Utrzymywanie urządzeń kanalizacji deszczowej w drogach publicznych nie zawsze należy do gminy

Jakie przepisy nakładają na gminę obowiązek utrzymania urządzeń kanalizacji deszczowej zlokalizowanej w drogach publicznych o kategorii powiatowej i wojewódzkiej wybudowanej przed powstaniem samorządów, przy czym ustalenie kto tę kanalizację wybudował jest niemożliwe?

Pytanie pochodzi z  programu Serwis Budowlany .



Odpowiedź

Nie ma generalnego przepisu, który nakładałby na gminę obowiązek utrzymywania urządzeń kanalizacji deszczowej zlokalizowanych w drogach publicznych.

Kwestia odpowiedzialności za utrzymanie określonych urządzeń będzie ściśle związana z kwestiami własnościowymi i powinna być rozpatrywana indywidualnie na podstawie stanu faktycznego zaistniałego w danej sprawie.

Jedynie ogólnie można wskazać, że dla oceny, czy w konkretnej sytuacji urządzenia kanalizacji deszczowej stanowią cześć składową nieruchomości, czy też są rzecz odrębną lub są częścią składową innych urządzeń do których zostały przyłączone zasadnicze znaczenie ma ocena trwałości połączenia takich urządzeń do gruntu lub innych urządzeń posadowionych poza gruntem.

Skutki przyłączenia do sieci urządzeń, które wcześniej stanowiły, zgodnie z art. 48 i 191 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) - dalej k.c., część składową nieruchomości lub - w braku trwałego związania z nieruchomością czy przesłanek przewidzianych w art. 47 § 2 k.c. - odrębne rzeczy ruchome, są uzależnione od stopnia ich związania z instalacją. Jeżeli urządzenia te zostają tak dalece zintegrowane z instalacją należącą do sieci, że spełniają określone w art. 47 § 2 k.c. warunki do uznania ich za część składową, wówczas z chwilą połączenia uzyskują status części składowej tej instalacji. Jeżeli wspomniane urządzenia stają się częścią składową instalacji (sieci), dotychczasowy właściciel (właściciel gruntu) traci ich własność na rzecz właściciela instalacji, do której zostały one przyłączone, czyli na rzecz np. przedsiębiorcy sieciowego.

Jeżeli natomiast nie dochodzi do tak ścisłego związania z instalacją, że przyłączane urządzenia uzyskują przymiot części składowej, wówczas (mimo połączenia z siecią należącą do przedsiębiorstwa) pozostają one własnością dotychczasowego właściciela. Należy więc przyjąć, że urządzenia kanalizacji deszczowej posadowione w gruntach stanowiących drogi publiczne będą częścią składową tych nieruchomości jedynie wówczas, gdy nie zostaną przyłączone do innych urządzeń.

Jeżeli jednak zostaną połączone do innych urządzeń kanalizacyjnych posadowionych poza tymi drogami, to będą częścią składową urządzeń do których zostały przyłączone – jeżeli spełnią się przesłanki z art. 47 § 2 k.c. względnie będą stanowić rzeczy odrębne od gruntu. Obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego w sferze utrzymania urządzeń kanalizacyjnych przeznaczonych do odprowadzania ścieków opadowych (kanalizacji deszczowej) wyznacza stan posiadania tych urządzeń, o czym wprost przesądza przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858).

Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .