Ustawa o dostępie do informacji publicznych - obowiązki jednostek

Jakie obowiązki nakłada na jednostki sfery budżetowej ustawa o dostępie do informacji publicznej?

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.) - dalej u.d.i.p. - określa ogólne zasady dostępu obywateli do informacji publicznej znajdującej się w posiadaniu władz publicznych oraz innych podmiotów wykonujących zadania publiczne. Obowiązki w zakresie udostępniania informacji różnią się w zależności od podmiotu będącego w posiadaniu takich informacji, w szczególności jeżeli chodzi o konieczność zamieszczania informacji w Biuletynie Informacji Publicznej.

Obowiązujące prawo nie posługuje się pojęciem sfery budżetowej, w związku z czym nie można jednoznacznie określić obowiązków, jakie wynikają z ustawy dla wszystkich jednostek powiązanych finansowo z budżetem Państwa.

Ogólnie, ustawa o dostępie do informacji publicznej nakłada na podmioty wymienione w art. 4 ust. 1 i 2 u.d.i.p. obowiązek udostępniania informacji publicznej każdemu zainteresowanemu.

Podmioty wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 u.d.i.p., tj. organy władzy publicznej oraz organy samorządów gospodarczych i zawodowych są zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej w Biuletynie Informacji Publicznej, który funkcjonuje w postaci ujednoliconego systemu stron internetowych (adres www.bip.gov.pl) i jest tworzony przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Biuletyn funkcjonuje na zasadzie zintegrowania strony głównej, prowadzonej przez MSWiA ze stronami tworzonymi przez podmioty wymienione w art. 4 ust. 1 pkt 1 i 2 u.d.i.p. Strona główna Biuletynu zawiera wykaz podmiotów zobowiązanych do udostępniania w ten sposób informacji publicznej wraz z odnośnikami do własnych stron tych podmiotów. Każdy taki podmiot ma zatem obowiązek utworzenia własnej strony, na której publikowane są udostępnione informacje. Obowiązkowo wymienione podmioty udostępniają informację wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1-3, pkt 4 lit. a) tiret drugie, lit. c) i d) i pkt 5 u.d.i.p., tj. o polityce wewnętrznej i zewnętrznej, informacji o samych podmiotach (statusie prawnym, organizacji, przedmiocie działalności etc.), zasadach funkcjonowania tych podmiotów, treści i postaci dokumentów urzędowych w zakresie dokumentacji przebiegu i efektów kontroli informacji o stanie państwa i informacji o majątku publicznym. Wymienione przepisy wyliczają szczegółowo zakres udostępnianej na stronach internetowych informacji publicznej. Ponadto wymienione podmioty mogą zamieszczać na stronach internetowych także inne informacje publiczne. Do udostępnianych informacji należy dołączyć dane określone w art. 8 ust. 4-6 u.d.i.p., dotyczące sposobu dostępu do informacji będących w ich posiadaniu i nieudostępnionych, zakresu wyłączenia jawności i jej podstaw oraz oznaczeń informacji pozwalających określić osoby odpowiedzialne za udostępnianie informacji ze strony danego podmiotu i czasu wytworzenia i udostępnienia informacji.

Szczegółową strukturę i sposób działania Biuletynu Informacji Publicznej oraz sposobu zintegrowania całego systemu określa szczegółowo rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz. U. Nr 10, poz. 68).

Inne podmioty, wymienione w art. 4 u.d.i.p. nie są zobowiązane do udostępniania informacji publicznej przy pomocy Biuletynu informacji Publicznej, jednakże podlegają przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 3 u.d.i.p. każdy ma prawo do uzyskania informacji publicznej, w tym informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, wglądu do dokumentów urzędowych oraz dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.

Udostępnienie informacji publicznej może podlegać ograniczeniom jedynie ze względu na przepisy o ochronie informacji niejawnych oraz innych tajemnic ustawowo chronionych, a także na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy z wyjątkiem informacji o osobach pełniących funkcje publiczne.

Jeżeli informacje nie są udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej podlegają udostępnieniu na wniosek, bez zbędnej zwłoki, nie później jednak, niż w ciągu 14 dni od złożenia wniosku. W szczególnych przypadkach informację można udostępnić w terminie późniejszym, nie później jednak niż w ciągu 2 miesięcy od złożenia wniosku. Należy przy tym w terminie 14 dni poinformować o tym zainteresowanego oraz podać powody opóźnienia. Informacje, które mogą być udostępnione niezwłocznie należy udostępnić ustnie lub pisemnie bez pisemnego wniosku.

Informacje publiczną można także udostępniać poprzez wywieszenie w ogólnodostępnym miejscu lub zainstalowanie urządzenia, dzięki któremu z taką informacją można się zapoznać.

Obowiązkiem każdego podmiotu udostępniającego informację publiczną jest zapewnienie możliwości skopiowania informacji lub dokonanie wydruku oraz przesłania informacji albo przeniesienia jej na powszechnie stosowany nośnik informacji.