., II Ca 1461/16 uznał za słuszne stanowisko wyrażone w skardze prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Krajowa Izba Odwoławcza dokonała jedynie wąskiej interpretacji przesłanki pozwalającej na wniesienie odwołania w postępowaniu poniżej progów unijnych. Tymczasem, zasadniczym celem przepisów p.z.p. jest wyłonienie wykonawcy, który złożył najkorzystniejszą ofertę w postępowaniu, który jednoczesnie nie podlega wykluczeniu, a także, który w sposób odpowiedni udzieli rękojmi nalezytego wykonania umowy o zamówienie publiczne.

Odwołanie i interes prawny po nowelizacji PZP >>>

Wykładnia dokonana w sposób wąski budzi znaczne wątpliwości odnośnie legalności działań zamawiającego. Przyjęta przez Izbę interpretacja, zgodnie z którą czynności badania i oceny ofert są czynnościami odrębnymi jest również błędna w ocenie obowiązujących przepisów. 

Zasadniczym celem ustawy nowelizującej p.z.p., która weszła w życie 28.07.2016 r. było rozszerzenie możliwości wnoszenia odwołań w postępowaniach podprogowych. Przyjęcie stanowiska wynikającego z postanowienia KIO prowadziłoby do pozbawienia prawa do wniesienia odwołania na wybór oferty, która powinna zostać odrzucona przez zamawiającego, w wyniku czego została wybrana niezgodne z przepisami p.z.p.

Pomimo braku w literalnej treści przepisu możliwości wniesienia odwołania również wobec nieprawidłowego wyboru oferty najkorzystniejszej, uprawnienie takie należy przyznać zarówno na podstawie wykładni celowościowej przepisu, jak również i zakresu pojęcia wyboru najkorzystniejszej oferty. 

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 22.12.2016 r., II Ca 1461/16

Dowiedz się więcej z książki
Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł