Jednym ze wskaźników, który może służyć ocenie otwartości rynku zamówień publicznych na konkurencję jest częstotliwość stosowania przez zamawiających trybów zapewniających niedyskryminacyjny dostęp przedsiębiorców do zamówień publicznych oraz trybów, w których otwartość zostaje ograniczona (negocjacje bez ogłoszenia, zamówienie z wolnej ręki oraz zapytanie o cenę).
W 2011 r. wzrósł odsetek zamówień udzielanych w trybach konkurencyjnych, głównie w przetargu nieograniczonym (82,01 proc.), a zmalał odsetek zamówień udzielanych w trybach ograniczających konkurencyjność – zapytanie o cenę (2,77 proc.) oraz zamówienie z wolnej ręki (12,53 proc.).
UZP zaznacza, że większy stopień stosowania procedur otwartych jest wynikiem konsekwentnego ich odformalizowania poprzez przyjęcie szeregu zmian w ostatnich nowelizacjach ustawy - Prawo zamówień publicznych. Wśród wielu zmian warto wymienić te, dotyczące środków ochrony prawnej, zasad zadawania pytań do SIWZ, wprowadzenia możliwości zmian w ogłoszeniach o zamówieniu oraz SIWZ, czy możliwości szybszego zawarcia umowy po wyborze oferty najkorzystniejszej. Z drugiej strony, wprowadzono również mechanizmy ograniczające możliwości stosowania trybów niekonkurencyjnych lub wzmacniające mechanizmy kontrolne stosowania tych trybów. Na uwagę zasługują także zmiany w zakresie udzielania zamówień na tzw. usługi niepriorytetowe, wprowadzenie uprawnienia wnoszenia odwołań do KIO na stosowanie trybów niekonkurencyjnych niezależnie od wartości udzielanego zamówienia czy też nałożenie na zamawiającego obowiązku podawania uzasadnienia stosowania trybu niekonkurencyjnego w ogłoszeniu o udzieleniu zamówienia.
Opracowanie: Anna Stańczuk, RPE WKP
Źródło: www.uzp.gov.pl, stan z dnia 19 września 2011 r.