Pracodawca samorządowy postanowił w drodze awansu wewnętrznego przenieść pracownika ze stanowiska pomocniczego na urzędnicze bez przeprowadzania naboru. Pracownik ten musi odbyć jednak służbę przygotowawczą, bo nie był do tej pory zatrudniony na stanowiska urzędniczym.

Czy z tym pracownikiem należy zawrzeć umowę o pracę na czas określony nie dłuższy niż 6 miesięcy?

W szczególności czy nie stoi na przeszkodzie, że jest to wieloletni pracownik zatrudniony na stanowisku pomocniczym - miał już dwie umowy na czas określony i obecnie obowiązującą umowę na czas nieokreślony?

Odpowiedź

Z pracownikiem wskazanym w pytaniu, po przeniesieniu (awansie na stanowisko urzędnicze) należy zawrzeć umowę o pracę na czas określony nie dłuższy niż 6 miesięcy.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych w przypadku osób podejmujących po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, w jednostkach, o których mowa w art. 2, umowę o pracę zawiera się na czas określony, nie dłuższy niż 6 miesięcy, z możliwością wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Natomiast w myśl art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych przez osobę podejmującą po raz pierwszy pracę rozumie się osobę, która nie była wcześniej zatrudniona w jednostkach samorządowych, o których mowa w art. 2 ustawy o pracownikach samorządowych , na czas nieokreślony albo na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, i nie odbyła służby przygotowawczej zakończonej zdaniem egzaminu z wynikiem pozytywnym.

Należy zauważyć, że pracownik samorządowy, aby mógł być uznany za osobę podejmującą po raz pierwszy pracę na stanowisku urzędniczym, musi spełnić równocześnie dwa warunki – brak zatrudnienia w jednostkach samorządowych (na zasadach określonych powyżej) i brak odbytej służby przygotowawczej (względnie brak zdanego egzaminu).

Pracownik wskazany w pytaniu był już zatrudniony w jednostce samorządowej – tyle że na stanowisku pomocniczym. Zgodnie zaś z interpretacją resortu spraw wewnętrznych i administracji zawartą w piśmie MSWiA z dnia 6 sierpnia 2009 r., nr BMK-0660-e:1693/2009/PO zakresem normatywnym art. 16 ust. 2-3 ustawy o pracownikach samorządowych zostały objęte stanowiska urzędnicze, w tym kierownicze stanowiska urzędnicze funkcjonujące w strukturach administracji samorządowej. W konsekwencji, kierując się zasadami wykładni językowej i celowościowej, należy stwierdzić, że art. 16 ust. 2-3 ustawy o pracownikach samorządowych odnosi się jedynie do osób podejmujących pracę po raz pierwszy (w rozumieniu ustawy o pracownikach samorządowych ) na stanowisku urzędniczym bądź kierowniczym stanowisku urzędniczym. Za osobę taką nie można więc uznać osoby pracującej wcześniej na stanowisku "nieurzędniczym" – wskazało Ministerstwo.

Zatem należy uznać, że art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych należy rozumieć w taki sposób, że osoba wskazana w pytaniu powinna być już wcześniej zatrudniona na stanowisku urzędniczym, aby mogła być uznana za osobę, która nie podejmuje pracy po raz pierwszy i nie musi odbywać służby przygotowawczej.

Pracownik wskazany w pytaniu jest więc osobą podejmującą pierwszy raz pracę na stanowisku urzędniczym.

Skoro tak, to wobec pracownika awansowanego ze stanowiska pomocniczego na stanowisko urzędnicze obowiązkowym jest zorganizowanie służby przygotowawczej i tym samym konieczne jest zastosowanie w pełni art. 16 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych tj. konieczność zmiany dotychczasowej umowy o pracę. W związku z tym, że niedopuszczalną jest zmiana rodzaju umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę na czas określony przez dokonanie wypowiedzenia zmieniającego na podstawie art. 42 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - por. uchwałę SN z dnia 28 kwietnia 1994 r., I PZP 52/93, OSNAP z 1994 r., z. 11, poz. 169 - konieczne wydaje się rozwiązanie dotychczasowej umowy o pracę i zawarcie nowej, okresowej, zgodnej z art. 16 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych .
 
Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)